Chuletas y apuntes de Historia de Oposición

-Fronte errusiarren gainbehera. 1917ko iraultzetan boltxebikeak boterera iritsi ziren eta arministizioa sinatu zuten Alemaniarrekin eta 1918an Brest-Litovseko bake hitzarmena. 

-AEB gerran sartu zen. Alemaniak itsasoko gerra totala deklaratua zuen. Erasoetako batean amerikar herritar batzuk hilak suertatu ziren eta orduan AEBk gerra deklaratu zioten Alemaniari.

Gerraren amaiera (1918)Bi bandoak lur jota zeuden ekonomikoki eta militarki, baina egoera bereziki larrian zeuden aliantzako kideak.

Ententea, ordea, indartsuago zegoen Amerikarren iritsierarekin eta eraso hura geratzea lortu zuten.
Azaroaren 8an Berlinen Gillen II.A enperadoreak abdikatu egin behar izan zuen. Lehen lana azaroaren 11n bertan armistizioa sinatzea izan zen.

Austria Hungaria

2.IND.IRAULTZA: 1870an industria iraultza bigarren fase batean sartu zen. Europako beste herrialdeetara zabaldu zen. Arrakasta izan zuen arrazoietako bat ikerketa zientifikoa eta enpresen arteko harremana estuagoa izan zen.

-Energia Iturri Berriak: Energia elektrikoa XVIII mendetik ezagutzen bazen ere, produkzio industriala ezinezkoa izan zen 1872ra arte, garraiatzen 1883an hasi ziren eta 1878an bonbila asmatu zen hasieran argitzeko bakarra erabiltzen zen ondores nekazaritzan eta abar erabiltzen zuten. Beste asmakizun batzuk: telefonoa, irrati…

-Petroleoa: Mantso ezarri zen. Hasieran olioa ordezkatu zuen, gero enegi iturri giza erabiltzen hasi zen. Benetako hedapena autoa zen.

Sektore Berriak: Sektorea dibertsifikatu egiten da eta energi iturri... Continuar leyendo "Industria Iraultza Europako Herrialdeetan" »

Totalitarismo faxistaren eta naziaren gorakada:

1.Europa demokraziak eta diktadura gerrartean: 1.MG ostean 20.Hamarkadan, demokrazia nagusi Europan. 1939an diktadurak nagusitu:Austrian, Espainian, Hungarian, Errumanian, Italian (1922), Alemanian (1933).

zergatiak?
-lurralde nazio sentimenduaren areagotzea 1.MGren ondorengo muga berrantolaketatako ondorioz. -29.Ko krisia. -1.MG ondoren herrialde batzuek egin behar izan zituzten ordainak.

Diktadura berrien ezaugarriak: -Nazionalistak. -Antimartxistak. -Antisemitak.

Erabilitako tresnak: -zuzendutako prentsa, Errepresioa, lider karismatikoa, propagandaren erabilera gizartea erakartzeko.

2.Faxismoaren ideologia eta gizarte oinarriak

2.1.Ideologia:
Estatu totalitarioa, alderdi bakarrekoa, buruzagiaren

24. Borboien monarkiaren berrezarkuntza.

1876ko konstituzioa

-ETORRERA.Goi mailakoek egoera monarkikora itzuli nahi zuten eurreko egoeraz nekatuak zeudelako eta hau Borboien eskutik izatea. Antonio Cánovsas del Cadtillo izendatu zuten espainiako presidente. Honek, ingelesen eredua ezarri zuen alderdi progresista eta kontserbadoreen pronuntziamenduak lasaitzeko. Ideia hauek ezarri zituen: -Monarkia bakarrik onartzen zen.-Erlijio askatasuna, baina estatuak eliza mantentzen zuen.-Aurreko 2 konstituzioak baztertzea, berri bat sortuz (1845 eta 1869koa).Aberatsek Alfontso XII.Na errege izateko itzultzea nahi zuten baina gazteegia zen Cánovasek Sandursteko Manifestua idatzi zuen Alfontsok sinatzeko. Honek, baldintzak onartu eta Espainiako errege

Testu hau lehen mailako iturria da. Formaren aldetik juridikoa eta edukiari dagokionez, politiko-soziala. Egilea Sabino Arana dugu, lehen Batzokiaren sortzailea. Bilbon, 1894ko maiatzaren eta uztailaren bitartean idatzi zuen, Errestaurazioko Maria Kristinaren erregeordetzan. Publikoari, herriari zuzenduta dago, bereziki euskaldun-bizkaitarrei eta bere asmoa nazionalista bizkaitarrentzako elkarte bat sortzea zen, hain zuzen Batzokia.

Testuaren analisia

• Sabino Arana: euskal nazionalismoaren aita bezala ezaguna den bilbotarra.
• Foruak: lurralde baten bizitza antolatzen zuten ohiturak lege bihurtuta.
• Jaungoikoa eta Lagizarra: Arana anaiek sortutako euskaldun nazionalismoaren lema.

• 1. art→ Batzokia Jaun Goikoa eta Lagizarra lema jarraitzen dutenentzat

Zenbait iturri ideologiko eta erreferentziatatik bereganatutako ideien sintesia izan zen frankismo izenarekin ezagutzen duguna. Horien artean hauek dira aipagarrienak:

Faxismoa→ Bi sistema politiko faxista izan zituen eredu: Alemaniako Hitlerrena eta Italiako Mussolinirena. Horietatik hartu zituen tituluaren ideia (Caudillo) eta alderdi bakarrarena (FET y de las JONS).

Nazionalsindikalismoaren bidea ere planteatu zuen, kontrol sindikal, laborala eta politikoa bideratzeko tresna lez.

Antikomunismoa→ Komunismoa altxatuek erabili zuten aitzakietariko bat izan zen. Francok jendeak komunismoari zion beldurrari etekina atera zion, bai gerran, baita ondoren ere.

NazionalKatolizismoa→ Francok muturreko pentsaera nazionalkatolikoa izan zuen. Estatuak

1. Carlos V (1788-1808) y la crisis Del antiguo régimen

-Carlos IV Fue un rey mediocre, su valido Godoy se rebeló nefasto para España.

-Crisis Económica: malestar social y subsistencia agrida, mercado saturado.

-La Revolución francesa: Alternación de la política exterior y guerra contra Francia. Del conflicto se paso a la alianza anti británica con Francia en Trafalgar (1805), España  pierde su Escuadra de guerra y las colonias quedan desprotegidas.

Godoy: Crisis interna à Valido de Carlos IV desde 1792.

-Oposición A su política: enemistades con la Iglesia, rejartó el poder ejecutivo, se uníó Al Directorio pancer, y a Napoleón à Tratado de Fontainable (1807) con Napoleón, que causa la independencia de España.

-Reacción à El... Continuar leyendo "Tradiciones que trajeron los españoles a América" »