Plaka litosferikoak

Enviado por Chuletator online y clasificado en Geología

Escrito el en vasco con un tamaño de 11,88 KB

  1. Marraztu ezazu Lurraren barnealdea eta bere osagaiak.

Lurrazala


: solidoa

  • Ozeanikoa 10km sakonera

  • Kontinentala 70km sakonera

Mantua: solido plastikoa

  • Goi-

    mantua

    670km sakonera
  • Behe-mantua: 2900km sakonera

Nukleoa:

  • Kanpo nukleoa:
    5100km sakonera. Egoera likidoa

  • Barne nukleoa: 6371km sakonera. Egoera solidoa

  1. Zein da Lurreko barnealdea bero egotearen arrazoia?

Meterioritoen talkak - lurraren sorrera: meteoritoen talken ondorioz, Lurra tamainaz handitu zen eta tenperaturak gora egin zuen planeta gehiena urtu arte. Orduan material metalikoak barnealderantz hondoratu ziren eta nukleo bat eratu zuten burdinaz osatuta ia osorik.


Erradiakzioak:  Lurrazala osatzen duten harriek mineral erradiaktiboak dituzte, besteak beste: uranioa, plutonioa eta torioa. Mineral horiek desintegratzean, energia igortzen dute erradiazio gisa.


  1. Zer dira plaka litosferikoak? Zein plaka litosferiko mota daude?

Plaka litosferikoa, Lurrazala eta matuaren goi aldeko zatiek osatzen dute.

Motak:

-Plaka litosferiko ozeanikoak:Plaka basaltozkoak dute.

-Plaka litosferiko kontinentalak:plaka granitozkoak dute

-Plaka mistoak:
lurrazala bi mota horietakoa dute


  1. Zein erlazioa egon daiteke plaka litosferikoen artean? (sortze-ertzak, suntsitze-ertzak, ertz pasiboak)

  • Sortze ertzak:  elkarrengandik aldetntzen dira. Bi plakak elkarrengandik aldentzean, mantuaren matrial urtua gainazaleratu egiten da bien artetik. DORTSAL OZEANIKOA

  • Suntsitze ertzak: elkarrekin talka egiten dute, bi plakak elkar jotzean dentsitaterik eta pixurik handienekoa bestearen bestearen azpian ondoratzen da. SUBDUKZIO ALDEAK

  • Ertz pasiboak: irristatu egiten dira. Bi plakak elkarren kontra irristatzean astinduak geratzen dira. FAILA ERALDATZAILEA

  1. Nola sortzen dira mendiak?

  • Bi kontinentek talka egitean lurrazala loditzen denean, mendilerroak eratzen dira.

Adib: Pirinioak eta himalaia

  • Erliebeak plaka litosferikoen arteko talkaren ondorioz edo lurrazaleko gune beroetako eta sumendi jardueraren ondorioz era daiteke.


  1. Azaldu ezazu plaken tektonikaren teoria.

Plaka tektonikoen teoria:  

  • Litosfera plaka tektoniko izeneko harri puska erraldoietaz osatuta dago.

  • Plaka tektonikoak mugitzen hari dira egunero eta elkarren arteko eragina dute

  • Plaka tektonikoen ertzetan jarduera sismiko eta bolkaniko intentsoa dago

  1. Zer da Wilsonen Zikloa? Zer azaltzen du? Zer da pangea?


  • John Tuzo Wilson (1908-1993) geologo kanadiarrak oso ekarpen interesgarria bat egin zuen: Lurraren historioaren zehar apurketa eta bilketako prozesuak ziklikoki aritu dira, multzo kontinentalak zatituz eta beranduago zati besberdin horiek berriro superkontinente bakar batean elkartuz (Pangea). Bere ohorean, prozesu zikliko honi Wilson-en zikloa deitu zioten. Orain arte zazpi mota aurkitu dira.


  • Pangea: Kontinente guztiak duela 250.000.000 milioi urte, osatzen zuten kontinente erraldoiari deritzo.

Entradas relacionadas: