Revolución Rusa e Crise do 29: Historia e Impacto

1. A Revolución Rusa

1.1. A Autocracia Tsarista

O Imperio dos Tsares era un inmenso país onde aínda se mantiña o absolutismo monárquico. O Tsarismo era unha autocracia que gobernaba por decreto, non estaba suxeito a ningunha constitución. Unha fiel burocracia e un poderoso exército aseguraban o control do Imperio, mentres a Igrexa Ortodoxa constituía un dos grandes piares ideolóxicos do réxime.

A agricultura era a principal actividade económica e a terra estaba en mans de poucos terratenentes, que pertencían a unha aristocracia privilexiada. A maioría da poboación eran campesiños.

Nalgunhas zonas do imperio iniciárase un proceso industrial. Xurdira un numeroso proletariado industrial.

En 1898 fundouse o Partido Socialdemócrata Ruso, que en 1912 se escindiu entre menxeviques e bolxeviques liderados por Lenin.

1.2. A Revolución de Febreiro

A conxuntura da Primeira Guerra Mundial creou en Rusia as condicións para un estoupido revolucionario. Como consecuencia disto, os desastres militares sucedéronse, houbo un descenso da produción agrícola e descontento entre os obreiros e campesiños.

A poboación empezou a agruparse en Soviets.

Os partidos burgueses (liberais ou kadet), os campesiños (social-revolucionarios) e os obreiros (menxeviques e bolxeviques) esixiron a abdicación do Tsar.

A caída do Tsarismo: en febreiro de 1917 o poder pasou a un goberno provisional, dirixido por Kerensky. Rusia converteuse nunha república democrática.

1.3. A Revolución de Outubro

Aumentou o descontento popular e a influencia dos bolxeviques. Estes querían derrotar o goberno provisional e instaurar o socialismo.

Os bolxeviques aspiraban a un goberno formado por campesiños e obreiros. Prometían a paz, a repartición de terras, a dirección das fábricas polos obreiros e a nacionalización da banca e dos transportes.

O 25 de outubro, os Soviets impulsados polos bolxeviques fixéronse co poder en tan só 10 días. Co apoio do congreso, Lenin formou un goberno obreiro.

O novo goberno estableceu as primeiras medidas revolucionarias: expropiáronse e repartíronse as terras, as fábricas quedaron baixo o mando de obreiros. Asinouse o tratado de paz en 1918 con Alemaña.

2. A URSS de Stalin

2.1. A Guerra Civil e a Creación da URSS

O goberno tivo que facer fronte á guerra civil. Unha fracción do exército Tsarista (privilexiados e campesiños acomodados) organizou o Exército Branco.

Os Bolxeviques crearon o Exército Vermello, que baixo o mandato de León Trotsky, se impuxo. A guerra deixou sumido o país na miseria e ocasionou a morte de cinco millóns de persoas. O partido bolxevique, que en 1918 tomou o nome de Partido Comunista da Unión Soviética, e os demais partidos foron excluídos.

En 1922 creouse a URSS, dirixida por un parlamento (Soviet Supremo) e un só partido (PCUS).

Trátase dun sistema totalitario no que as institucións non eran escollidas democraticamente. Xustificábase mediante a ditadura do proletariado.

2.2. A Pugna polo Poder

Lenin morreu en 1924.

Diferentes posturas enfrontaron a Trotsky e Stalin. O primeiro defendía que había que exportar a revolución e o segundo defendía que se debía construír o socialismo nun só país.

Stalin fíxose dono do partido e en 1927 exiliou a Trotsky e en 1940 mandou matalo.

2.3. O Stalinismo

Impuxo unha economía e sociedade colectivistas, co obxectivo de crear unha gran potencia industrial mediante:

• Prohibiuse a propiedade privada (terras, fábricas, bancos, transportes...), que se converteron en bens do estado.
• Deuselle prioridade á industria pesada.
• Instituíuse unha economía dirixida polo estado.

O resultado foi unha rápida industrialización, pero a agricultura sufriu un atraso. A prioridade da industria pesada descoidou a produción de bens de consumo.

Stalin exerceu unha verdadeira ditadura. O seu liderado quedou reforzado polo "culto á súa personalidade".

Nos "grandes procesos de Moscova" (1936-1938), un violento aparato policial depurou os disidentes, e moitos deles foron executados, presos ou deportados a campos de traballos forzados (Gulag).

3. Estados Unidos: os Felices Anos Vinte

3.1. As Consecuencias da Primeira Guerra Mundial

Estados Unidos saíu beneficiado da Primeira Guerra Mundial. A comercialización de produtos (comida, armas...) facilitou que acumulase a metade das reservas mundiais de ouro.

Ao rematar a guerra, Estados Unidos converteuse na primeira potencia económica mundial.

A produción agrícola e a industrial representaban o 44,8% da produción mundial. A súa importancia deu lugar a que se apoderase dos mercados mundiais dominados antes pola industria europea.

Moitos países de Europa estaban endebedados debido aos empréstitos de guerra. Europa empobreceu tanto que depreciaban a súa moeda.

3.2. A Prosperidade Americana

Os dez anos que seguiron o fin da guerra foron a década da prosperidade, dun modo de vida americano baseado no consumismo.

• Aumento do consumo e crecemento bolsista.

A expansión de Estados Unidos baseouse na produción de bens. O taylorismo e o fordismo incrementaron a produtividade e reduciron custos.

O aumento dos salarios, as campañas publicitarias, a compra a prazos e os préstamos bancarios abrironlle as portas á era do consumo de masas.

Investiuse moito máis na bolsa. Isto ocasionou unha burbulla especulativa, un aumento do valor das accións. Mercábanas e vendíanas aos poucos días. Foi tanta a loucura investidora que pedían préstamos para investir.

3.3. A Crise da Superprodución

Os campesiños foron os primeiros prexudicados, xa que se endebedaran para mercar maquinaria para aumentar a produción.

As exportacións diminuíron e no mercado americano acumuláronse moitos stocks. Os prezos baixaron e os campesiños arruináronse. Isto provocou a emigración e a marxinación.

Na industria aconteceu algo semellante. As fábricas quebraban porque acumulaban moitos stocks e o paro aumentou.

4. O Crac do 29 e o New Deal

4.1. Do Crac Bolsista á Gran Depresión

Os accionistas eran conscientes de que non seguirían a subir sempre.

O 24 de outubro de 1929 (xoves negro), de súpeto todos quixeron vender as accións e ninguén mercalas. O valor caeu en picado, desencadeando a creba bolsista.

A xente quitou os cartos do banco e moitos acabaron en creba por falta de fondos.