A perífrase verbal galego volver infinitivo
Enviado por Chuletator online y clasificado en Lengua y literatura
Escrito el en gallego con un tamaño de 6,37 KB
Presente de Indicativo
Coincidencia co momento actual.
- Presente habitual: acción frecuente.
- Presente histórico ou narrativo: sucesos do pasado.
- Presente intemporal: verdades permanentes.
- Presente prospectivo: certeza no futuro.
- Presente imperativo: mandado atenuado.
Copretérito (pret. Imperfecto) de indicativo.
Coincidencia cun momento do pasado (un adverbio ou outro verbo).
- Copretérito narrativo: nos contos, historias...
- Copretérito. De cortesía.
- Copretérito con valor de futuro (desde o pasado).
Un feito pasado máis ou menos afastado (non precisa referente).
- Valor imperativo.
- Pretérito de futuro: acción futura que se realizará axiña.
Un feito pasado con relación a outro tamén pasado -non con respecto ao momento actual-.
Feito que aínda non sucedeu no momento actual.
- Incerteza, posibilidade.
- Obrigatoriedade.
- Cortesía.
Pospretérito (Condicional / futuro hipotético).
Feito futuro con relación a un tempo pasado.
- Incerteza na pasado.
- Cortesía.
Coincidencia co momento actual ou co futuro.
Tempo pasado, presente (feito irreal) ou futuro (referente ao pasado)
Coincidencia cun momento do pasado (un adverbio ou outro verbo).
- Copretérito narrativo: nos contos, historias...
- Copretérito. De cortesía.
- Copretérito con valor de futuro (desde o pasado).
Pretérito (p. Perfecto)
Un feito pasado máis ou menos afastado (non precisa referente).
- Valor imperativo.
- Pretérito de futuro: acción futura que se realizará axiña.
Antepretérito (pretérito pluscuamperfecto)
Un feito pasado con relación a outro tamén pasado -non con respecto ao momento actual-.
Futuro de Indicativo
Feito que aínda non sucedeu no momento actual.
- Incerteza, posibilidade.
- Obrigatoriedade.
- Cortesía.
Pospretérito (Condicional / futuro hipotético).
Feito futuro con relación a un tempo pasado.
- Incerteza na pasado.
- Cortesía.
Presente de Subxuntivo
Coincidencia co momento actual ou co futuro.
Pretérito (imperfecto) de subxuntivo
Tempo pasado, presente (feito irreal) ou futuro (referente ao pasado)
Perífrasis
1.-
*
*
*
ESTAR A/PARA + INFINITIVO: futuro inmediato. Olla, está para chover.
*
ANDAR PARA + INFINITIVO: futuro inmediato. María anda para ter un neno.
*
En pretérito :
acción a piques de se realizar(ou imperfectiva). Tropezou e houbo caer.
*
HABER QUE + INFINITIVO:
*
TER QUE/DE + INFINITIVO: obriga. Síntoo, mais teñen que marchar axiña.
*
*
acción na súa duración, desenvolvéndose.
*
ESTAR + XERUNDIO (=A+INF). Está a chover. Estaba cantando.
*
ANDAR + XERUNDIO (=A+INF): movemento continuado, prolongado. Anda a preparar oposicións.
*
LEVAR + XERUNDIO (=A+INF): incide sobre o inicio. Leva chovendo un mes.
*
SEGUIR + XERUNDIO (=A+INF): continúa un proceso anterior. O Teucro segue a xogar ben.
*
*
b)
acción acabada, proceso concluído.
*
ACABAR DE + INFINITIVO. Cando acabedes de charlar, poñédevos a estudar.
*VIR DE + INFINITIVO: Fin dun movemento. Veñen de cantar en París.
*
DEIXAR DE + INFINITIVO. Cando deixe de chover, sairemos dar unha volta.
*
DAR + PARTICIPIO en interrogativas e negativas:
*
*
Tamén se poden considerar terminativas (fin dun proceso):
*
CHEGAR A + INFINITIVO. Nunca chegou a se saber quen foran os asasinos.
*
*
c)
acción que se repite.
*
*
d)
proceso no seu inicio.
*
BOTARSE A + INFINITIVO. Cando se botou a chover, fuximos a fume de carozo.
*
POÑERSE/PÓRSE A + INFI. Púxose a cantar unha pandeirada no medio do paraninfo.
*
ROMPER A + INFINITIVO. Ponlle un dente de allo cando rompa a ferver.
*
DAR EN + INFINITIVO. Era marabilloso, ata que deu en pincharse.
*
EMPEZAR A + INFINITIVO. Tápalle a boca, xa empeza a berrar.
*
COMEZAR A + INFINITIVO. Xa comezo a aborrecerme con tanta perífrase.
Temporais:
Futuridade, inmediatez
*
IR +
INFINITIVO: movemento, futuro. Vai chover hoxe. Vou ir de vacacións este Nadal*
HABER (DE
+ INFINITIVO: futuro. Han de chegar .*
ESTAR A/PARA + INFINITIVO: futuro inmediato. Olla, está para chover.
*
ANDAR PARA + INFINITIVO: futuro inmediato. María anda para ter un neno.
2.-
Modais:
obriga ou hipótese/probabilidade.*
HABER (DE)
+ INFINITIVO: hipótese. Ha (de) andar por oitenta pesos.En pretérito :
acción a piques de se realizar(ou imperfectiva). Tropezou e houbo caer.
*
HABER QUE + INFINITIVO:
obriga
Hai que ser educados e saber comportarse.*
TER QUE/DE + INFINITIVO: obriga. Síntoo, mais teñen que marchar axiña.
*
DEBER (DE)
+ INFINITIVO: obriga ou hipótese. Para aprobaren deben tirar un 5. Aquí debe vivir un gaiteiro.*
PODER +
INFINITIVO: hipótese. Podo facer un exame sorpresa en calquera momento.3.- Aspectuais(os tempos non expresan o aspecto): A)
Imperfectivas
acción na súa duración, desenvolvéndose.
*
ESTAR + XERUNDIO (=A+INF). Está a chover. Estaba cantando.
*
ANDAR + XERUNDIO (=A+INF): movemento continuado, prolongado. Anda a preparar oposicións.
*
LEVAR + XERUNDIO (=A+INF): incide sobre o inicio. Leva chovendo un mes.
*
SEGUIR + XERUNDIO (=A+INF): continúa un proceso anterior. O Teucro segue a xogar ben.
*
IR + XERUNDIO
Progresivo. A cousa vai indo a mellor.*
VIR + XERUNDIO
Segue o anterior. E ti de quen vés sendo?b)
Perfectivas
acción acabada, proceso concluído.
*
ACABAR DE + INFINITIVO. Cando acabedes de charlar, poñédevos a estudar.
*VIR DE + INFINITIVO: Fin dun movemento. Veñen de cantar en París.
*
DEIXAR DE + INFINITIVO. Cando deixe de chover, sairemos dar unha volta.
*
DAR + PARTICIPIO en interrogativas e negativas:
Non se consegue rematar o proceso iniciado
Eu non dou chapado todo ese librote. ¿Deches sabido onde vive?*
LEVAR + PARTICIPIO
Matiz reiterativo. Eu lévovos sufrido moito nesta vida, meus fillos.*
TER + PARTICIPIO
Matiz reiterativo: non substitúe perfectamente o pretérito perfecto castelán. Xa che teño dito que non quero probar o tabaco.Tamén se poden considerar terminativas (fin dun proceso):
*
CHEGAR A + INFINITIVO. Nunca chegou a se saber quen foran os asasinos.
*
ACABAR POR + INFINITIVO
Os criminais acabaron por se entregar.*
VIR A + INFINITIVO
E así foi como veu a saberse quen fora o autor da trasnada.c)
Reiterativas
acción que se repite.
*
VOLVER (A)
+ INFINITIVO. Se volves (a) tusir, estragarás o concerto.*
TORNAR (A)
+ INFINITIVO. Foi recompensado por tornar (a) facer saídas difíciles.d)
Incoativas
proceso no seu inicio.
*
BOTARSE A + INFINITIVO. Cando se botou a chover, fuximos a fume de carozo.
*
POÑERSE/PÓRSE A + INFI. Púxose a cantar unha pandeirada no medio do paraninfo.
*
ROMPER A + INFINITIVO. Ponlle un dente de allo cando rompa a ferver.
*
DAR EN + INFINITIVO. Era marabilloso, ata que deu en pincharse.
*
EMPEZAR A + INFINITIVO. Tápalle a boca, xa empeza a berrar.
*
COMEZAR A + INFINITIVO. Xa comezo a aborrecerme con tanta perífrase.