Chuletas y apuntes de Filosofía y ética de Otros cursos

1. Filosofía Antigua (siglos VII a.C. - V d.C.)

Periodo Presocrático o Cosmológico (siglos VII-VI a.C.)

• Paso del mito al logos (origen del pensamiento científico).
• Búsqueda del arjé (principio de la naturaleza):
  • Tales de Mileto: agua.
  • Anaximandro: origen del hombre similar a un pez.
  • Pitágoras: matemática y filosofía.
  • Empédocles: cuatro elementos (tierra, agua, aire, fuego).
• Mujeres destacadas: Teano de Crotona: filósofa, matemática y médica pitagórica.

Periodo Antropológico (siglo V a.C.)

• Atenas, centro cultural bajo Pericles (democracia).
• Sofistas: relativismo cultural, educación.
• Sócrates: método mayéutico, condenado a muerte.
• Cultura:
  • Heródoto: historiador.
  • Eurípides: poeta trágico.
  • Aspasia de Mileto: filósofa y retórica.

Periodo

Modernitatea: Politika, Erlijioa, Kultura eta Zientzia

Politika: Absolutismo Monarkikoa

Luis XIV.a, Richelieu, Cromwell eta Felipe IV.a Espainian izan ziren absolutismo monarkikoaren adierazgarri nagusiak.

Erlijioa: Gatazka Erlijiosoak Europan

Katolikoen eta protestanteen arteko erlijio-gatazkak areagotu egin ziren. Italian eta Espainian, Kontrarreforma gertatu zen. Gatazkak Hogeita Hamar Urteko Gerrarekin (1618-1648) eta Westfaliako Bakearekin (1648) amaitu ziren.

Kultura: Barrokoa eta Elizaren Inperio Kulturalaren Gainbehera

Elizaren «inperio kulturala» pixkanaka desagertzen ari zen, eta Barrokoa sortu zen.

Zientzia eta Filosofia: Iraultza Zientifikoa eta Newton

Erdi Aroko munduaren gainbeherak, «zientzia berria» agertzearekin batera, zientziaren... Continuar leyendo "Modernitatea eta Eztabaida Epistemologikoa: Arrazionalismoa vs Enpirismoa" »

Descartes-en helburua

Descartes filosofoa "La Fleche" ikastetxean ikasketan bukatu ondoren, desengainatuta sentitu eta ikasitako guztia balio ez duela deritzo, matematikak salbu. Hortaz, ikasketan utzi ondoren mundutik zehar bidaiatzea erabaki du. Filosofoak jasotako ikasketa motak eskolastikan oinarritzen ziren, horregatik, Erdi Aroko pentsamendua, Aristotelesen pentsamendua oinarri hartuta. Ondorioz, Descartesek dena baztertu eta jakituri berri bat lortu nahi du. Bere helburua zientzia guztiak bateratzea da eta hori posible da hiru arrazoigatik:

1. Giza jakituri bat eta berdina delako.
2. Zientzia guztientzat metodo unibertsala eta bakarra dagoelako.
3. Zientzia ezberdinek unitate organiko bat osatzen dutelako eta jakituri osoa erlazionatuta dagoelako.

1. Sarrera: Egiaren Aniztasuna eta Gizarte Plurala

• Gaia: XX. mendean, egia absolutua zalantzan jartzen da, eta ikuspegi-aniztasuna balioesten da.
• Testuingurua: Aldaketa sozial eta filosofiko handiak gertatu ziren: Bi Mundu Gerrak, mugimendu sozialak, zientziaren eta teknologiaren aurrerapenak, ideologia handien gainbehera… Horrek guztiak egia bakarrarekiko konfiantza galtzea ekarri zuen.
• Tesia: Egia absolutua baztertzeak aukera eman du mundua ulertzeko modu desberdinak onartzeko, eta gizarte pluralago bat eraikitzeko, nahiz eta erronkak ere sortzen diren.

1.1. Argudioak

1.1.1. Nietzsche eta Perspektibismoa

• Nietzschek zioen ez dagoela egia absoluturik, baizik eta interpretazio anitzak.
• Gaur egun, ideia hau komunikabideetan ikus daiteke: jendeak iturri

Existentzialismoaren Oinarriak

Filosofia Existentzialisten Ideia Nagusiak

Existentzialismoa XX. mendeko mugimendu filosofiko nagusietako bat izan zen, eta gizakiaren existentziaren eta askatasunaren inguruko galderak planteatzen zituen. Filosofo existentzialisten artean Sartre, Heidegger eta Arendt aurkitzen dira, bakoitzak bere ikuspegi berezia izanik. Hala ere, guztiek partekatzen dute ideia nagusi bat: gizakia ez dago aurrez definitutako esentzia baten arabera egina, baizik eta bere ekintzen bidez definitzen du bere burua.

Beste ideia garrantzitsu bat gizakiaren askatasuna eta erantzukizuna da. Existentzialismoaren arabera, gizakia beti aukeratzeko egoeran dago, eta bere hautuek bere izaera eta etorkizuna zehazten dute. Horrek antsietatea sor... Continuar leyendo "Filosofia Garaikidea: Nietzsche, Arendt eta De Beauvoir" »

Aristotelesen Antropologia

Platonen kontra agertuko da, gizakia bi alderdiz osatutako substantzia dela uste duelako: gorputzez (materia) eta arimaz (forma). Beraz, batasun bat osatzen dute. Bata bestea gabe existitu ezin direnez eta gauzen munduan daudenez, biak hilkorrak dira. Arimari ez dagokio gorputzeko atalik, gorputz osoan baitago. Gorputza desagertzean arima ere desagertuko da.

Materia ahalmena da (potentzia) eta arima aktua. Arima motorra da eta gorputza mugikaria.

Arimaren ahalmen mailakatuak

Arimak hiru ahalmen mailakatu ditu, bere funtzioen arabera:

• Hazkorra (begetatiboa)
  • Ahalmena: Elikatzekoa, haztekoa, ugaltzekoa
  • Izaki bizidunak: Landareak, animaliak, gizakiak
• Sentipenezkoa
  • Ahalmena: Hautematekoa, desioa, oroimena, mugimendua
  • Izaki bizidunak:

Bigarren Sexua: Emakumearen Eraikuntza Kulturala

Bigarren sexua (1949) lanean, Beauvoirrek ondorengoa azaldu zuen: mendebaldeko emakumea eraikuntza kultural hutsa da, eta gizonarekin duen harremanaren arabera definitzen da. Horren aurrean, aldez aurreko baldintzarik gabe definitzeko gaitasuna berreskuratu behar du. Finean, emakumeak ez duelako emakume jaiotzen, emakume izatera iristen delako bizitzan zehar.

Ildo beretik, emakumea “bestea” kategorian kokatzen du Beauvoirrek, hau da, mendebaldeko sexuen banaketaren irakurketa ondorengoa da: gizona subjektua da, absolutua da; emakumea, aldiz, ‘bestea’, alteritatea. Emakumea beti da ‘bestea’. Gizonarentzat emakumea ez da inoiz subjektu absolutua izan, asimetria-erlazioan osatuak baitira... Continuar leyendo "Feminismoa eta Giza Kondizioa: Simone de Beauvoir, Hannah Arendt eta Korronte Feministak" »

Conceptos Clave de la Filosofía Platónica

Antropología

A diferencia de la visión de Homero, donde el alma se iba flotando con sus iguales a lo invisible, Platón presenta un enfoque diferente. Según el orfismo, se puede aprender a liberarse del cuerpo mediante el desprecio a todo lo material y mortal. Platón postula un dualismo: cuerpo y alma. El alma se divide en tres partes: la razón, la parte irascible y la parte concupiscible. Esto se ilustra en el mito del carro alado.

Epistemología

La alegoría de la caverna ilustra la naturaleza del conocimiento según el grado de educación. Los hombres toman como realidad las sombras. Existe una escapatoria, una escarpada y difícil cuesta, metáfora de que el aprendizaje es doloroso. Requiere... Continuar leyendo "Explorando las Ideas Clave del Pensamiento de Platón" »

¿POR QUE TENEMOS QUE RELACIONAR EL GENERO CON LA ETICA?

Tenemos que dar, para que esto sea consistente, razones filosóficas de peso y argumentos jurídicos importantes sobre porque metemos al género en este curso d derecho y ética. Esto nos remite a la importancia de la distinción y conexión entre las ciencias jurídicas y las ciencias sociales.

Conforme a nuestra visión del derecho las transformaciones del derecho van de la mano de las transformaciones de las mentalidades y de los factores socioeconómicos. Por esto necesitamos un enfoque interdisciplinar. En este sentido no sería suficiente una perspectiva interna al modo HARTIANO sino que es imprescindible investigar también las causas de producción de las normas es decir sus orígenes

Crítica a la apologética clásica

La apologética clásica no surge fruto de una reflexión sobre su objeto o método, sino como producto de una necesidad histórica: contra protestantes en el s. XVI, ateos prácticos s. XVII,  deístas s. XVIII, modernistas s. XIX. La teología sufre una renovación tras la primera Guerra Mundial. En este contexto se ponen de relieve los puntos flacos de la apologética, siendo René Latourelle, en su obra “Teología de la Revelación”  quien señala algunas deficiencias y críticas: la apologética clásica quiere hacer una credibilidad de la revelación sin un estudio serio de la misma. Tras establecer que Jesucristo es el enviado de Dios y que funda la Iglesia, olvida que la revelación es creíble... Continuar leyendo "¿ Que es la revelación natural y sobrenatural?" »