Chuletas y apuntes de Otras lenguas extranjeras de Primaria

Los dilemas de los dirigentes del Judenrat

Autoridades del Judenrat: aparecen cuando se empiezan a llevar a la práctica la solución final. Era el consejo judío, es decir, los que decidían lo que se debía hacer para que luego la policía judicial lo lleve a cabo.

Fuente 1:

Escritos de Emanuel Ringelblum:

Habla de la policía judía, en la práctica eran los que dirigían a los judíos (hacían el trabajo sucio). La policía judía en un principio no se quejaba.

Argumentos de por qué no se quejaban:

• Porque decían que tenían la policía que merecen.

• Ayudar al conquistador a sacrificar a solamente una parte de la sociedad para que la otra sobreviva.

• Con el objetivo de vivir y sobrevivir cualquier conducta puede ser perdonada.

Testimonio del gueto

2. POESIA DE POSTGUERRA → 3 etapes

Dècada dels anys 40 i 50.

a) La poesia de tradició simbolista. És una poesia d’un estil anterior a la Guerra Civil que té a Carles Riba com el màxim exponent el qual encarnava els valors del rigor moral, d’exigència literària i de fe en la cultura. Així destaquen a les Balears, Bartomeu Rosselló-Pòrcel; a Catalunya, a més de Riba, Rosa Leveroni, Màrius Torres; i a València Xavier Casp i Joan Valls.

b) La poesia de tradició avantguardista.
Reivindica la ruptura formal i lingüística i l’experimentalisme de les avantguardes. Un tret característic és la provocació, temes insòlits i temes clàssics dels poetes de tradició simbolista.

Dècada dels anys 60

a) La poesia de tradició realista.

Marko historikoa: Kultura eta artea: Errenazimendu: Italian sortu, beste inon baino biziago, erromatarren aztarnak, mundu klasikoaren gainbehera. Humanismoa: errenazimenduak dakarren ikuspegia, teozentrismotik ihes, giza adimena eta sormena hartzeko erabakia nagusitu. Inprenta: ideia berriak zabaltzeko, liburuak herritarrei iritsi, alemanian lehen aldiz. Erlijioa eta politika: Erreforma: giza adimenaren eta kontzientziaren aldarrikapenak erlijioa bizitzeko eskatzen du, elizan zegoen espiritualsun jatorra berreskuratu, Martin Luther Joan Kalbin, inkisizioak eliza doktrina ofiziala babestu. Joana Albretekoa: nafarroako erregina frantziako kalbinistekin erreforma bultzatu bere lurraldeetan, erreformak eliza egitura deuseztatzeko arriskua.

Lazarraga

3-HITZ LAUZKO LEHEN IDAZLANA: IOANNES LEIZARRAGA

Lapurdiko Beskoitzen (Briscous) jaio zen 1506.Urtearen inguruan. Leizarraga ulertzeko bere garaia aztertzea ezinbestekoa da. Nafarroan erreforma erlijiosoak berebiziko garrantzia izan zuen, eta horrek katolizismoan eta protestantismoaren artean izandako liskarrak azaltzen ditu. Kontua da, Albreteko Joana, Nafarroako erresumako erregina (Frantziako Enrike IVaren ama), protestantismora bihurtu zela eta erlijio mota hori bultzatu zuela. Horren lekuko dugu Ioannes Leizarragak Testamentu Berriaz egindako euskal itzulpena. 1571ean La Rochellen argitaratu zituen:

-Iesus Christ gure iaunaren Testamentu Berria.

-Kalendrera.

-ABC edo Christianoen instructionea.

Albreteko Joanak eskatu zion Testamentu Berria

-T(z)ea (gustatu, pentsatu, debekatu, bururatu, erabaki, ahaztu, espero, ona da, lortu, gomendatu, komeni izan, merezi izan, txara da, erraza da )

-t(z)en (hasi, amaitu, ikasi, jakin, lagundu, utzi, ahaztu, ari izan, egon, ibili, segitu, nekatu, saiatu, irakatsi, bukatu, harrapatu)

-t(z)era (zigortu, behartu, ausartu, ohitu, garbidatu, heldu, bultzatu)

-t(z)eko (prest egon, ordua izan, beldur izan, asmoa izan, gauza izan, gai izan, gogoa izan)

-t(z)eaz (nekatu, aspertu, gogoratu, arduratu, kezkatu)

-t(z)eari ( utzi, ekin, iriti)

-O (nahi, behar, ahal, ezin, nahiago)

• …………… -elako

• ………….... Eta

• ………….... Bait

• ………. Zeren eta …… -n

• ………. enez ……….

• ……… enez gero ……..

• …………….
  

  Tzeagatik

• ……
  

  Tzearren

  .