Chuletas y apuntes de Historia de Otros cursos

Revolución burguesa:

cambio profundo, que normalmente implica cierta violencia, de las instituciones políticas y sociales y de las estructuras económicas, y que se consolida a partir de la toma del poder político por los partidos y las organizaciones de la nueva clase imperante, la burguesía.

Estados Generales:

parlamento o asamblea que existía en el Antiguo Régimen en Francia, aunque se reunió en pocas ocasiones, y estaba compuesta por representantes de los tres estamentos: nobleza, clero y tercer estado.

Monarquía constitucional:

monarquía en la que una constitución establece la organización política.

Asamblea Nacional Constituyente:

asamblea francesa que surgió por la separación del Tercer Estado de los Estados Generales y elaboró... Continuar leyendo "Revolución Burguesa y la Revolución Francesa" »

1.TESTUA: CADIZKO KONSTITUZIOA (1812-03-19)

Aurrean dugun testu hau lehenengo mailakoa da jatorriari dagokionez, Cadizen 1812an idatzitako konstituzioa delako eta ez da berroren interpretazio bat. Forma aldetik, juridikoa da, dekretu bat delako eta edukiari dagokionez testu politiko, ekonomiko, erlijioso eta soziala da. 

Idatzi hau Cadizen idatzi zen 1812an, independentzia gerra garaian. Gorte Nagusiak idatzi zuen eta kasu honetan hartzailea kolektiboa da, Espainiako herritarrak hain zuzen ere. Konstituzioaren asmoa absolutismoarekin amaitzea eta liberalismoari ateak irekitzea da. 

Idatziaren azterketari hasiera emateko, lexikoari erreparatuz, lehenik eta behin hitzen azalpenak emango ditugu, testua ulergarriagoa izan dadin. Hitz horiek honako

1. Los Inicios del Reinado de Juan Carlos I y la Transición Democrática (1975-1982)

El 20 de noviembre de 1975, fecha de la muerte de Franco, no había ningún camino fijado hacia una democracia plena. El resultado del proceso fue una monarquía parlamentaria basada en una Constitución democrática, fruto de una transición compleja por los conflictos, obstáculos y problemas. Don Juan Carlos I, elegido por Franco para sucederle, juraba como rey de España el 22 de noviembre; apostó por las reformas que el país necesitaba para convertirse en un Estado democrático.

1.1. El Carácter de la Transición Española

Este periodo histórico tuvo unas características peculiares:

• Fue una evolución controlada del franquismo hacia la democracia. Tuvo

Cadizeko Gorteak eta 1812ko Konstituzioa.

1810.Urtean Batzak Zentrala disolbatu zen eta Cadizen, subirotasun nazionala bere gain hartu zuten gorte ez estamental batzuk bildu ziren. Beren helburu nagusiak erresistentzia antolatzea eta Ameriken koroen batasuna mantentzea izan ziren. Erdi mailako klaseetakoak, intelektualak, koroaren zenbait kide eta noble batzuk bertaratu ziren; aitzitik, gerrak eragindako zailtasunak beste hainbat Cadizera iristea eragotzi zuen.

Bestalde, Cadiz herri liberala zen eta hauen menpe Cadizeko Gorteek jaurerriak eta Inkisizioa, torturak eta postu publikoak lortzeko odol garbitasun frogak baliogabetu zituzten.

1812.Urtean lehenengo konstituzioa aldarrikatu zuten; La Pepa izenarekin. Hau izan zen zehazki Cadizeko Gorteek

SEXENIO:

El Sex Revoluc es el periodo comprendido entre el destronamiento de la reina Isab II en 1868, y la restauración de la monarquía borb, en 1874.--- En 1868 se produce la revol de la Glorío, q termina con el pacto de Ostende en 1866, en el q se reunieron progresistas, republicanos, demócratas y unionistas. Con él, intentaban destronar a la reina Isab II, para terminar con el sistema político q había. Se acordaba que si la revol triunfaba y la reina era destronada, se reunirían las Cortes, que redactarían una const en la q se debatía si la forma de gob que iba a tener Españ sea una monarquía o una repúbl. Se acordó q si la consti decidía que la forma de gob era una monarquía, el rey no podía ser ni de la casa Borbónica,... Continuar leyendo "Chuletas de historia de España" »

1975ean, Franco hil zenean

Espainia demokraziarako bideari ekin zion, hortik trantsizioa. Juan Karlos I.a errege aldarrikatu zen eta trantsizioaren tonu nagusiena, taldeek ahaleginak egin behar zituztela adostasun handiena lortzeko zen. Lehenengo urteko gobernua Arias Navarrok zuzendu zuen demokraziari uko eginez. Baina bigarrengo urtean Adolfo Suarezen gobernua hasi zen demokraziaren aldeko erreformak sustatuz. Francoren hilketak herritarren mobilizazioa ekarri zuen eta bertan nagusi dira herri-ekimenak. Lehenengo urtean batez ere gizarte gatazka asko egon ziren, grebak, manifestaldiak, atentatuak, etab. Oraindik, hauek egiteko eskubidea hitzartuta ez zegoenez, poliziaren errepresioa jasan izan zuten borroka itzelak erakarriz; nagusienak Gasteizeko... Continuar leyendo "Espainiako Trantsizioa eta Konstituzioa" »

11 GAIA: BIGARREN MUNDU GERRA

01. GERRAREN SORBURUA ETA KAUSAK

01.1 TOTALITARISMOAREN ATZERRIKO POLITIKA

1933tik aurrera, Alemania naziak Europari egonkortasuna galarazi zion atzerri politika oldarkorra egin zuen. Hitlerrek, Alemaniari zegokion «bizi espazioa» menderatu nahi zuen. Alemaniarren erasoak zirela-eta, Mendebaldeko potentziek baketze politika bultzatu eta kontzesioak egin zituzten.

Italia faxistak, bere aldetik, politika espansionista egin zuen, orduko hartan Abisinian (gaurko Etiopian) eta Balkanetan. Japoniak ere, militarrak zeudela boterean, bere lurraldeak kontinenteko Asian nahi izan zituen zabaldu.

01.2 FAKTORE EKONOMIKOAK

Depresio Handiak bertan behera utzi zuen nazioarteko elkarlana. Errezeloa, protekzionismoa eta merkatuak eskuratzeko... Continuar leyendo "Bigarren Mundu Gerra" »

Erreg Zahar barru EHn gizarte mota, foru gizartea. Foruak ziren politika, ekonomia, lege eta gizarte-bizitzaren ikuspegi arautzen arau multzoa. anitz jasan Espainiako Estatu liberalaren eratze prozesuaren barnean. E H lurralde Foruen sortze, bilketa-prozesuak eta edukiek ezaugarriak. alderdietan eta erakundeen jokabidean antzekotasun handia XVI, XVII eta XVIII. mende. Euskal Lurraldeak Erdi Aroan entitate politiko bateratua, XVI. mendetik aurrera nortasun- kontzientzia garatu prokuradorez konferentziak biltzen gaiak jorratzeko. berezitasun politiko-administratiboa Felipe V.arekin errotuXVIII. mendean, Foruak berretsi zituenean Ondorengotza Gerran izandako leialtasunaren ordainetan;, Aragoiko Koroakoek Foruak galdu eta zentralismo estu igaro.... Continuar leyendo "Euskal Herrialdeko Foru-Erregimenaren Ezaugarriak XIX. mendeko hasieran" »