Zientzia esperimentala

matemática zehaztasuna bilatzen metafisikoa gizakiaren inguruko galderak epistemologia fundamentuak, jakinduria, limiteak ditu ala ez? 
logika pentsamendu legeak ala arrazonamendua estetika gauzak apaintzea adimena beldurra kendu, zer da kontzientzia? Egin negar ez zenuen zerbait egin ondoren gertatzen zaigu kulpa pentsamenduak politika 

hizkuntza hitz berriak erabili, desberdinak zientzia

Filosofía hezkuntzan

filo bakarrik batxin ematen da

hezkuntza planak eta liburuak ez dirá neutralak 

•hezkuntza lehen:

ikasle sumisak, errepikatuz eta kopiatuz ikasten zen, 0 kritika, disciplina gogorra

ikasleak isilak ziren eta pentsamendu propiorik gabe 

•hezkuntza gaur egun:

hezkuntza aldatzen doa, teknologia gehiago, ikasgai praktiko gehiago, pentsamendu praktiko gehiago, filo helburua: hezkuntzaren narresiekin bukatu nahi du.

Mitoen ezaugarriak

•mitoak: frogaezinak ziren (funsgabea), ezin ziren kritikatu (akritikoak), munduaren fenómeno magiko eta mistikoak erabiltzen zituzten (antropomorfikoak), emozionalki komprometituak: beldurrak, sariak eta zigorrekin jolasten zuten

•funtzioak: gizartearen kohesioa (denak zerbaiten parte izatea sentitzea) , babestuta sentitzea, zoriontasun faltsua, jainkoari garrantzi eman, belaunaldiz igarotzea.

Aristóteles

5 era asmátu zituen egiaren jabe izateko: jakinduria, intuizioa (sentido comun), printzipioak, zientzia, teknika

•ezagutzea: ezagutzearen arazoa ez da fidagarria. Zentzutaz ezin gara bakarrik fidatu.

2 ezagutze mota: 

•zentzumenekoa: bista, ukimena, usaimena, dastamena, entzumena

• -tzeptoreak: exterotzeptoreak, kanpoko estimuloak / intertzeptoreak, barruko estimuloak / propiotzeptoreak, muskulo eta koordinazio oreka / nozizeptoreak, estimuló kaltegarriez ohartaratzen digu 

Beste faktoreak: interesa, itxaropenak, iraganeko esperientziak, kultura, ingurumena, sujetoaren motibazioak, hizkuntza 

Gizakien askatasuna

gizakiak askeak gara eta askeak izatera kondenatuak gaude, animaliak baino askatasun gehiago dugu, erabakiak autonomoki hartzeko gaitasuna dugu

•motak

negatiboa: 100% askeak gara erabaki guztiak hartzeko. Egunero zer eginak erabakitzeko (zer jantzi, zer jan…). Erabaki hauek simpleak dira.

positiboa: askeak gara baino presio sozial handia daukagu, erabaki batzuk oso Zailak eta sakonak dirá eta ez dirá errexak hartzea.

Sigmund Freud

1856 Chekoslovackian jaio zen eta 1939 hil zen

Psikologiaren munduan pertsona klabe izan zen, ametsen interpretazioarengatik: “ez dugu gire arima kontrolatzen”

horregatik gure buzitzan ausartzen ez garen gauz guztiak ametsetan ateratzen zaizkigu eta amets guztiak zergatik bat dute beti. 
Freuden iritziz gizakiaren garunak 3 zati ditu: 

1- zera: gizaki barruan dauden gauz amoralak, inpulsoak, plazerrak ditu. Instinto gogorrak eta primarioak

2- supernia: zeraren komtrakoa, arauak debekatzen digun gauz guztiak

3- nia: zera eta superniaren zubia oreka mantentzen du eta ze pertsona mota izango garen esaten du

Mackiiavelo

berarentzat pertsonak onak ala txarrak izan daitezke baina politikoak gaiztoak eta manipuladoreak izan behar dira

2 politiko mota: 

-printzeak, boterea nahi dute

-mendekoak, onura nahi dutena

Biak gaiztoak izan behar dira baina printzeak ere azkarrak izan behar dira manipulatzeko besteei, eta behar bada indarra indarra erabiliko dute.

“El fin justifica los medios” gaur egun politikan pentsamendu hau erabiltzen da nahiz eta XVI mendekoa izan.

Pertxonak ez direla aldatzen esaten du eta interesengatik mugitzen direla

Filosofía enpresa munduan

•1 Duintasuna:

herrialde askotan ez dirá aplikatzen eta batzuk oztopoak jartzen dituzte, hortarako 1976ean eskubide ekonomiko, sozial eta kulturalen nazioarteko ituna sinatzen da

•2 Ekonomi soziala:

Pertsonak kapitalaren aurretik egon behar dute: Lana dagokion bezala saritzea. Sistema jasangarria.

Gauz hauek lortzeko: Koperatibak, sozietate laboralak, elkarteak, fundazioak… daude

•3 Empresa munduan berrikuntza/finantzaketa/Barneko sormena, originaltasuna.

Gaur egun empresak handitzen joateko originaltasuna, sormena, komunikazio estrategiak, marketing, kritikoak izatea, etb. Behar dute, mundu oso kompetitibo batean gaudelako.

•4 empresa etikoa: 

Enpresak era balio etikoak behar dute eta jendeak hori ikustea nahi dute, hortarako bere komunikazio estrategiak, publizitatea adibidez

Gaur egun enpresak dituzten politika egokiak —>kode etikoak:

+ Generoen berdintasuna azaltzen du (emakumeen eta gizonen berdintasuna)

+Ingurumena errespetatzen dutela

+langileei soldata duinak ordaintzen dizkietela eta enplegua sortzeko lan egiten dutela