Subiranotasuna definizioa

Enviado por Chuletator online y clasificado en Historia

Escrito el 10 de Enero de 2018 en vasco con un tamaño de 6,85 KB

KOnstituzioa:

Gorteen lehendabiziko eginkizuna, inor ez baztertu Gabe konstituzio bat egitea zen. Koroaren hitzaldiak subiranotasun lortu Berria azpimarratu zuen, eta elkarrekin demokratikoki bizitzeko premia, eta Espainiaren batasun zatiezinaren barruan herrialde-desberdintasunak onartu beharra. Gorteek Garai konstituziogileari ekin zioten, vaina legegileak izateari utzi gabe./ Konstituzio Gaietarako Batzordea (36 diputatuz osatua) konstituzioko testua idazteko 7 kide izendatu zituen. Txostengileek (UCD,PSOE,PCE,AP eta Gutxiengo katalana alderditakoak) herritarren gehiengoa onartzeko konstituzio bat prestatu zuten. Eginkizun luzea eta zaila izan zen, eta tirabirak egon ziren, vaina adostasunak nagusitzen joan ziren./ Prozesu honen ezaugarri nagusienetakoa adostasuna hainbat alderdiren artean izan zen, hala eta gutiz ere, gai batzuk oso eztabaidatuak izan ziren. Hala nola, hezkuntza pribatuaren finantzaketa, Eliza katolikoarekiko harremanak, eredu sozioekonomikoaren definizioa non azkenean ekonomia mistoa nagusitu zen, eta bereziki “la cuestión vasca”. EAJ ez zegoen txostengileen artean, eta haien contra zihoan, horregatik ezetza eman zioten konstituzioari. EAJ-ak foruen berrezarpen eguneratua eskatzen zuen, vaina UCD eta PSOE ez zuen hori onartu, bestelako subiranotasuna zekarrelako./

Batzordeak txostengileen zirriborroa ikusi ondoren kongresura igaro zuten, eta geroago senatura. Bi ganberek urriaren 31an onartu zuten testua./ Erreferenduma 78ko abenduaren 6an egin zen, eta hautesle-erroldaren %67k boskatu zuten, haien %87k baiezko botoarekin. Erkidego bakarrean izan zen abstentzio handia, Euskadin./ Orduan sistema demokratikoaren konfigurazioa gauzatu zen. Konstituzio honek Mendebaldeko demokrazien eta Espainiako konstituzionalismoaren funtsesko ezaugarriak biltzen zituen. Bi alde nagusi ditu, alde dogmatikoa non Espainiar Estatua definitzen dituen ezaugarriak (zuzenbide estatu social eta demokratikoa, parlamentu-monarkia, espainiako subiranotasun zatiezina, botere banaketa legegile betearazle eta judiziala…); eta alde organikoa non konstituzioa definitzen duten hiru atal nagusiak azaltzen diren: Eskubideak (legearen aurreko berdintasuna, adin-nagusitasuna 18, heriotza-zigorra ezabatu, dibortziorako eskubidea…), Erakunde nagusiak (koroa, parlamentua(gorteak), eta auzitegi konstituzionala), eta Lurralde-antolaketa, autonomía estatutuak baimenduz.

Frankismoa

Gerra zibila eta gero Euskal Gizartea bitan banatzen da ;Erregimenaren aldekoak eta kontrakoak.Kontrakoak zapalkuntza jasan zuten eta Euskal kulturaren adierazpena erabat debekatuta zeukaten.Zapalkuntza hori hedatu zen bai politikoan bai ekonomian.Politikan Errepublikan lortutako eta 1936 ko Estatutua galdu zuten.Ekonomiari begira zeukaten autonomia fiskala hau da kontzertu ekonomikoa galdu zuten Bizkaian eta Gipuzkoan,berriz Araba eta Nafarroa mantendu zuten jesarleekin bat egi zutelako.Frankok aliatuen adiskide bilakatu zen Gerra hotzagatik Vatozisio taldeak:Langileak izan ziren lehenengoak indarberritzen.Ekonomiari begira kooperatibak sortu zituzten eta politikari begira sindikatu ofizialetan infiltratzen informazioa lortu ahal izateko.Elizak aurkako mugimenduak sortu zituen Nazionalista zelako eta Erregimenaren aurkakoa zelako.Oposizio talde berriak:50 hamarkada amaierak ekin taldea sortu zen non unibertsitate mugimenduak egin zuten eta gero ETA sartu zen EAJ oso ahula zelako. Ekonomiari begira industria mesede egin zion autarkia ekonomía.Kanpo harreman debekaturik zeuden beraz baliabideak barne baliabideak erabili behar ziren.1960 hamarkadan izugarrizko abaildura ekonomiko garapen planari esker non turismoa emigrazioa eta inbertsioak hartu zuten parte.

1970 ean krisi bat egon zen atzerriko menpekotasuna eta kutsadura izan ziren ondorioak.Diktaduraren amaiera:Egindako ekonomia dela eta erregimenaren frankistaren kontrakotasuna eta gizartearen desberdinketak agerian hutsi zituzten.Haren ondorioz greba asko egon ziren eren eta gizartearen eskaeren atzean izaera politikoaren aldarrikapena zegoen.Hori dela eta mugimenduak berpiztu ziren1-Elizarena:Elizak erregimenaren kontrako mezuak esaten zitúen 2-Langile mugimenduak egon ziren,grebak egin zituzten haien lanaldietan,horren kontra zeudelako.3-ETAK terrorismora hurbildu egin zen eta 1968 ean lehenengo atentatua egin zuten.4-Alderdi politikoak oposizioaren kontrako mugimenduak gidatu zituztenicanoaren konkordatuagatik eta AEB sinatutako hitzarmen ekonomiko militarra,aldi berean EAJ ren barruan lehenengo desadostasunak egon ziren eta 2 mugimendu zabaldu ziren 1-politiko,2-Langileena.Beste opozisio baten sorrera:Teknokratak konpondu zuten ekonomía arazoak baina politikoak agerian zeuden.Op

Preguntas cortas:

Orden kronologikoa

Akordioak AEB rekin 3,Etaren sorrera 4,Erantzukizun politikorako legea 1,Egonkortasun planoa 5,Pce ren legeztapena 7,Lehen hauteskunde demokratikoak 8,Tejeroren estatu kolpea 10,Topren sorrera 6,Trantsizioaren leen udal haueskundeak 9,Erreferendum legea 2 || Dictadura frankistaren autoritarismoa adierzten zuten 5 ezaugarri:
Konstituziorik ez,Hauteskunderik ez,Aldedi politikorik ez,Frankok botere guztiaren kontrola,Eskubide erabat mugatuak. || Las de rellenar huecos

-1953 an Espainiak ondoko bi itun sinatu sitúen AEB rekin akordioak eta Vaticanoarekiko konkordatuak eta Frankok bi itun horiek erregimenaren nazioarteko onespena lortzeko erabili zitúen.

-60 hamarkadan garapen ekonomikoa ondoko kanpo faktoreak esker gertatu zen,Lopez Rondo egindako 3 garapen planei esker izan zen eta hirurak sektore publikoaren planifikazioarako zen.

-Erreforma Politikorako legea Torcuao Fernandezek idazti zuen eta horren onespenak sistema demokratiko bat ezartzea ekarri zuen

-Frankoren nazionalismoa 3 moduz zegoen adierazita:Nazonal katolizismo.Nazionalism espainiarra eta nacional sindikalismoa.

1946 uretan Frankoren erregmenaren isolamendua ailegatu zen izan ere Nbe k akordiobaten bitartez,blokeo diplomatikoa eta ekonomiko arindua ezarri zion Espainiari

-Moncloako Itunetan harturiko neurri ekonomikoak honako hauek ziren:Soldata igo,Lpez errenta guztieara zabaldu,zerga iruzurraren aurka joan,ikaspostuak handitzea ,langabezia asegurua zabaldu eta Gizarte segurantza kontrolatu

Entradas relacionadas:

Etiquetas: