Teatro galego no primeiro terzo do seculo xx
Enviado por Chuletator online y clasificado en Lengua y literatura
Escrito el en gallego con un tamaño de 5,58 KB
4- O TEATRO DO PRIMEIRO TERZO DO S. XX: IRMANDADES, VANGARDAS E GRUPO NÓS
O que está en azul é o que hai que engadir, substituíndo así o contexto histórico da páx. 220
Nas primeiras décadas do século
XX, a literatura galega recibiu un notable pulo, non só na narrativa, senón noutros xéneros como a dramaturxia. Este pulo foi grazas ós avances no eido cultural galego como: o nacemento de a RAG (1916), das Irmandades da Fala (1916) ou do Seminario de Estudos Galegos (1923). O obxectivo de todas estas institucións era a defensa e difusión do galego como punto de partida para a recuperación da cultura galega.
A dramaturxia dos primeiros anos do século xx sitúase a medio camiño entre a continuidade do teatro costumista e o histórico de século xix e o teatro nacionalista das Irmandades.
O teatro das Irmandades.
A estrea en 1919 da peza de Ramón Cabanillas A man de Santiña significou a inauguración do Conservatorio Nazonal de Arte Galego e, ao mesmo tempo, o comezo dunha nova xeira na historia do noso teatro
Nun contexto de grande efervescencia político-cultural, o teatro galego converteuse nun instrumento ideal para estallar popularmente o ideario nacionalista.
A intención propagandística comporta a busca dunha temática acorde con ela: A recreación de episodios singulares da nosa historia, reivindicación social, recuperación cultural…
Xorden así, novas formas dramáticas como: o drama simbolista, o teatro cómico e infantil, a comedia burguesa…
Algúns dos principias dramaturgos do momento foron:
* Ramón Cabanillas.
Compuxo dúas obras: A man de Santiña e O Mariscal.
* A man de Santiña: é o primeiro intento de comedia burguesa da nosa dramaturxia. Con ela Cabanillas consegue demostrar que a lingua galega non desmerece calquera argumento ( os protagonistas de clase social alta, tamén falan galego).
* O Mariscal: é unha traxedia histórica en verso centrada na figura de Pedro Pardo de Cela, símbolo da rebelión fronte a Castela.
O teatro de Cabanillas adoita describirse como poético, modernista no estilo e con tendencia á mitificación de ambientes e personaxes.
* Antón Villar Ponte.
Foi fundador das Irmandades da Fala, no seu seo ocupouse de impulsar a difusión do teatro galego. Destacamos a súa obra
Os evanxeos da risa absoluta.
O teatro das vangardas.
Nomeamos así o teatro dun grupo de autores que naceron a finais do século XIX e comezos do XX que manteñen unha relación próxima coas vangardas históricas e polo tanto se deciden por unha renovación controlada.
De entre estes autores imos destacar a Rafael Dieste coa súa obra A fiestra valdeira
É unha comedia ambientada nunha vila costeira e que ten de protagonista a don Miguel, un vello mariñeiro que simboliza a loita do home na defensa da súa propia identidade.
A peza divídese en tres lances, que se corresponden coa estrutura de exposición, nó e desenlace. Trata dun mariñeiro enriquecido na emigración que quere ser retratado por un pintor. Este pinta como fondo do cadro unha fiestra na que se ven escenas mariñeiras. A súa muller e a súa filla queren que ese fondo, que lle recorda épocas pasadas, sexa substituído por outro máis acorde coa situación actual, un xardín fidalgo. A partir de aí prodúcese un conflito no que antigos compañeiros de don Miguel se senten desprezados e un deles corta un anaco do lenzo.
O teatro da xeración Nós.
A renovación no teatro da xeración Nós caracterizábase da seguinte maneira:
- Desvincúlase da función propagandística. O teatro é unha arte de por si.
- Depúranse elementos costumistas e realistas en favor dos poéticos e simbólicos.
- Incorpóranse tendencias da dramaturxia europea. O teatro é un espectáculo total: música, danza, pintura...
Entre os autores, destacamos a obra de:
Vicente
Risco.
É autor dunha única obra dramática, O bufón de El-Rei, fortemente marcada polo simbolismo. Trátase dun drama situado nunha corte medieval de tipo artúrico: unha raíña adúltera e o seu amante son delatados ante o monarca polo su bufón, cheo de celos.
Este bufón, protagonista da peza é un ser deforme, envexoso e intrigante. A través del, Risco cuestiona a relación ente a deformidade física e a moral.
* Ramón Otero Pedrayo
O teatro de Pedrayo, igual ca a súa prosa, non ten o obxectivo de presentar
acontecementos senón, máis ben, de recrear ambientes, espazos, personaxes...
Os espazos son acotío simbólicos ou indefinidos; os personaxes poden ser persoas, animais, cousas...
A primeira peza teatral escrita por Otero Pedrayo, A lagarada. Trátase dunha traxedia dionisíaca desenvolvida nun ambiente rural na estación da vendima. Os personaxes son labregos e no fondo da historia agroman a cobiza e a luxuria.
Contén elementos de tipo simbolista, como o xogo coas sombras ou o parlamento das pipas da adega.
* Castelao.
A súa única peza dramática, Os vellos non deben de namorarse, comezou a escribila antes da Guerra Civil, pero non puido estreala ata 1941, no exilio arxentino. Concibida como un espectáculo integral ( texto, música, danza, luminotecnia, decoración...), componse de tres lances nos que presenta tres versións do tópico drama do vello namorado dunha rapaza nova e, nos tres casos, de forma simétrica, remata coa morte do protagonista.