Zirkulazio aparatua. Barne likidoak: odola, plasma eta linfa
Enviado por Chuletator online y clasificado en Biología
Escrito el en vasco con un tamaño de 8,06 KB
BARNE INGURUNEA ETA ZIRKULAZIO APARATUA:
Gorputzeko
Zelulak likido batez inguratuta daude,hemendik hartzen dituzte
Beharrezko substantziak eta horrea isurizten dituzte hondakinak.Likido
Horri barne-ingurunea deritzo.
Barne-ingurunea konstante iraun behar du
Organismoak ondo funtzionatzeko eta horri homeostasia
Deritzo.Barne-ingurunea osatzen dute likido interstiziala,odola eta
Linfa
ODOLAREN ZIRKULAZIO SISTEMA
Funtzioa:Mantenugaiak
Eta oxigenoa organismo osora banatzea eta metabolismo zelularrean
Sortutako hondakinak biltzea eta hauek kanporatuko dituzten organoetara
Eramatea.
ODOLA
Likido gorri eta
likatsua. Bi osagai; Plasma:kolore horixka duen likidoa, odolaren %55 osatu, ura eta beste substantzia batzuetaz osatua. Odol-zelulak:hezur muin gorrian sortu, gainerako %45a osatu, Leukozitoak edo globulu gorriak: infekzioetatik babestu. Heritrozitoak edo globulu gorriak: oxigenoa eta karbono dioxidoa garraiatu. Plaketak edo tronbozitoak: odola koagulatu odol-hodietako hausturak itxiz.
ODOL HODIAK:Odol-hodietan zehar, odola organismoko organo, ehun eta zelula guztietara iristen da.Motak:
Arteriak
Bihotzetik gorputzeko organo guztietara eramaten dute odola.Adarkatu=Arteriolak.Paretak;lodiak gogorrak eta elastikoak(bihotzak bultzatutako odolaren presioa jasateko).
Zainak:
Organoetatik bihotzera eramaten dute odola. Bihotzera urbildu ahala, ehunetako benulak elkartuz,zainen diametroa handitu egiten da. Zainen paretak ez dira ain sendoak eta elastikoak (presio txikiagoa).Balbulak dituzte odolak atzera ez egiteko.
Kapilarrak
Arteriolak eta benulak lotuz, sare bat osatzen duten hodi mikroskopikoak dira. Paretan: Mantenugaien, gasen eta hondakinen trukea egiten da.
BIHOTZA
Bihotzaren paretak gihar-ehunez, hau da, miokardioz osaturik daude.Lau barrunbe ditu: Goian, bi aurikula (txikiagoak): odola jasotzeko. Behean, bi bentrikulu (handiagoak): odola ponpatzeko. Bihotzaren ezkerraldea eta eskuinaldea pareta batek bereizten ditu, hauen artean odol-trukerik ez gertatzeko.Alde bakoitzeko bi barrunbeak, aldiz, balbula batzuen bidez komunikatuta daude.
Odola aurikuletatik bentrikuluetara joaten da baina ez alderantziz. Balbula trikuspidea: eskuineko aurikula eta bentrikulua lotu.
Balbula mitrala
: ezkerreko aurikula eta bentrikulua lotu.
BIHOTZ ZIKLOA:
Bihotzak odolari indarra ematen dio odol-hodietan zehar ibili dadin, eta honetarako ponpa moduan jarduten du.Aurikuletan eta bentrikuluetan bi mugimendu mota daude:
Sistolea
: uzkurdura-mugimendua.
Diastolea
erlaxatze-mugimendua