Proteinen egitura

a)Marraztu ezazu aminoazidoen egitura orokorra. Adieraz ezazu ze talde duten aminoazido guztiek?Amino talde bat eta karboxilo talde bat daukate.

b)Zer izen du aminoazidoen arteko loturak?  Lotura peptidikoak aminoazidoak lotzen ditu. Zer ezaugarri ditu lotura horrek? Amida motako lotura kobalentea da C-N lotura gehienak baino laburragoa. Lotura bikoitzeko izaera partziala du; ondorioz, zurruna da eta, lotura osatzen duten atomoen artean, ez da errotaziorik gertatzen. Hori dela eta, C-a eta N-a, baita horiei lotuta doazen O-a eta H-a ere, plano berean daude. C-alfa-ren badira bira egiteko gai. Karbonilo taldean O-a eta amino taldearen H-a, azkeniak, elkarren aurkako aldeetan kokatzen dira loturan;hau da, trans motako konfigurazioa dute.

c)Zer dira proteina baten hirugarren eta laugarren mailako egiturak? Hirugarren mailako egitura, izatez ere, bigarren mailako espazioan hartzen duen banaketa da; beraz, aditzera ematen digu molekula osoaren 3 dimentsioko konfigurazioa. Laugarren mailako egitura hainbat kate polipeptidikoz osatutako  proteinetan baino ez dago; kate horiei protomero esaten zaie.

D)Zeren mende daude egitura horiek?

hidrogeno - zubiak, Vander Wall-sen loturak, disulfuro zubiak

2015 ekaina
B

1. Identifika ezazu molekula motak. Zer talde funtzionali dagozkie? (A)aminoazidoa da, (B) monosakarido, (A) karboxilo taldea eta amino taldea eta (B) Aldehidoa eta alkohola. Adieraz ezazu kasu bakoitzean zer makromolekula sortzen diren molekula Proteinak (lotura peptidikoa) eta polisakarikoak ( lotura glukozidikoa )

2014 EKAINA 4B

A) Defini ezazu zer den lotura glukosidikoa eta zer molekularen artean gertatzen den

Lotura O-glukosidikoa bi osako bi talde hidroxilo lotura eratzen da, betiere ur molekula bat askatuz. Lotura hori (alfa edo beta) glukosidikoa izan daiteke, lehen osaren -OH taldeak duen lekuaren arabera. Bat-egitea bi eratakoa izan daiteke:lotura monokarbonilikoa eta lotura dikarbonilikoa.

b) Zer izen dute lotura glukosidiko askoren ondorioz eratutako makromolekulak? Jar ezazu adibideren bat, eta adierazi makromolekula horien kateak linealak edo adarkatuak izan daitezkeen.

-Oligosakaridoak, kate linealak. Adibidez: Sakarosa, Maltosa

-Polisakaridoak: Adarkatuak. Almidoia, glukogenoa

C)Defini ezazu zer den lotura peptidikoa eta zer molekularen artean gertatzen den

Lotura peptidiko baten esku hartzen du, aminoazidoak lotzen ditu, peptidoak eta proteinak eratzeko.Aminoazido baten karboxilo taldearen eta amino taldearen artean eratzen da, ur-molekula bat askatzen.  

D) Zer izen dute lotura peptidiko askoren ondorioz eratutako makromolekulek?

-Proteinak (100etik gorako aminazido)

-Peptidoak (2tik 100 aminoazidoetara)

2014 uztaila 2b

1. Identifika ezazu zer biomolekula mota den haietako bakoitza

1. Proteina, (B) Azido nukleikoa (C) Polisakaridoa

2. Zer molekula bakun dira  A eta C makromolekulak sortzeko elkartzen diren molekula bakunen artean? Makromolekula hauek aminoazido (A) , monosakarido(C)

3. Adieraz itzazu laburki, zer funtzio betetzen dituzten zeluletan A B eta C makromolekulak

(A)egitura funtzioa( glukoproteinak), garraio funtzioa(zitokromak), erreserba funtzioa(kaesina), Homeostasi funtzioa(albumina), babes funtzioa( muzinak), horma funtzioa( intsulina), uzkurtze funtzioa( aktina) eta funtzio katalizatzailea( entzima).

(C)  Izaki bizidunek egitura edo erreserba osagai giza erabiltzen dituzte.

Proteina

3B GALDERA 2013 EKAINA

Bioelementuak eta biomolekulak:

a)  Defini ezazu, labur, zer den elementu primario bat, elementu sekundario bat eta oligoelementu bat. Eman itzazu mota bakoitzaren adibideak.

primarioak,zelula masaren % 96- C H O N

sekundarioak: gehienetan ioi itxuran, zelula ingurunean kantitate txikian- Na Ca K Mg Cl

oligoelementuak: izaki bizidunetan haien aztarna besterik ez, funtzio katalitikoa Fe Mn Cu Zn I F

b) (0,75 puntu) Adieraz ezazu, biomolekula hauetan, zein diren organikoak eta zein ezorganikoak. Zer funtzio-talde dituzte organikoek? Arrazoitu erantzunak.

1. organiko, karboxilo + animo taldea

2. organiko, karboniko taldea

3. ez-organiko, ura

4. organiko karbonilo taldea

5. organiko karboxilo taldea

C)  Adieraz ezazu zein diren biomolekula ez-organikoen funtzio nagusiak bizidunetan. Arrazoitu erantzuna

ura: garraiobidea, metabolismo erreakzio askoren ingurunea, lurrunztean hozgarri lanak, izaki bizidunen kohesio eta atxikidura kapilaritate femonenoaz arduratu, , izaki bizidunek eskeleto hidrostatiko bezala erabili, bero indargetzea, molekulak apurtzen ditu hidrolisiaren bidez, dentsitate aldaketak diru eta honen ondorioz gainazala izoztu daitete baina barrukoa ez eta hoengatik bizia garatu.

gatz mineralak: tanpoi sistema moduan ph-aren aldaketan kontrolatuz, makromolekulen kargak neutralizatu eta egonkortasuna eman koloideei, prozesu fisikologikoetan enyzimen aktibizazioa, nerbio bulkadaren trasmizioa, muskulu uzkurdura et a mintz potentzialearen eraketa.