Zeharkako kostuak

2.1.Baliabideak eta Populazioa: hazkundearen mugak:

Nekazaritza

Industriaurreko BPGaren %80-95 zen. XVI-XVIII.Mende artean gizarte Organikoak: lurrak ematen zuen dena. ·Egurra eta ikatza. ·Lurra (lehengaiak + elikagaiak + energia) Mugatua: eskaintza finkoa, beraz, Ez badira errendimenduak eta buru bakoitzeko produktibitatea Atxatzen, horrek mugatuko du hazkundea. // Hekyarea bakoitzeko Errendimendua handitzeko metodoak: 1. Intentsiboa: II.Industria Iraultzararte ez dago kimikarik beraz ezin da ezer aipatu. 2. Hedakorrak: Hektareak gora baina ez dago errendimenduan goranzkorik, Gainera lan gehiago eskatzen du. Baldintza hauetan oso zaila, lur Guztiek ez baitute errendimendu bera. (Europan gehien erabilia) // Etxe egitura:
Eskaintza finkoa: azaleran ortua, basoa eta abeltzaintza eremuak Baitaude. Bat igotzeko bestea jaitxi. Nekazal produktibitatea, Errendimenduak eta errenta per capita behera. // Populazioa:
Baldintza zailak bizitzeko. Lurraren ahalmen produktibo baxua eta Populazioaren hazkundea aldi berean = Tentsio Malthusianoa: Populazioa ezin da baliabideen gainetik hedatu, beraz baliabideek populazioa mugatu beharko lukete. Jaiotzak gora egitean familien Errentak behera. Tentsio Malthusianotik irteteko moduak: 1. Freno Prebentiboak: jaiotzak behera, ezkontza adina igoz. 2. Freno Positiboak: heriotzak gora eta presio demografikoa lasaitu. // Harremanak:
Populazioa gora: merkatuko prezioek ere gora, eta alderantziz. Soldaten eros ahalmena gutxitu.

2.2. Europaren gorakada, 1500-1800. Atlantikoko ekonomien hazkundea:

Salbuespenak: Holanda eta Ingalaterra. Protagonistak ehungintza eta merkataritza. Ingalaterra 1800 urtetik aurrera industriala, per capita ekoizpena Eta produktibitatea handituz. ·Errendimendua hobetu zuen ongarririk Gabe eta langileen kopurua ikaragarri handitu gabe: errendimendu Altuagoa duten landaketak, larrek pisu erlatiboa handiagoa, abere Gehiago eta saltzeko produktu gehiago. ·Dieta aldatu. // Holanda:
Hirigintza prozesua artisautza garatuz, feriak eta merktatuak sortu Hirietan. Artisauek produktua eta hornikuntza behar zuten, Horretarako hirien inguruetako nekazaritza intentsibo eta merkeenaz Baliatzen ziren. Zereal merkeena inportatzen hasi, hirien inguruan Baratzeak sortu, abeltzaintza higigaitz bat eratu ongarria, haragia Eta gurina ematen zuena prezio altuan salduz. Nekazaritza intentsibo Honen baldintzak itsasoari irabazitako lurrak (polders), lurren Emankortasuna eta merkatuaren distantzia ziren. // Ingalaterra:
Bi produktu nagusitu: artilea eta zitua. Hauek prezioen arabera Tartekatu zituzten, espezializazioa ekarriz. ·Nekazaritza Kapitalista sortu – soldatapeko eskulana. ·Lur guztia bere Osotasunean errentatzen zieten nekarazi aberatsei: nekazal burgesia. ·Pribatizazioak: 1.Lurra hesitu (enclosures) 2.Errotazio-urratze Prozesu ezberdina erabiltzen zuten. / Desamortizazio prozesuak egin Zuen posible pribatizazioa. // Ehungintza:
Hiru baldintza bete zirenean garatzen hasi zen: 1. Errenta Elastikotasuna: errentaren edozein aldaketak eragiten zion Ehungintzari. 2.Merkatu berriak XV.Mendetik aurrera. 3.Barne merkatua Handitu zenean populazioa handitzea ekarri zuen. / Kokapen ezberdinak Egon ziren: ·Italia luxuzko produktuak egiten gremioen bitartez. ·Holanda eta Ingalaterra produktu berria ekoizten hasi, gremioak Kentzeko. / Oihalgintza berria: produktu merke eta arinak egitea Lortu, ez luxuzkoak. // Hasieran nekazariak landak lantzen zituen, Baina sorrera osagarri bat sortu zen: verlagsystem sistema – Lehengaiak eta kapitala modu eraginkor batean antolatu zituen eta Lana banatu egin zuen. ¬ merkatua zabaldu egin zen kostuak murriztuz Eta ekoizpena handituz. ·Honek Holanda eta Ingalaterraren helburua (gremioak gutxitzea) betetzea lortu zuen, horrela Italia alde batera Utziz -Protoindustria. // Siderurgia:
Gizartearen baldintza orokorren menpe zegoen. Aldaketa tekniko bati Esker siderurgia garatzea lortu zuten: burdinolaren bidez, teknologia Berria sortu zen eta honek lehenengo labe garaiak sortzea ekarri Zuen. Bi herrialde nagusitu ziren: Suedia eta Ingalaterra. ·Suedian: Minerala eta egur-ikatzari esker XVI.Mende bukaeran labe garaia hasi. ·Ingalaterran: egur ikatza ez zuenez, harrikatza erabiltzen zuen Teknologia berria. / Produkzio-kostuak jaistea lortu, meategietatik Gertu kokatzen ziren: merkatal kapitalismoa garatu. // Merkatal Fluxua:·
Amerika – Espainia eta Portugal: azalera landua + metal Preziatuak. ·Afrika – Amerika: esklaboak. ·Espainia eta Portugal – Amerika: manufakturak. ·IM Europa – Errusia: manufakturak, Alderantiz elikagaiak. ·IM Europa – Asia: metal preziatu Amerikarrak. / ¬Metal balantze defizitarioa: erosketak > Salmentak. Asiak horren truke espezieak bidaltzen zizkion. // ONDORIOZ: Holanda eta Britainia Handia garaile: 1.Espainia eta Portugal erditik kentzea lortu zutelako. 2. Amerkikarekin harrem Zuzena izatea lortu.