Chuletas y apuntes de Geología de Primaria

¡Escribe tu texto aquí!

Arro sedimentarioak→

Sedimentuen metaketa garrantzitsua da, lurgaineko azala higatzearen ondorioz sortzen dena. Arro sedimentario bat izateko gutxienez 100 metroko lodiera izan badu (sedimentuak) eta 10 km² eremua. Hala ere, hainbat kilometrotako lodiera eta milaka kilometro karratuko eremua oso ohikoak dira. Ebroren arroa eta Molasseren arroa adibide gisa ditugu. Fenomeno hau gertatzeko beharrezkoa da eremu sedimentarioa, eta, halaber, metatzeko lekua izatea.

Failak→

Faila bat, geologian, arrokatan sortzen den ezjarraitasuna da. Lurrako lehenengo 200 kilometrotan sortzen dira, eta harrien plastikotasunaren muga gainditzean gertatzen diren deformazio etenak dira. Hau da, arroka batek jasaten duen indar tektonikoa

EUSKAL Mendiak

KOKAPENA

: Pirinioen eta kantabriar mendilerroaren Artean kokatuak, Bizkaiko Golkoa iparraldetik eta Bizkaia, Gipuzkoa, eta Nafarroako ipar-mendebaldetik hedatzen dira. Pirinioei oso lotuta dauden arren, Gailurrak altuera txikikoak dira.

Sarrera

Euskal erliebea, arestian aipatu ditugun mendigune paleozoikoek osatzen dute. Inguru sakon horretan metaketa prozesuak jarraitu zuen eta jakinak itsasoan Pilatuz joan zen; aldi berean, itsas materialak metatzen zihoazen. Aro Tertziarioan, orogenesia alpetarrak tolestura handiak sortu zituen eta Ondorioz, Bigarren aroan metatutako materialak azaleratu eta tolestu egin Ziren. Bi sektore berei daitezke: Euskal Mendiak, banalerroen iparraldean eta Hegoaldeko mendikateak eta arroak, banalerroaren... Continuar leyendo "Euskal herriko mendikateak" »

SÍ: 1º (acaba en vocal) 2º (comença amb r-, s- o x-): costa-riqueny, penya-segat, escura-xemeneies

Lectures errònies: cap-roig, cor-robat, pèll-llarg, cinc-en-rama, blanc-i-vermell

Repeteix: xup-xup, ping-pong, ziga-zaga, pengim-penjam

Punts cardinals: nord-oest, sud-americà, sud-oest

Decena-unitats-centenes: cin-cents, trenta-dues, vint-i-set

Primer compost amb accent gràfic: pèl-curt, mà-llarg

NO + subst: no-violència, no-alineament

NO: Formades amb prefixos: antimilitarista, exjugador, presocràtic, sotsdirector, vicerector

Prefixades cultes acabades en -o, -i: cardiovascular, geofísic, neurofisiològic

Dos adjectius coordinats: bocamoll, capicua, curtcircuit, curtmetratge, fliferro, maldecap, ratapinyada, sordmut, vistiplau, vetesifils

despús-... Continuar leyendo "Normes d'accentuació i formació de paraules compostes en català" »

Datació absoluta i datació relativa

Els mètodes de datació ens permeten ordenar en el temps i, de vegades, fins i tot esbrinar l’edat dels estrats, les roques, els fòssils i els esdeveniments geològics.

Els mètodes de datació es divideixen en dos grups:

• Datació relativa. Permet ordenar els esdeveniments, però no els assignen una data.

• Datació absoluta. Permet donar una data numèrica més o menys exacta.

 DATACIÓ RELATIVA

Hi ha diverses pistes que serveixen per fer datacions relatives.

• Superposició normal dels estrats → Si no hi ha cap alteració, els estrats es van superposant els uns sobre els altres.

• Superposició dels fenòmens geològics → Quan es produeix un fenòmen geològic com ara una falla, un plegament o una intrusió,

1. Sistema irekia:

sistema deritzo elkarri eragiten dioten elementu edo osagaien multzoari;  beste sistema batzuekin materia eta energia trukatzen dituen sistema, adibidez, hiria, zuhaitza edo zelula.

2. Baliabidea edo baliabide naturala:

Gizakiek une jakin batean naturatik lortu eta erabil ditzaketen materia edo energia motak.

3. Ingurumen-inpaktua:

Giza jardueraren eraginez inguruan gertatzen diren inpaktuak; Lurreko edozein sistematan (geosfera, hidrosfera, atmosfera, biosfera) gizakiaren jarduerak sortutako edozein aldaketari esaten zaio.

4. Ingurumen inpaktuaren adierazpena:

Ingurumenaren arloko erakunde edo agintaritza eskudunak igorritako irizpena. Proiektua onartzen bada, ingurumenaren babesa ziurtatzeko zer baldintza bete behar diren zehaztuko

En aguas en calma el hielo aparece en forma de pequeños discos de 2-3 mm, que crecen formando estructuras alargadas que a veces se rompen. Estas formas se denominan “FRAZIL ICE. Si continua el proceso de congelamiento, los fragmentos que forman el FRAZIL ICE se vuelven más concentrados y coagulan formando una sopa espesa que forma una capa sobre la superficie y se denomina “GREASE ICE”. Este hielo refleja muy poco la luz y da al agua una apariencia mate aceitosa Si el proceso continua, los cristales del GREASE ICE se congelan entre sí y forman una corteza elástica y poco espesa, que se denomina NILAS. Las NILAS se doblan fácilmente por acción de las olas y bajo presión. Crecen en patrones con apariencia de dedos (“fingers”)... Continuar leyendo "Acción geológica del hielo" »

1. ARRO SEDIMENTARIOA: Hondoratze-eremua, non higaduraren ondorioz material sedimentarioaren pilaketa getatzen baita.

2. MODELATU KARSTIKOA: Uraren eraginez eta CO2 aren eraginez kareharrizko arroken desegite prozesuen ondorioz sortzen den modelatua

3. KLIMA: Eskualde bateko egurats edo atmosfera-egoeraren seriea da. Klima mota ezartzeko tokian tokiko eguratsaren neurri estatistikoak, urtekoak eta hilabetetakoak, kontuan hartzen dira: tenperatura, prezipitazioa, eguzki orduak, argia, hezetasuna, haizearen abiadura… Ohiz kanpoko datuak ere kontuan hartzen dira.

4. EGURALDIA: Halako egunen batean atmosferak daukan egoera da, hainbat elementu meteorologikoz definitua.

5. EGURALDI MOTA: Gune konkretu batean, bertako ezaugarriak kontuan izanik, ematen den eguraldia.

• Biosfera: seres vivos fenómenos biológicos

• Atmósfera: Envoltura de gases.Climas

• Hidrosfera: Agua y hielos.Ciclo h2o

• Geosfera: Continentes, rocas, minerales.Fenómenos geológicos (internos,externos)

ATMÓSFERA: envoltura gaseosa, rodea la tierra con varias capas: Troposfera: 0-12 km. La mayoría del aire. Resp. Del clima. Capa de co2. Efecto invernadero. Estratosfera: 12-30 km. Corrientes horizontales de aire. De 15 a 30 capa de ozono. Mesososfera: 50-80 km. Aire tenue. Combustiona meteoritos -> estrellas fugaces.Ionosfera: 80-500 km. Temperatura: 1000ºc por rayos x, o gamma solares. Fenómenos de auroras boreales por ionización. Exosfera: 500-10.000km. Densidad muy baja, similar al espacio exterior.

FUNCIONES:PROTECTORA filtro de radiaciones... Continuar leyendo "Que fenómenos o agentes son los responsables del modelamiento del relieve" »

5

2 Peligrosidad y riesgo sísmico:

Los Terremotos son un fenómeno de sacudida brusca y pasajera de la corteza Terrestre debida a la liberación de energía acumulada en forma de ondas Sísmicas que se propagan en todas las direcciones.  Los más comunes se producen por la ruptura y Mov de fallas, aunque también pueden ocurrir por fricción en el borde de placas O procesos volcánicos e incluso provocarlos actividades humanas.                                                                                                           

Peligrosidad sísmica:

 depende de la magnitud y de la intensidad de Un terremoto o tsunami. La magnitud indica... Continuar leyendo "Movimientos de ladera en Canarias" »