Chuletas y apuntes de Historia de Formación Profesional

5.2. La crisis de 1929 y la Gran Depresión de los años Treinta

A diferencia de Europa, Estados Unidos salíó de la guerra más fuerte que nunca. Parecía que habían encontrado la clave para la prosperidad perpetua, numerosos mercados, creciente población y el rápido avance tecnológico. Algunos críticos sociales decían que la nueva prosperidad estaba compartida desigualmente entre las clases medias y los obreros y agricultores y que existían barrios rurales y urbanos que vivían en pésimas condiciones. En 1929 la economía americana había dejado de crecer, el PIB llegó a su máximo y comenzó a bajar gradualmente. El 24 de Octubre de 1929 ( jueves negro
) se produjo la quiebra de la Bolsa americana (venta masiva de acciones haciendo

1.

Espainiako ilustratu gehienak ez ziren iraultzaren aldekoak, Antzinako erregimenaren barruan eraldaketen politika egitearen aldekoak baino. Hala ere, Karlos IV.ren gobernua beldurtuta zegoen, monarkiaren aurkako mugimenduengatik. Bakartzeak konponbiderik onena zirudien. Inkisizioen bidez ilustratuak mehatxatu eta herrialdea propaganda politikoaren aurrean ixteko enkargua jaso zuen, Frantziako argitalpen guztiak jazarri zituzten eta Atzerriko unibertsitateetan ikasi nahi zuten gazteei Espainiatik irtetea eta atzerriko irakasleek herrialdean sartzea debekatu zitzaien.

Floridablancak Iraultzailea neutralizatzeko gai izan ez zenez, Karlos IV.aren konfiantza galdu eta gobernua Arandako kondearen esku utzi zuen.

Espainian, 1792an Manuel Godoy lehen... Continuar leyendo "Antzinako Erregimenaren Krisia Espainian" »

Revolución Gloriosa 1868-Trae ilusión-Masas populares-Movimiento obrero-Movimiento demócrata.

+Isabel sin apoyos → exclusión progresistas + favorecimiento moderados +Muere O´Donnell y Narváez →  caen sus partidos → Serrano asume liderazgo Uníón -Liberal →  adhieren al Pacto de Ostende +Revueltas civiles (Noche de San Daniel) y sublevaciones militares (Ej. En Villarejo de Salvanés y de los Sargentos del Cuartel de San Gil)+Topete → se le unen Serrano y Prim+Ganan de Batalla del Puente de Alcolea → Isabel al exilio → vacío de poder → Juntas:-Poderes autónomos, destituyendo a las autoridades-Armadas → “Voluntarios de la libertad”.-Demandas populares → en contra de los impuestos al consumo, el sistema de quintas

• 1814an gerra amaitu zen. Wellington jeneralak, frantziarrak Arapilesen garaitu ondoren. Madril utzi eta Vitoria- Gasteizera iritsi ziren, eta tropak hondatuta zituztenez, porrota izan zuten. Hemendik aurrera, frantzesak garaituta Frantziako bidea hartu zuten.

6

• Fernando VII.A Frantziatik etorri zen eta Napoleonekin itun bat sinatu zuen, honen bidez Espainiako Erresuma itzuli zitzaion. Napoleonen garaileak Vienako konferentzian bildu ziren. Bertan Frantziako Iraultzak eta Napoleonek ekarritako aldaketa guztiak lurperatzen ahalegindu ziren. Horrek argudioak eman zizkion Fernando VII.Ari Frantziatik itzuli zenean Cadizen egindako legedia ezabatzeko. 1814ko maiatzaren 4an kleroaren, nobleziaren eta baita herriaren zati handi baten laguntzarekin estatuaren

14. TESTUA. FRONTE POPULARRAREN PROGRAMA (1936-01-16)

1. TESTUAREN AURKEZPENA ETA SAILKAPENATestu historikoa,, 1936ko urtarrilaren 16an, “El Socialista” aldizkarian argitaratutako Fronte Popularraren programa politikoaren zati bat jasotzen da. Idatzi politiko, irakurle guztiei zuzendutaizaera publikoa du.Kolektibo batek idatzi zuen, Fronte Popularrak, hau da, ezkertiarren eta errepublikarren artean osaturiko koalizioak, 1936ko otsailan hausteskundeak irabazi zituena. Talde honen partaide, errepublikarrak, sozialista moderatuak eta erradikalagoak, komunistak, sindikatuak, etab. Izan ziren. Indar politiko ezberdinez osatuta egon arren, oinarrizko programa adostea lortu zuten beren diferentziak alde batera utziz, ikusita errepublikarren proiektua

sartzearen emaitza 1834 ko Errege Estatutua izan zen. Garai honetan arautu zen probintzia banaketa, bakoitzari hiriburu bat emanez. Errege estatutua ez zen liberal progresisten gustukoa eta hauek 1812ko konstituziora itzultzea eskatzen zuten. 

1837ko konstituzioa

1836an  sargentuek pronuntziamentua egin zuten La Granjan, eta 1812ko konstituzioa moldatzea erabaki zuten bi talde liberalen arteko adostasuna lortzeko.  Prentsa-askatasuna, udalei aitortutako politika- eta kudeaketa-
autonomia eta Milizia Nazionala berreskuratu ziren. Espartero jeneral aurrerakoia ospe handia lortu zuen probintzien altxamenduak defendatu zituenean eta hiru urtez modu autoritarioan gobernatu zuen. General moderatuak, Narvaez, Esparteroren aurkako matxinadak burutzen

landutako nekazaritzako eremuaren hedapenak (batez ere, Madozen desamortizazioan) nekazaritza-produkzioaren bolumena handitzen lagundu zuen. ● Kulturalak: Ondare artistikoaren parte bat galdu eta beste bat arduragabeko esku pribatuetan gelditzea izan zen. Beste batzuk: Mendizabalen desamortizazioak Vatikanoarekiko harreman diplomatikoak haustea. ///DESAMORTIZAZIOEN BALANTZEA. Amortizazio-erak desagertzean, ondasunak jabetza pribatu eta indibidual bilakatu ziren, baina ez ziren bete ilustratuen nahiak, hau da, jabe txiki eta ertainen masa bat sortu eta, horrela, produktibitatea igotzea. ///Zergatik ez zen aplikatu sistema hau? Espainiako burgesiak bi helburu izan zituen: batetik, ekonomi baliabideak lortu Estatuko Ogasuna onbideratu (saneatu)... Continuar leyendo "Zergatik sortu zen AEB" »

Donostiako Ituna, 1930eko abuztuaren 17an Donostian ospatu zen bilera izan zen. Bertan, garaiko partidu errepublikar garrantzitsuenak elkartu ziren. Monarkiaren aurkako frontea sortu, kataluniarrei autonomia onartu eta II. Errepublikaren lehenengo gobernua osatzea dira bilerari atxiki zitzaizkion lorpen nagusiak.  Euskal Herriko alderdi abertzaleek (EAJ/PNV) ez zuten itunean parte hartu.

1931ko apirilean, udal hauteskundeak egin ziren, gizonezkoen sufragio unibertsala baieztatuz. 50 hiriburuetatik, 41ean errepublikazaleen eta sozialisten koalizioa atera zen garaile. 1931ko apirilaren 14an, Espainiako Bigarren Errepublika aldarrikatu zen, Eibar izan zelarik lehen hiria. Jendeak kaleak hartzen hasi zen eta ez armadak ez Guardia Zibilak ez zuten

Obrero Este fragmento de texto es una fuente primaria procedente de un manifiesto realizado por la UGT y CNT con motivo de la huelga general de 1917. Los firmantes de este escrito: Francisco Largo Caballero, Julián Besteiro, Daniel Anguiano y Andrés Saborit, eran destacados líderes socialistas, tanto de la UGT como del PSOE. Todos ellos formaban parte del Comité Directivo de la Huelga. El texto es de carácter narrativo y tiene un destinatario público, concretamente en su encabezamiento expresa que este manifiesto va dirigido tanto a los obreros, como a toda la opinión pública española, ya que se busca el apoyo de ambos las demandas que contiene en este escrito. El texto se estructura en tres párrafos, en el primero se alude a la oposición... Continuar leyendo "Crisis de 1917 en España: Triple Crisis de la Restauración" »

1899

Es crea la Unió Regionalista amb l'objectiu de millorar l'economia (burgesia)

1899

Es crea el Partit Centre Nacional Català i el seu objectiu era millorar la política de Catalunya. El líder d'aquest partit va ser Narcís Verdaguer i el secretari Prat de la Riba (Mancomunitat)

Creen el diari La Veu de Catalunya per arribar als obrers

Personatges importants van ser Francesc Cambó i Jaume Carner

1901

Es llança una dictadura única coneguda com la dels 4 presidents (Rusiñol, Dr. Robert, Miquel Muntaner i Sebastià Torres). El problema va ser que tots eren de Barcelona, on la votació va ser un èxit, però als altres llocs de Catalunya no, i menys a Espanya.

Llavors en veure això van crear el Partit Regeneracionalista on s'uneixen els dos... Continuar leyendo "La política catalana entre 1899 i 1923" »