Zientzia formalen metodoa

Naturaren eta gogamenaren gertakarien prozesuen ezagutza arrazionala da.                    Ezaugarriak→Arrazionala//Sistematikoa (ordenatua)//Metodikoa, metodoa erablitzen baitu.//Egiaztagarria: Frogapenak erabiltzen direlako. Bi frogapen mota daude; Logikoa (dedukzioa), eta Enpirikoa (indukzioa, dedukzioa, behaketa, esperimentazioa).

MOTAK

Zientzia formalak: matematika eta logika. Prozesu mental, logikoez eta matematikoez arduratzen dira.·Zientzia enpirikoak: Natura-zientziak eta gizarte-zientziak. Errealitateko gertakariak eta prozesuak azaltzen dituzte. Aurreko ezaugarriez gain; Objektiboak, naturaren eta gizakiaren gertakariez arduratzen dira. Haien kausak zuzentzen dituzten legeak eta ondorioak aurkitzeko.Esplikatiboak, arlo bateko gertakariak arautzen dituzten legeak azaltzen dituzte. Lege horiek teoria bat osatzen dute.Prediktiboak, Baldintza batzuk betez gero, gertakari batzuk nahiz eta nola gertatuko diren aurresatea.Kontrastagarriak, Hipotesi edo lege orokorretatik ateratako ondorioak esperientziarekin alderatzea, horretarako behaketa zuzena edo esperimentazioa erabiltzen dira.

AMetodo induktiboa, esperientzia gertakarien behaketan oinarritutako datuetatik abiatuz, orokortze bat egitea.Aristotelesek indukzio osoa eta indukzio osatugabea bereizi zituen:Indukzio osoa: Kasu guztien behaketatik abiatuz orokortzen dugunean.Indukzio osatugabea: Kasu batzuen behaketatik abiatuz orokortzen dugunean. Metodo deduktiboa. Zientzia formaletan erabiltzen den bakarra da. Baina zientzia enpirikoek ere erabiltzen dute, ondorioak inferitzerakoan (ondorioztatu). Zientzia enpirikoen metodo hipotetiko-deduktiboa.Abiapuntua: arazo bat aurkitu.Hipotesia: azalpen posible bat planteatu.Frogapen enpirikoa: hipotesitik ondorioztatuko emaitzak gertakariekin kontrastatzea.·Hipotesia egiaztatzen bada, lege bihurtzen da.Hipotesia gezurtatzen bada, beste bat proposatu behar da.

Metodo hermeneutikoa

Giza zientzietan erabilitako metodoa, giza ekintzak interpretatzeko eta ulertzeko haien zentzua.