Zientzia esperimentala
Enviado por Chuletator online y clasificado en Arte y Humanidades
Escrito el en 
vasco con un tamaño de 5,18 KB
1.Zer aurrerapen teknikoak...
Europarrek ezagutzen zuten mundua
XV.Mendean asiako berriak bazituzten, Afrika apenas ezagutzen zuten kostaldea eta ez zekien amerika esistitzen zenik
Merkataritza ekialdearekin
asiatik zeta eta espezieak ekartzen zituzten lurrez baina turkiarrek konstantinopla hiria konkistatu zutenean moztu zuten lurrezko bideak
Nabigaziorako aurrerapenak
iparorratza,astrolabioa,portulanoak,karabela
2.Aipatu portugalen esplorazioetako....
Portugalen proiektua
henrike nabegatzaile erregeak uste zuen asiara iristeko afrikako kostak inguratu behar zirela
Lehenengo bidaiak
portugesak madeira eta azores aurkitu ondoren 1434.Urtean bojador lurmuturra igaro zuten eta ondoren cabo verde uhartedia hartu eta gineako golkoa igaro ere.
Indiako bidea
vasco da gama 1497an indiara iritsi zen.Bidean kostaldean merkataritza faktoriak ipintzen zuten.
3.Zein zen kolonen helburua...
ziur zegoen ekialderantz bidaiatuz asiara iristen zela lurra esferikoa zelako errege-erregina katolikoen finanziatu zuten expedizioa.1492ko urriaren 12an iritsi ziren
amerikara japon zelaren ustez,ameriko vespuzio nabigatzaile italiarra konturatu zen kontinente berria zela
Munduaren banaketa
portugal eta gazteka tordesillasko ituna sinatu zuten mundua banatzeko elkarren artan meridianoaren arabera,horrela brasil geratu zen portugalen eskuan
Munduari lehenengo itzulia
fernando magallanes eta juan sebastian elkano atera ziren munduari bira egiteko,filipinas uharteetan hil zen magallanes eta elkanok bai burutu zuen mundu-bira
4.Esan dakizuna maiak,aztekak.
..
maiak..
yucatan penintsulan(mexico),erlijio politeista eta merkataritza oso bizia zuten,beren gizartearen hierarkia:nobleak,apaizak,artisauak,nekazariak eta esklaboak
Inkak
ande mendietan,peru,bolivia...Buruzagi gorena inka zen,eguzkiaren semea,nekazaritza terraza mailakatuetan egiten zuten batez ere artoa eta patata
Aztekak
gerrazaleak ziren tenochtitlan hirian eta bere inperioak beste hiriak menperatzen zuen hainbat jainko zituzten,garrantzitsuena huitzlopochtli
5.Humanismoa zer da?...
Pentsamolde aldaketa
Filosofia eta kultura korronte bat da eta bere ezaugarriak dira:
-antropozentrismoa erdigunea gizakia da eta ez jainkoa
-arrazoiaren eta esperimentazioaren metodo zientifiko berriak
-jakin-min handia zuten
-antzinate klasikoa zuten eredua,artean,literaturan eta filosofian
-latinaren ordez herri-hizkuntzen erabilpena sustatu
Humanismoaren hedapena
imprenta:guttenberg 1440 asmatuzuen,azkar egiteko liburuak
akademiak:kultura guneak ziren
6.Zientziaren ikuspegi berria,zientziaren adar...
Zientzia berri bat
esperimentuak,egiten zuten eta zientzia adar nagusiak,astronomia,medikuntza eta fisika ziren.
astronomian,nikolas koperniko eguzkia unibertsoaren erdigunea zela ta lurra bere inguruan biratzen zuela
Errenazimentua
gizakia da artearen erdigunea.Helburua edertasuna(2 garai)
quattrozento XV.Mendean florezian batez ere
ciquecento XVI.Mendean erroman barez ere
Mezenasak eta artistak
burges dirudunak artistei laguntzen ziten diruekin:medicis familia,florentzian,sforza familia milanen gozagatarrak mantuan eta aita santuak erroman.
7.Quattrozentoa
Arkitektura
Lerro horizontalak , simetria eta proportzioa eta elementu klasikoak(frontoiak,kanoi gangak...)
Eskultura
Giza proportzioak, edertasuna, azterketa anatomikoa eta biluziak.
Ghiberti (Florentziako katedraleko bataiategiko atea)eta Donatello (David)
Pintura
Perspektiba, bolumena , argi-iluna eta eskortzo teknikak erabili zuten.
Gaiak:Eszena erlijiosoak ,gai mitologikoak, erretratuaketa paisaiak.
8.Cinquecentoa:
Arkitektura
Erroma da erdigunea, BramanteSAn pietrio in Montorio eta Vatikanoko Done Petri basilkren obrak azken honetan ere Michelangelo.
Eskultura
Michelangelo Buonarroti Pietatea eta David.
Pintura
Leonardo Da Vinci,Michelangelo,Raffaello Sanzio ,Tiziano
9.Errenazimentuen hedapena italiatik kanpo
Errenazimendua Italiatik kanpo hedatu zen XVI. Mendean
Espainia
Arkitekturan estilo platereskoa, apainketa oparoak Salamankako Unibertsitatearen fatxada.
Estilo klasizista
Herrerar estiloa
Herbehereak eta Alemania
Herbehereetan: xehetasun handiko pintura.
Peter Brueghel
Peter Brueghel
Alemanian: Albrecht Dürer Adan eta Eva.