Chuletas y apuntes de Filosofía y ética de Primaria

EMPIRISMOAREN   EZAUGARRI NAGUSIAK:

-Gizakiaren  ezagutza ez da mugagabea, esperientziak ere bere mugak ditu: Arrazionalisten ustez, metodo bat bilatuz gero, arrazoimena gai da edozer ezagutzeko, ez dauka mugarik. Enpiristen ustez, aldiz, “ezin daiteke joan esperientziatik haraindi “.

Matematikak bakarrik eskaintzen du ezagutza ziurra, baina ziurtasun hori ez dator matematikaren

RAZIONALISMOA  ETA ENPIRISMOA KANTENGAN: idealismo transzendentala

Kanten garaian arrazionalismoa eta enpirismoa dira nagusi. Arrazionalismoak dioenez, arrazoiaren bitartez bakarrik ezagutu daiteke egia absolutua, bere baitan agertzen diren a priorizko ideietatik, Enpirismoaren ustetan aldiz, esperientziatik jasotzen dugu egia eta ez daukagu jatorrizko ideiak

( taula rasa), hortik enpiristen eszeptizismoa ( ezin da ezer jakin), zientziaren lege unibertsalak ezin dira esperientzian bidez frogatu.

Kantek bien arteko sintesia egin zuen, bakoitzetik alde positiboak hartu zituelarik. Enpirismoari dagokionez, gure ezagutza guztiak esperientzian oinarritzen direla esan zuen eta arrazionalismoan, aldiz, jatorrizko ideia batzuk ere baditugula.

Bere garaian

2.J2. KULTURAREN AZTERKETA

Kultura hitza latinezko “cultuz” hitzetik dator lurra lantzearen Esanahiarekin. Giza arima edo espiritua lurra lantzen den moduan lan daiteke, Ahalik eta uzta onenak biltzeko.

XVIII. Mendetik Aurrera, “gogoa lantzea” nagusitu zen kultura hitzaren esanahi gisa: bai Ezagutzak jasotzeko, baita  jokamoldeak Fintzeko (refinar modales)

2.1. ANTROPOLOGIA KULTURALA

XIX. Mendearen amaieran sortu zen disziplina gisa eta gizakiaren bizimodua aztertzea helburua zuen, Hau da, sortzen duen kulturaren eta garapen-eremu duen kulturaren ikuspuntutik.

Gizakia ezagutzeko bidea ematen Digutenak

Ohiturak, ahaidetasun-harremanak, jaiak, mitoak, antolaketa Politikoak, ekonomikoak eta sozialak, sinesmenak,…

Antropologia kulturalak bi

2.-Ortega y Gasseten testuinguru filosofikoa

Esan daiteke Ortegak pixkanaka eraikitzen dituela bere estilo filosofikoa eta pentsaeraren edukiak, jarrera sinkretikoari eutsiz. Filosofia-eskola sendo bat sortzen du Espainian.

2.1.- Harremanak neokantiarrekin

Marburgoko Eskolak Kanten maila eta zorroztasun filosofikoak berreskuratu nahi ditu. Izan ere, Neokantismoak Kanten ezagutza-teoriara itzultzea aldarrikatzen du. Kanten arabera, ezagutza sintesi baten bitartez lortzen da.

Ortega, berehala konturatzen da planteamendu neokantiarrak bideratzen duen formalismo hutsaz, eta horri dagokion dogmatismotik askatu nahi du.

2.2.- Wilhelm Dilthey-ren historizismoa

Ortegak gogo biziz erabiltzen duen beste iturrietariko bat Diltheyren filosofia da. Zientzia-

El siglo V a. C., conocido también como el siglo de Pericles, máximo propulsor de la democracia ateniense, es el período en que Sócrates y lo sofistas protagonizaron su célebre debate ético-político.

Este período, en el que Atenas se convierte en el centro neurálgico del filosofar y del imperialismo helénico, el objetivo principal de la filosofía griega clásica será el hombre: hablamos, claro está, del “giro antropológico” en el saber. En efecto, con Sócrates y los sofistas, el pensamiento cambia de rumbo: de la explicación racional de la naturaleza (phýsis) -cuestión que preocupó sobremanera a  los llamados filósofos presocráticos- se pasa ahora a la reflexión sobre el hombre (antropos). Diríase, por tanto, que

Quizá el aspecto de la filosofía de Descartes que mayor relevancia tenga con hechos importantes del mundo contemporáneo sea su propuesta moral.

Uno de los preceptos de la Primera Máxima, el de seguir como guía, opiniones y conductas moderadas, es un principio moral que se debe ejercitar para evitar los excesos que en cualquier ámbito vital ya que pueden ser perjudiciales a nivel personal y social. Actualmente las apariencias son muy preciadas y lo observamos a diario en como algunos de los personajes públicos ,como políticos, y otros de nuestros entorno obran de modo distinto a lo que dicen ser, de ahí lo que dice Descartes de fijarnos en lo que hacen y no en lo que dicen. Esta es una buena herramienta para descubrir las personas que

1-Relaciones entre fe y razón/ en principio, fe y razón son dos conceptos contrarios/ Fe = creer en lo que vemos. dar fundamento a una teoría indemostrable. /Razón = Fundamento basado en experimentos y demostraciones / San Agustín intenta hacer compatible la fe y la razón intenta convencer a las personas de que la religión cristiana es la mejor y da argumentos para mantener a sus creyentes/ Al relacionar la religion se obtienen ventajas frente a otras religiones. Prevalece la fe sobre la razon la fe condiciona las creencias de la razon /es necesario tener fe para poder investigar de una forma correcta / la razon nunca puede contradecir la fe /una creencia racional es mejor que una irracional. /La razón por ser una potencialidad humana... Continuar leyendo "Hipona" »

Aristotelesen matefisika.

Fisolofia errealista baten alde.

Gaztetan maisu izan bazuen ere, Atristoteles ez zetorren bat Platonek proposatutako Idien teoriarekin, ez baitzuen uste esentziak gugandik aparteko mundu batean modu independentean existitzen direkin.

Aristotelesen ustez, mundu sentigarrian dauden banako indibidualez osaurik dago egiazko errealitatea.

Ikus eta uki ditzazkegun gauzak, inguruan hautematen ditugun objekuak: horriek dira, Aristotelesen esanetan, existitzen diren gauza bakarra. Horregatik esan ohi da filosofia aristotelikoa errealista dela, haren iritziz zentzumenen bidez hautematen baitan daudenez gero.

Substantzia eta akzienteak.

Gauzen egiazko esentzia zein den jakiteko substantzia eta akzidenteak argi eta garbi bereiztea

SAPERE AUDE:Kantek “sapere Aude” leloa sortu zuen: “Ausart zaitez pentsatzera. Kanten iritziz, gizakia autonomoa izan behar da, gure erabakiak guk hartu behar bait ditugu, ez beste inork. Gizakia autonomoa izanda, adingabetasuna atzean uzten da /ilustrazio garaiiaren funtzioa), hau da, gizakia bere kabuz pentsatzen ausartzen da. Gainera, autonomoa izanda, heteronomia ere atzean uzten da, hau da, besteen iritziak entzun eta kontutan hartzea baina iritzi horiek berak ezetz bihurtzea. Kantek, ilustrazio garaian gizakia bere kabuz pentsatzen hasteko garai dela uste zuen.Filosofo honek ilustraziorako bidea erkuzten zuen baina hainbat ostopo gainditu behar ziren. Gizakiaren alferkeria eta koldarkeria. Gizakia alferra da, nahiago du zer egin... Continuar leyendo "Kanten ilustrazioa" »