Zer da Unibertsoa

1.- Izendatu ezazu unibertsoaren jatorria adierazten duen teoria

Zer esaten du teoria horrek?

• Big Bang bitartean, espazio osoa, denbora, materia eta energia sortu zen

Unibertsoan.Leherketa handi hori lortu zuen espazioa handitzea.
Unibertsoa hoztu

zenean, materiala konbinatu zen galaxiak, izarrak eta planetak sortzeko.

Big Bang teoria baieztatzeko bi froga daude. Zeintzuk dira? Zer esaten dute?

1. Galaxiak egun batean batera egon ziren eta Big Bang-naren ondoren urrundu ziren eta orain urruntzen daude

2.  Antena batekin antzeman zuten unibertsoan soinua zegoela

2.- Esne bidea sortzeko teoria bat dago

Zelan deitzen da? Zer esaten du?

→ Esaten dute galaxiak urruntzen hari dela eta urruntzen ari badira, esan nahi du momentu batean elkar egon zirela.

→ Antena batekin entzun ahal da soinu bat orain dela 30.000 urte gertatu zena.Soinu hori Big Bang-aren oihartzuna da.

3.- Ordenatu itzazu txikitik handira gorputz hauek:

Galaxia, meteoritoa, zulo beltza,  planeta, nebulosa, izarra, galaxia multzoa.

1. meteoritoa

2. planeta

3. izarra

4. galaxia

5. zulo beltza

6. nebulosa

7. galaxia multzoa

4.- Doppler-en efektua azaldu ezazu

Uhinaren iturria eta behatzailea erlatiboki mugitzen ari direnean, elkarrekiko hurbildu eta urrundu ahala behatzaileak jasotzen duen uhinaren maiztasuna txikiagoa edo handiagoa izatea.

5.- Definizioak:

Galaxia, unibertsoa, planeta, izarra, kometa, asteroidea, zulo beltza, materia iluna, energia iluna

Galaxia: Galaxia izarrez, gasezko, hautsezko lainoz eta material ilunez osaturiko grabitate multzoa da.

Unibertsoa: Unibertsoa existitzen den materia eta energia guztia eta horiek existitzen diren espazioaren eta denboraren batasuna da.

Planeta: Planeta izar baten edo hildako izar baten inguruan orbita egiten duen objektu astronomiko bat da.

Izarra:Izar bat bere grabitazioak elkarrekin lotzen duen plasmazko gorputz esferiko handia da.

Kometa: Kometak eguzki sistemako argizagi mota bat dira.

Asteroidea: Asteroideak espazioan zehar dauden gorputz solido eta forma irregularrekoak dira.

Zulo beltza: Zulo beltza dentsitate ikaragarri handiko puntu bat duen objektu astronomikoa da.

Materia iluna

Erradiazio elektromagnetikorik igortzen ez duen materia da.

Energia iluna: Energia iluna kosmologia fisikoan, espazioan dagoen energia mota bat da.

6.- Unibertsoaren desagerpenari buruzko teoriak: izenak eta bakoitzak adierazten duena

Big Rip:

➔ Unibertsoaren amaierari buruz hitz egiten duen teoria bat da.

. Big Rip-ak esaten du energia ilunak materiaren etengabeko hedapena sortuko du

Big Crunch:

-Helduko da momentu bat nun unibertsoa ez da gehiago hedatuko eta kolapsatzen

hasiko da.

Big Freeze: Teoria kosmologiko bat da. Honetan unibertsoa

etengabe hedatzen jarraituko dela. Eta azkenean izoztuko

dela.

7.- Zergatik esaten dugu Pluton planeta ez dela

-Oso txikia delako

-Beste orbita batean bira egiten delako.

-Beste sistema batean dagoelako

8.- Jakinda Izarrak Hidrogenoz osatuta daudela, esan dezakezu fusio nuklearrean zein den hasierako elementua eta zer sortzen den?  

-Hasierako elementua helioa da, eta karbonoa sortzen du.

9.- Progresio horretan uste duzu posible dela Eguzkiaren erdikaldean burdina egoteak?

-Bai sortzen den lehenengo elementua helioa da eta azkena burdina. Orduan, burdina egongo balitz, eguzkiaren erdikaldean egongo litzateke.

10.-  X izpiak zer uhin luzera dute infragorriekin konparatuta, luzeagoa edo laburragoa? Azaldu ezazu

-Txikiagoa, bat  10-10 eta bestea 10-4  delako.