Antzinako Greziako Filosofia

Platon

Errealitatea Platonen Arabera

Platonentzat, aurreko filosofoen azalpenak akatsak zituzten. Parmenides eta Demokritoren teoriak onartezinak zirela esaten zuen. Platonen arabera, errealitatea bi mundutan banatzen da: sentipenezko mundua eta ideien mundua.

• Sentipenezko mundua: Aldakorra eta inperfektua da; bertako objektuak ideien munduko ereduen kopiak dira, eta gure zentzumenek hautematen dituzte.
• Ideien mundua: Materiazkoa ez den errealitate aldaezin eta perfektua da; bertako entitateak ideiak dira, eta bakarrik arrazoimenaren bidez ezagutu daitezke.

Ideien teoriaren arabera, gure inguruko gauza guztiak ideia edo forma bati lotuta daude, hots, esentzia bati. Esaterako, zaldi orok zaldiaren ideiaren partaidetza... Continuar leyendo "Antzinako Greziako Filosofia: Platonen Teorietatik Helenismoraino" »

Autonomia Morala

Ilustrazio garaiara iristeko, hau da, argiaren eta arrazoimen unibertsalaren garaira iristeko, Erdi Aroko erlijio ardatza alboratuko da. Aldaketa honekin, antzinako erregimeneko eredu zaharra ideia eta balio berriengatik ordeztuko da. Ilustrazioaren helburu nagusietako bat eredu moral autonomo, arrazional eta erlijioaren menpe ez dagoena sortzea izango da.

Kant gai hau jorratuko duen filosofoetako bat da. Haren ideiak erantzuten ari naizen galderan agertzen den esaldi batean laburbil daitezke: «caesar non est supra grammaticos». Alegia, Cesar (enperadorea) ez dago gramatikoen gainetik. Horrekin, Kantek adierazi nahi du Cesar (edo erregea) ez dagoela inoren gainetik Cesar izateagatik, ez jakintza mailan ezta kontu etikoetan... Continuar leyendo "Kant: Autonomia Morala, Arrazionalismoa eta Enpirismoa" »

Sokrates eta Platon: Filosofia Klasikoaren Oinarriak

Sokrates: Filosofiaren Aita

Garaia eta Lekua

Sokrates Atenasen bizi izan zen K.a. V-IV. mendeetan (K.a. 470-399), demokraziaren garaian. Bertan, hiritarrek aktiboki parte hartzen zuten bizitza politikoan. Bere jatorria umila zen: ama emagina eta aita hargina zituen. Hala ere, bere karisma handiak eta ideien argitasunak bereizi zuten. Ez zuen irakasten diru truke, sofisten praktika kontrakoa zenez, Atenaseko kaleetan elkarrizketak sortuz zabaldu zituen bere ideiak. Sokratesen bizitzari buruz dakigun guztia bere jarraitzaileei esker da ezaguna, bera ezer idatzi gabe hil baitzen. Platon, Antistenes eta Fedon izan ziren bere jarraitzaile nagusiak.

Heriotza eta Akusazioak

Sokrates heriotza zigorrera... Continuar leyendo "Sokrates eta Platon: Filosofia Klasikoaren Oinarriak" »

Jakintzaren eta Zoriontasunaren Lotura: Jainkoan Bat

Jainkoaren Ezagutza, Zoriontasunaren Iturburu

Jakintza eta zoriontasuna estuki lotuta daude. Agustin Hiponakoarentzat, lotura hori Jainkoaren ezagutzan datza. Benetako jakintza Jainkoa ezagutzea da, eta horrek zoriontsu egiten gaitu. Jainkoa, egia aldaezinaren eta betierekoaren iturria izanik, zoriontasun iraunkorra eskaintzen digu. Jakintza ez da soilik intelektuala, espirituala ere bada, eta Jainkoarekiko harreman sakonak guztiz asetzen gaitu.

Jainkoaren Ezagutza eta Maitasuna, Zoriontasun Iraunkorraren Giltza

Jainkoa ezagutzea jakinduria eta zoriontasuna eskuratzea da. Agustinentzat, ondasun materialek eta plazerrek ez dute zoriontasun iraunkorrik ematen, aldi baterakoak eta aldakorrak baitira.... Continuar leyendo "Jainkoan Zoriontasuna: Jakintzaren eta Desioaren Giltza Agustin Hiponakoaren arabera" »

Las Diferencias del Pensamiento: Del Mito al Logos

Pensamiento Mítico

• Los fenómenos de la naturaleza no se pueden conocer o predecir porque responden al capricho de los dioses. El mundo es, por tanto, caótico y arbitrario, sin leyes fijas.
• Explica el mundo por medio de relatos fantásticos.
• Las explicaciones míticas no se revisan: son un conocimiento cerrado.
• Se trata de una explicación tradicional.

Pensamiento Racional

• Todos los fenómenos tienen una naturaleza y unos principios o causas naturales que permiten su conocimiento. El mundo es un lugar ordenado, regido por leyes fijas.
• Se vale de la razón para conocer las leyes que rigen el mundo.
• El conocimiento racional está en constante revisión.
• Se trata de una explicación crítica.

Conceptos

Sokratesen Maiêutika

Sokratesen maiêutika metodo filosofiko bat da, ezagutza elkarrizketaren eta hausnarketaren bidez lortzea helburu duena. Bere izena grezieratik dator, “maieutiké” hitzetik, “erditzearen artea” esan nahi duena, eta Sokratesek bere metodoa emaginaren lanarekin alderatzen zuen: besteek beren ideiak "erditzen" laguntzea.

Maiêutikaren Prozesua

Prozesua galdera estrategikoekin hasten da, solaskidearen hasierako usteak zalantzan jartzen dituztenak, eta horrek bere arrazoibidean dauden kontraesanak edo hutsuneak aitortzera eramaten du. Sokratesek ez ditu erantzunak ematen; helburua pertsona bera unibertsoaren egiak ulertzera eta aurkitzera gidatzea da.

Elkarrizketa solaskidearen hasierako baieztapen batetik abiatzen da.... Continuar leyendo "Sokrates eta Platon: Filosofiaren Oinarriak" »

Introducción a la Metafísica

¿Qué es la metafísica?

Metafísica: El estudio de la causa última y de los principios primeros y más universales de la realidad.

Importancia Teológica de la Metafísica

La metafísica no puede prescindir de las verdades que encierra la revelación, pues no sería fiel a su naturaleza. Por otro lado, es imprescindible para la teología, puesto que es el instrumento científico necesario para desarrollar la teología como ciencia, como argumentó el beato Juan Pablo II en su encíclica Fides et Ratio.

Objeto y Objeto Formal de la Metafísica

¿Cuál es el objeto de la metafísica?

El ente, cualquier realidad por el hecho de existir.

¿Y su objeto formal?

El ente en cuanto a ente, lo que hace real a lo real.

Características

Cuestionario - Examen 2010: Facultades y Libertad del Ser Humano

Responder según texto estudiado

1. ¿Cuáles son las afirmaciones correctas referidas a la Facultad Corporal del Ser Humano?

Las Facultades Corporales del ser humano son el Entendimiento Racional y la Voluntad libre, dos capacidades que sólo posee el ser humano. Además, tenemos la afectividad y la corporalidad. Esta última es la facultad humana más evidente, que se desprende del hecho de que todo ser humano constituye un sistema orgánico material, limitado y perceptible por los sentidos.

2. Capacidades del Ser Humano que pertenecen al ámbito Inmaterial o Espiritual

La razón por la que se puede hablar del ser humano como ser personal es precisamente su condición de animal racional,... Continuar leyendo "Facultades y Libertad del Ser Humano: Un análisis ético" »

Karl Marxen Herentzia: Ilustrazioaren Dialektika Frankfurteko Eskolan eta Simone Weil

Frankfurteko Eskola hainbat pentsalarik garatu zuten teoria sozial neomarxista izan zen. Filosofo hauek marxismoaren teoria ikertu egin zuten, eta gizarte industrializatuen kritika egin zuten ere.

Frankfurteko Eskolako Pentsalari Nagusiak

Max Horkheimer

Eskolako sortzaileetako bat Max Horkheimer izan zen. Marx eta Hegelen lanek eragin handia izan zuten bere filosofian. Errealitatearen ikuspegi dialektikoa oinarri hartuta, gizarte garaikidearen zenbait alderdi aztertu zituen (totalitarismoa, zientzia eta teknikaren zeregina, etab.). 1937an Teoria tradizionala eta teoria kritikoa argitaratu zuen, Frankfurteko Eskolaren sorrera manifestua kontsideratzen dena.

Theodor

El problema de la moral:

La necessitat d'un criteri moral = defensa el principi d'utilitat o de la màxima felicitat com a criteri per distingir el bé del mal, saber què cal fer per obrar correctament i elaborar les lleis, decidir les accions de govern o crear les institucions polítiques. El seu objectiu és l'exposició detallada, clara i precisa d'aquest principi per posar-lo en valor i eliminar les objeccions i les interpretacions errònies.

Utilitrasime:

És una ètica que pot ser eudemonista, que es identifica amb la felicitat, i hedonista, que identifica la felicitat amb la consecució del plaer o la reducció del dolor.

Facultats:

Intel·ligència com a desig de saber, coneixement i desenvolupament d'una cultura intel·lectual, sensibilitat... Continuar leyendo "Ètica de Kant: Principis morals universals" »