Chuletas y apuntes de Geología de Oposición

IBAIAREN HIGADURA, GARRAIOA ETA SEDIMENTAZIOA

3. Zonalde:

1) GOIKO ALDEA: malda altua=uraren abiadura handia=higadura nagusi

2) ERDIKO ALDEA: malda ertaina=ura motelago=garraioa da nagusi

3) BEHEKO ALDEA: malda oso txikia=ura oso motel=sedimentazioa nagusi

IBAIAREN HIGADURA, GARRAIOA ETA SEDIMENTAZIOA

-

Higadura

Meandroak: ibaiaren kurbak dira ibaiaren jardueraren ondorioz sortzen dira.

Haitzarteak: ibai haran estuak eta sakonak. V itxurako harana: ibaiak alboetako paretak higatzean modelatu du.

- Garraioa

Ibaiek edozein tamainatako klastoak garraiatzen dituzte.

- Sedimentazioa

Uholde-lautada: ibaiaren maila igotzean urez bete daitekeen lur-eremua

Penilautada: hondo lauko haranak elkartu egiten direnean.

Delta: ibai batek bokalean olatuek kendu baino azkarrago

1.1- EREMU GEOGRAFIKOA

1.1.1 Azalera:

-504.750 km2. (%97,55 penintsulan, %0,1 Afrikan, gainerakoa artxipielagoetan

Konstrasteen herria

-Harriak, baliabideak, lurrak, klimak, urak,

1.1.3 Kokapen geografikoa

-Alde epelean: 36 eta44º arteko ipar latitudean

1.1.4 Bidegurutze natural eta geopolitikoa

-Haizeak

-Zibilizazioen elkargunea: Afrikatik, Atlantikotik, mediterraneotik, Europatik,

Aniztasun kultural eta antropologikoa

1.2 PENINTSULAKO ERLIEBEA

ØEzaugarriak

-Itxura sendoa: itsasoaren eragina nekez sartzen da.

-Altitude nahiko handia (660 m)

-Mendilerroak periferian

1.2.1 UNITATE MORFOESTRUKTURALEN MOTAK

oZokalo edo ezkutuak,mendigune zaharrak

oLehen Aroa , Paleozoikoa (duela 570-232 milioi urte)

oOrogenesis Herziniana (Ezkutu Hesperiarra lautadaren muinoa)... Continuar leyendo "Euskal Herriko Geografia" »

UREN MUGALERROEN HEGOALDEAN:

Lautada: Zadorra ibaiak drainatzen duen  eta orla menditsuak mugatzen duen haran zabala (iparraldean, Kantabriar-Mediterraniar urren mugaleorren mendikatea; hegoaldean Araba erdiguneko mendizerrak, mendebaldean Mendebaldeko mendizerrak). Beraien altuera 500-600 m. inguruan dago.

Araba erdiguneko mendizerrak: Lautada eta Trebiño arroaren artean hedatzen dira eta Arabako herrialdea ia bi zati simetrikotan banatzen dute. Ez altuera handikoak baina etenik gabekoa (Kapildui, 1.180m. da gailurrik handiena). Ekialdetik mendebaldera daude Entzia eta Iturrieta mendizerra, Gasteiz Mendiak eta Tuyo mendizerra.

Mendebaldeko haran eta mendizerrak: benetako multzoa, kare-harrizkoa batez ere Arkamo, Arrato, Badaia eta Artzena mendizerrek... Continuar leyendo "Euskal Herriko Mendizerrak" »

2. Kanpo-prozesu geologikoak

Kanpo-dinamika geologikoa kanpo - agente geologikoek egiten dituzten funtsesko lau prozesuetan oinarritzen da: meteorizazioa, higadura, garraioa eta sedimentazioa.
Ingurune sedimentario esaten zaie prozesu horiek gertatzen diren lurraren gainazaleko guneei

1.METEORIZASIOA:

Prozesu honetan, lurraren gainazalean kanpo- agenteen eraginpean dauden arrokak eraldatu egiten dira dauden tokian bertan, eta material ahulakoak bilakatzen dira. Konpozizio - aldaketak eta fragmentazio - mailaren aldaketak eragin dezakete meteorizazioa.

Hiru meteorizazioa - mota  daude; fisikoa, kimikoa eta biologikoa.

-METEORIZAZIO FISIKOA:

Tenperatura - aldaketek edo beste faktore  batzuek arroka zati txikiagoetan puskatzea eragiten dute, baina

ATMOSFERA

LA CONTAMINACIÓ ATMOSFÈRICA

a) Les causes de la contaminació són les emissions de substàncies nocives a l’aire que procedeixen de les instal·lacions de combustió, transport, indústria i el sector agrari. b) Hi ha tres tipus principals de contaminació: la pluja àcida (precipitació causada per la mescla de combustibles amb el vapor d'H₂O de l'atmosfera); la campana de pols (boira formada per PM10 o partícules en suspensió procedents de les instal·lacions de combustió, el trànsit i algunes indústries); i la boira fotoquímica (broma ocasionada per la formació d'ozó troposfèric, arran de terra). c) Les conseqüències de la contaminació són danys a la salut humana (afeccions respiratòries i cardíaques), al medi... Continuar leyendo "Contaminació Atmosfèrica i Canvi Climàtic" »

Terratrèmols: Sisme

Definició

Un terratrèmol o sisme és una vibració produïda pel fregament de dos blocs d'una falla quan es mouen.

Elements d'un terratrèmol

• Hipocentre: El punt de la falla on s'origina el sisme.
• Epicentre: Punt de la superfície vertical a l'hipocentre on primer arriben les ones sísmiques. En aquest punt la intensitat és més forta.
• Ones sísmiques: Són les vibracions que hi ha quan es produeix el sisme.

Tipus d'ones sísmiques

• Ones primàries: Es formen en el focus, són les més ràpides i fan vibrar longitudinalment el terreny. Es propaguen en els líquids i els sòlids. Van a 5 km/segon.
• Ones secundàries: Es formen al focus, són lentes i fan vibrar el terreny transversalment. Es propaguen pels sòlids i van a 3 km/segon.

Euskal Autonomia Erkidegoa erliebea bi unitate nagusik osatzen dute:

1.-Euskal Mendiak

Pirineoak eta Kantabriar mendikatearen ekialdeko sektorearen artean kokaturik daude. Altuera moderatukoak aro sekundario eta tertziarioko formazio sedimentarioz osatuak orogenesi alpetarraren ondorioz altxatu eta tolestu zirenak..

Ondorengo unitateak bereiz daitezke:

1.1.- Ur isurialdeen banalerroaren (mugalerro) iparraldean

Kostaldeko mendikateak

Higer lurmuturra eta Zumaia artean altxatzen diren mendiak, Jaizkibel, Ulia, Igeldo, Urgull, Mendizorrotz, oraintsuko materiaz osatuak, tertziariokoak eta altuera gutxikoak.

Itsasbazter aurreko mendikatea: Kostatik urrutiago dauden mendizerrak osatzen dutena. Eremu honetan erliebeak leuntasuna galtzen du eta mendiak garaiagoak

Teoría de la tectónica de placas proporciona una explicación conjunta de los fenómenos geológicos. La deriva continental concebía el movimiento horizontal de los continentes en el manto, aunque no llegó a demostrar el mecanismo responsable del movimiento de los continentes, ya que estaba causado por una fuerza resultante de la fuerza centrífuga y de la gravedad, que alejaba los continentes de los polos, fuerza polofuga. El error de la deriva continental - desplazamiento de los continentes sobre los fondos oceánicos. Corrientes de convección en el manto, causa del movimiento de los continentes y de la continua formación de la corteza oceánica.

Manifestacions de Vulcanisme Atenuat

Fonts Termals

Són sortidors d'aigua calenta (entre 40º i 90º) com ara els de Caldes de Montbui, Caldes de Malavella. Aquestes aigües s'han aprofitat des de sempre per les seves propietats curatives tant en forma de termes, balnearis o aigües minerals.

Guèisers

Un guèiser és una font natural d'aigua calenta que fa erupció periòdicament. Aquestes erupcions són causades per l'acumulació d'aigua calenta i vapor atrapats a l'interior de la terra. Quan la pressió del vapor és prou gran, l'aigua calenta surt a l'exterior. Els guèisers són abundants a Nova Zelanda, Islàndia, EUA, etc.

Fumaroles

Matèria volcànica en estat gasós expulsada de l'interior de la Terra per la força de la pressió magmàtica.... Continuar leyendo "Manifestacions i Riscos Volcànics: Guia Completa" »