San ildefonsoko ituna

2.KARLOS IV.Aren MONARKIAREN KRISIAREN ARRAZOIAK: (1788-1808)

Krisiaren ondorioak: krisialdi ekonomikoa, Frantziako Iraultza eta monarkiaren politika-zailtasunak.

2.1. KRISI EKONOMIKOA:

Arazorik larrienak nekazaritzan (lurrak ez ziren emankorrak) → biztanleriaren eta baliabideen arteko oreka hautsi. Produktuen prezioak  ↑↑↑ → ezinegona eta atsekabea. Manufaktura- sektorean ere krisiak. Sukar horiaren epidemia sortu → krisialdiak ↑, heriotza tasa hazi eta migrazioak areagotu.

2.2 FRANTZIAKO IRAULTZAREN ERAGINA ESPAINIAN:

Politika ilustratu erreformatzailea geldiarazi eta Frantziako ideia iraultzaileen hedapena ekiditeko, zentsura ezarri eta Inkisizioaren jarduera abian jarri zuten.

• 2.2.1.Isolamendua: Floridablanka ministroa

Espainia isolatu, aduanen kontrol eta zentsura zorrotza ezarriz. Frantzian argitaratutako liburuen salmenta, atzerriko unibertsitateetan ikastea, frantsesa ikastea.. Debekatu. Neurri hauek ez zuten zabalkuntza eragotzi (ezkutuan inprimatu eta zabaldu) → Floridablanca kargatik kendu Karlos IV.Ak.

• 2.2.2. Frantziarekiko jarrera bakezalea: Aranda ministroa

Agintea eskuratu zuenean FI erradikalizatzen: erregea (Luis XVI) atxilotuta zegoen eta Konbentzioak Errepublika aldarrikatu. Honek jarrera bakezalea defendatu, Espainia ez zegoelako prestatua gerra batean sartzeko. Presioaren aurrean, Arandak dimititu eta Karlos IV.Ak Godoy izendatu lehen ministro.

• 2.2.3. Konbentzioko gerra (Espainia,Frantziaren aurka 1793-1795) eta Basileako bakea

Godoyren lehenengo helburu Luis XVI.Aren bizitza salbatzea, 1793an frantses iraultzaileen erregea exekutatu → beldurra sorrarazi. Frantziaren aurkako Lehenengo Elkargoa osatu, Iraultza suntsitzeko. Espainiak ere Frantziari gerra deklaratu eta Elkargoan sartu, Frantziarekiko aliantzari bukaera emanez.

Frantzia errez gaindituko zutelakoan (iraultzagatik ahulduta), honek uste baino defentsa gogorragoa eta atzerriko lurraldeak inbaditzen hasi: Katalunia, Euskadi, Nafarroa eta  Burgoseko zati bat.

Arriskuan ikustean, Godoyk Frantziarekin bakea sinatzea erabaki, aliatuak alde batera utziz. Basileako Bakean (1795), galdutako lurraldeak berreskuratu eta ordainean Santo Domingo uhartearen zati espainarra eman Frantziari.

• 2.2.4. Frantziarekin egindako Aliantzak: San Ildefonsozko Ituna (1796)

Godoyk, San Ildefonsozko Ituna sinatu Frantziarekin B. Handiari aurre egiteko. Britainiarrek, Amerikarako itsasbideak eten → Espainiako itsas armada hondatu.

Napoleon ( 1799an agintera iritsi Frantzian eta 1804an enperadore izendatu) kontinentea kontrolatzen hasi, itsasoan Ingalaterrak lehentasuna. Frantziak, espainiar flota bidali ingelesen aurka eta Trafalgar-eko itsas gatazkan, 1805, erabat suntsitua. Ondorioz, Amerikako koloniak babesik gabe eta Espainian krisi ekonomikoak jarraitu.