Chuletas y apuntes de Filosofía y ética de Otros cursos

San Agustin: Lurreko Hiria eta Jainkoaren Hiria

Historiaren filosofia Agustinekin hasten da, Grekoen ikuspuntu ziklikoaren aurka eginez. Agustinek historia linealaren kontzeptua sortu zuen, historia modu lineal batean ulertzeko. Gertaera bakoitzak bere arrazoia du prozesu historikoan, eta bakoitzaren zergatia historiaren helburuaren arabera ulertu behar da.

Alarikoen tropak Erroman sartu ziren eta Inperioa suntsitu zuten. Honek krisi handia ekarri zuen Mendebaldean. Jentileek Erromatar Inperioaren erorketa eragin zutela zioten, kristauek indarkeriarik ez erabiltzea defendatzen zutelako Erroma suntsitu zela, eta horren arduraduna Jainko kristaua zela. Agustin Hiponakoak De Civitate Dei (Jainkoaren Hiria) idatzi zuen jentilen eraso horiei aurre... Continuar leyendo "Filosofiaren Gakoak: Agustin, Nietzsche, Marx eta Pentsamendu Kritikoa" »

Modernitatea: Politika, Erlijioa, Kultura eta Zientzia

Politika: Absolutismo Monarkikoa

Luis XIV.a, Richelieu, Cromwell eta Felipe IV.a Espainian izan ziren absolutismo monarkikoaren adierazgarri nagusiak.

Erlijioa: Gatazka Erlijiosoak Europan

Katolikoen eta protestanteen arteko erlijio-gatazkak areagotu egin ziren. Italian eta Espainian, Kontrarreforma gertatu zen. Gatazkak Hogeita Hamar Urteko Gerrarekin (1618-1648) eta Westfaliako Bakearekin (1648) amaitu ziren.

Kultura: Barrokoa eta Elizaren Inperio Kulturalaren Gainbehera

Elizaren «inperio kulturala» pixkanaka desagertzen ari zen, eta Barrokoa sortu zen.

Zientzia eta Filosofia: Iraultza Zientifikoa eta Newton

Erdi Aroko munduaren gainbeherak, «zientzia berria» agertzearekin batera, zientziaren... Continuar leyendo "Modernitatea eta Eztabaida Epistemologikoa: Arrazionalismoa vs Enpirismoa" »

Descartes-en helburua

Descartes filosofoa "La Fleche" ikastetxean ikasketan bukatu ondoren, desengainatuta sentitu eta ikasitako guztia balio ez duela deritzo, matematikak salbu. Hortaz, ikasketan utzi ondoren mundutik zehar bidaiatzea erabaki du. Filosofoak jasotako ikasketa motak eskolastikan oinarritzen ziren, horregatik, Erdi Aroko pentsamendua, Aristotelesen pentsamendua oinarri hartuta. Ondorioz, Descartesek dena baztertu eta jakituri berri bat lortu nahi du. Bere helburua zientzia guztiak bateratzea da eta hori posible da hiru arrazoigatik:

1. Giza jakituri bat eta berdina delako.
2. Zientzia guztientzat metodo unibertsala eta bakarra dagoelako.
3. Zientzia ezberdinek unitate organiko bat osatzen dutelako eta jakituri osoa erlazionatuta dagoelako.

1. Sarrera: Egiaren Aniztasuna eta Gizarte Plurala

• Gaia: XX. mendean, egia absolutua zalantzan jartzen da, eta ikuspegi-aniztasuna balioesten da.
• Testuingurua: Aldaketa sozial eta filosofiko handiak gertatu ziren: Bi Mundu Gerrak, mugimendu sozialak, zientziaren eta teknologiaren aurrerapenak, ideologia handien gainbehera… Horrek guztiak egia bakarrarekiko konfiantza galtzea ekarri zuen.
• Tesia: Egia absolutua baztertzeak aukera eman du mundua ulertzeko modu desberdinak onartzeko, eta gizarte pluralago bat eraikitzeko, nahiz eta erronkak ere sortzen diren.

1.1. Argudioak

1.1.1. Nietzsche eta Perspektibismoa

• Nietzschek zioen ez dagoela egia absoluturik, baizik eta interpretazio anitzak.
• Gaur egun, ideia hau komunikabideetan ikus daiteke: jendeak iturri

La República de Platón: Un Viaje a la Teoría de las Ideas

Este fragmento forma parte de La República, obra del célebre filósofo griego **Platón**, quien vivió en el siglo V a.C. La idea central de su pensamiento, expuesta a través del **Mite de la Caverna**, es que los gobernantes deben ser filósofos. Esta obra es un homenaje idealizado a su maestro Sócrates.

La Teoría de las Ideas: Dos Mundos

A través del Mite de la Caverna, Platón nos expone su **teoría de las ideas**. En esta teoría, Platón afirma la existencia de dos mundos diferentes:

• Mundo de las Ideas (M.I.): Inmaterial y perfecto.
• Mundo Sensible (M.S.): Material e imperfecto.

Platón concibe una **realidad dual**. La perfección no puede formar parte de este mundo de constante... Continuar leyendo "La Teoría de las Ideas de Platón: Fundamentos y Conexiones Filosóficas" »

Existentzialismoaren Oinarriak

Filosofia Existentzialisten Ideia Nagusiak

Existentzialismoa XX. mendeko mugimendu filosofiko nagusietako bat izan zen, eta gizakiaren existentziaren eta askatasunaren inguruko galderak planteatzen zituen. Filosofo existentzialisten artean Sartre, Heidegger eta Arendt aurkitzen dira, bakoitzak bere ikuspegi berezia izanik. Hala ere, guztiek partekatzen dute ideia nagusi bat: gizakia ez dago aurrez definitutako esentzia baten arabera egina, baizik eta bere ekintzen bidez definitzen du bere burua.

Beste ideia garrantzitsu bat gizakiaren askatasuna eta erantzukizuna da. Existentzialismoaren arabera, gizakia beti aukeratzeko egoeran dago, eta bere hautuek bere izaera eta etorkizuna zehazten dute. Horrek antsietatea sor... Continuar leyendo "Filosofia Garaikidea: Nietzsche, Arendt eta De Beauvoir" »

1. Laura Bohannan – Shakespeare oihanean

Laura Bohannan Estatu Batuetako antropologoa izan zen, eta bere lan nagusiak Afrikako kulturen azterketan oinarritu zituen, bereziki Nigeriako Tiv herrian. Bere ikerketek antropologia feministari ere ekarpen handiak egin zizkioten, emakumeen esperientzien eta ahalduntzearen inguruko gogoetak eginez. Shakespeare oihanean lanean, Bohannanek bizitako esperientzia kontatzen du: Hamlet obra ospetsua Tiv herrikoei kontatzea erabaki zuen, uste baitzuen literatura unibertsala zela eta munduko edozein lekutan ulertua izango zela. Hala ere, konturatzen da istorioaren elementuak Tiv-ekoek guztiz bestelako eran interpretatzen dituztela. Esaterako, aitaren mamuaren agerpena ez dute kontzientziaren edo erruaren adierazpen... Continuar leyendo "Antropologia Garaikidea: Egileak, Teoriak eta Gizarte Erronkak" »

Aristotelesen Antropologia

Platonen kontra agertuko da, gizakia bi alderdiz osatutako substantzia dela uste duelako: gorputzez (materia) eta arimaz (forma). Beraz, batasun bat osatzen dute. Bata bestea gabe existitu ezin direnez eta gauzen munduan daudenez, biak hilkorrak dira. Arimari ez dagokio gorputzeko atalik, gorputz osoan baitago. Gorputza desagertzean arima ere desagertuko da.

Materia ahalmena da (potentzia) eta arima aktua. Arima motorra da eta gorputza mugikaria.

Arimaren ahalmen mailakatuak

Arimak hiru ahalmen mailakatu ditu, bere funtzioen arabera:

• Hazkorra (begetatiboa)
  • Ahalmena: Elikatzekoa, haztekoa, ugaltzekoa
  • Izaki bizidunak: Landareak, animaliak, gizakiak
• Sentipenezkoa
  • Ahalmena: Hautematekoa, desioa, oroimena, mugimendua
  • Izaki bizidunak:

Paradigmas Clásicos y Conceptos Fundamentales

• Geocentrismo

  La Tierra ocupa el centro del universo, es esférica y está inmóvil; los astros giran a su alrededor.

• Paradigma de los Dos Mundos

  El universo se divide en dos mundos: el mundo terrestre, compuesto por los cuatro elementos (tierra, agua, aire, fuego), y el mundo celeste, formado por el éter, una sustancia de carácter divino que constituye los astros y el cielo.

• Causalidad

  Todo lo que sucede debe tener una causa y esta cadena causal no puede ser infinita.

• Movimiento

  Existen dos tipos de movimiento:

  • Natural: Es el que realizan los cuerpos persiguiendo su lugar natural.
  • Violento: Es el que realizan los cuerpos en contra de su movimiento natural.

• Movimiento Circular

  El movimiento de los cuerpos

Bigarren Sexua: Emakumearen Eraikuntza Kulturala

Bigarren sexua (1949) lanean, Beauvoirrek ondorengoa azaldu zuen: mendebaldeko emakumea eraikuntza kultural hutsa da, eta gizonarekin duen harremanaren arabera definitzen da. Horren aurrean, aldez aurreko baldintzarik gabe definitzeko gaitasuna berreskuratu behar du. Finean, emakumeak ez duelako emakume jaiotzen, emakume izatera iristen delako bizitzan zehar.

Ildo beretik, emakumea “bestea” kategorian kokatzen du Beauvoirrek, hau da, mendebaldeko sexuen banaketaren irakurketa ondorengoa da: gizona subjektua da, absolutua da; emakumea, aldiz, ‘bestea’, alteritatea. Emakumea beti da ‘bestea’. Gizonarentzat emakumea ez da inoiz subjektu absolutua izan, asimetria-erlazioan osatuak baitira... Continuar leyendo "Feminismoa eta Giza Kondizioa: Simone de Beauvoir, Hannah Arendt eta Korronte Feministak" »