Eaj-ren birbatzea - 15. testua

Enviado por Programa Chuletas y clasificado en Historia

Escrito el en vasco con un tamaño de 3,07 KB

EAJ-ren birbatzea - 15. testua
Kontestua: Euskal abertzaletasunaren sorrera
Foruen aldaketak eta Gerra Karlistek abertzaletasunaren sorreran eragin handia: Foruen aldaketaren aurkako korrontea eta inmigrazioak gizarte tradizional eta modernoaren artean eragindako zatiketa areagotzea
Sabino Aranaren nazionalismoa: antikapitalista, inmigrazioaren aurka, nekazal gizarte tradizional idealaren alde
Nazionalismoaren aurrekoak: 1876ko foruzaletasun erradikala eta Karlisten eta Integristen tradizionalismoa ? 2 erakunde sortu ziren euskal kulturaren alde
1893an Aranak abertzaletasunaren formulazio ideologikoa ? 1894an Euskeldun Batzokija sortu, EAJren sorburua
Formulazio ideologikoa ? Euskal arraza, foruak eta erlijioa “Jaungoinkua eta Lagizarra”
Hasieran Bizkaia bakarrik, beranduago euskal lurraldeak ? Eredu konfederalaren alde
1903an Arana hil ? 2 korronte: ortodoxia sabindarraren aldekoak (independentistak) eta euskalerriakoak (moderatuak eta erregionalistak)
Lehen urteetan sabindarrak ? 1917 hauteskundeetan arrakasta EAJk ? euskalerriakoak boterean, Lligaren politika eredutzat ? 1916an PNVtik Comunion Nacionalista Vasca-ra
1919ko hauteskundeetan porrota (I. mundu gerraren ondoko krisia) ? Comunion-en aldeak muturtu eta EAJ berregituratu zuten erradikalek, independentziaren alde




1923 Primo de Riveraren diktadura ? Ekintza politikorako bidea galarazita ?Nazionalismoa kultura eta kirol mundura
1931 diktadura amaitu ? Comunion eta EAJ birbatu ? Eusko Abertzale Ekintza sortu, lehen alderdi ezkertzale eta abertzalea, EAJko sektore akonfesional liberalek osatua
1930eko abuztuan Errepublikazaleek, sozialistek eta katalanistek Donostiako Hitzarmena ? Monarkia kendu eta Errepublika ezarri nahi ? Euskal abertzaleak parte hartu ez ? Autonomiarako prozesua luzatu
1931 II. Errepublika ? EAJ masa-alderdia, indartsua (apirileko hauteskundeetan Bizkaia eta Gipuzkoan arrakasta) eta kohesionatua
Triangelu politikoa Hego EH-n: abertzaleak (EAJ, EAE); ezkertiarrak (PSOE, PCE, CNT) eta eskuindarrak (Karlistak). Talde bakoitzak biztanleriaren herena alde.
EAJk Karlistekin autonomiaren aldeko borroka, udalen bidea ? Errepublikak Lizarrako estatutua onartu ez
EAJk zentro-ezkerraren bidea erabilita, gerra hasita, autonomia estatutua indarrean jar zedin lortu

Entradas relacionadas: