Zelula Aniztasunaren Abantailak eta Prokariotoen Funtzioak
Enviado por Programa Chuletas y clasificado en Biología
Escrito el en vasco con un tamaño de 3,01 KB
Zelula Aniztasunaren Abantailak eta Desabantailak
Abantailak
- Organismoak aldi berean aktibitate desberdinak egin ditzake, beste batzuk eten gabe, lanaren banaketaren ondorioz.
- Energia aurrezte handia dago, zelula guztiek ez baitute aldi berean aktibitate bakoitzean parte hartu behar.
- Eraginkortasuna handitzen da, aurreztu den energia hobeto bidera daitekeelako norabide jakin batean.
Eskakizunak
- Espezializazio mailaren ondorioz, ahalmen bat gal daiteke. Adibidez, nerbio-zelulak ez dira ugaltzen gehienetan. Hala ere, espezializazioak eta beren desberdintzeak ez die oinarrizko funtzioak egiten jarraitzeko ahalmena oztopatzen.
- Kohesio bat behar da zelulen artean osotasun bat sortzeko. Zelulek elkartuta iraun behar dute mekanismo desberdinen bitartez (zubi zitoplasmikoak, mintzen arteko atxikidura, etab.).
- Lankidetzak zatiak elkarren artean komunika daitezen eskatzen du, seinale kimiko edo fisikoen bitartez. Sofistikazio handiena ornodunetan lortzen da (sistema endokrinoa eta nerbio-sistema).
- Garraio-sistema bat behar da barneko ingurunean komunikazioa mantentzeko, nutrienteak eta hondakinak eramateko. Barneko ingurune hori basoen barrualdean egon daiteke kanalizatuta edo, zati batean, zelulak bizitzen.
- Konplexutasuna handitzeak organismo osoa egonkortasun-neurri batzuen barruan mantentzea eskatzen du, oreka dinamiko baldintzetan edo homeostasian, eta horrek energia-gastua dakar.
Prokariotoen Funtzioak
Egitura
Zelula prokarioto baten eredu orokorra dute, baina interesgarriak diren aldaketa batzuk dituzte. Adibidez, badira paretarik ez duten taldeak; beste batzuek izaera patogenoa ematen dien mukopolisakarido-kapsula bat dute. Paretak geruza zurrun bakar bat edo bigarren kanpoko geruza lipidiko bat izan ditzake.
Ugalketa-funtzioak
Ohiko modua ugalketa asexuala da, baina badira, bestalde, sexualitate primitibotzat har daitezkeen material organiko truke motak, funtsean, goi-mailako izakietan ezagutzen dugunaren antzekoak. Parasexualitate era horiek ondorengoak dira:
- Konjugazioa: Bakterio batek material genetikoa ematen dio beste bati bien arteko elkartze-zubi baten bitartez, hodi huts edo pilus bat.
- Transdukzioa: Transferentzia birus bakteriofago baten bitartez egiten da. Hark aldez aurretik bakterio bat infektatu zuen, eta ugaltzerakoan bere baitan eraman zuen bakterioaren material genetiko zati bat; oraingoan, beste batean sartzen duenean infektatzen du.
- Transformazioa: Bakterio batek DNA hartzen du ingurunetik.
Nutrizio-funtzioa
Nutrizio autotrofoa (kimiosintetikoa nahiz fotosintetikoa) eta nutrizio heterotrofoa daude, era desberdinekin: parasitoak, saprofitoak eta sinbionteak.
Erlazio-funtzioa
Izaera desberdina duten kinadak hartzeko gai dira, eta, batez ere, bi modu bereizgarrirekin erantzuten diete kinadei: mugimenduarekin eta endosporak izeneko erresistentzia-formak sortuz.