Palabras compostas en galego

^{á a +a, substantivo      a artigo, pronome, preposición}     

^{ás a +as, substantivo         as artigo , pronome}

^{bóla esfera       bola peza de pan}

^{cá ca + a        ca conxunción //    cás ca + as       cas presposición}

^{chá plana         cha che + a  // chás planas    chas che + as}

^{có ca + o       co con + o // cós ca + os, substantivo       cos con + os}

^{cómpre é mester   compre merque / cómpren son mester      compren merquen}

^{dá verbo dar     da de + a // dás verbo dar        das de + as//  dó compaixón       do de + o}

^{é verbo ser     e conxunción // fóra adverbio   fora verbos ser e ir}

^{má ruín   ma me + a // más ruíns     mas me + as // máis adverbio    mais conxunción}

^{nó substantivo      no en + o // nós pronome tónico, substantivo  nos pronome átono, en +os}

^{ó ao        o artigo, pronome // ós aos     os artigo, pronome}

^{óso do corpo        oso animal // pé parte do corpo        pe letra}

^{póla rama    pola galiña, por + a // pór poñer     por preposición}

^{présa apuro      presa prendida, presada}

^{sé verbo ser, sede eclesiástica        se conxunción, pronome}

^{só adxectivo e adverbio       so preposición // té infusión       te letra, pronome}

^{vén presente de vir  ven presente de ver, imperativo de vir}

^{vés presente de vir   ves presente de ver // vós pronome tónico      vos pronome átono}

Superlativo absoluto:

Adxetivo precedido do adv. Moi

Adx. Modificado polo sufixo –ísimo/a

Anteposición de adverbios rematados en –mente.

Anteposición de prefixos, super-, extra-, hiper-

Adición de sufixos como –ón, -iño, -echo,

Adxetvio + abondo

Repetición do adxectivo

Anteposición do adv. Ben

Usos especiais dos demostrativos:

- Aquel/Aquela:

 substantivo (aspecto, modo , causa, xeito,graza,encanto,coidado, tino,interese, agarimo, defecto, énfase).

-Aquelar:

 verbo (arranxar, amañar,ordenar).

-Aqueloutrado:

que non é el/ela

Daquela :

adv. De tempo (naquel tempo), conxunción copulativa  (polo tanto).

- Nisto/Niso:

adv. De tempo (simultaneamente, nese momento)

- Iso:

valor aproximativo.

- Iso é:

rectificar unha afirmación.

-Esa/Iso:

despectivo.

-Por esas:

adverbio (así).

Usos especiais dos posesivos:

- Familiaridade

- Valor aproximativo

- Acción habitual nunha persoa ( con connotación negativa)

-
Propiedade  (de seu) 

- Sen axuda axea

- Reforzar o sentimento de cariño (meu neno)

- Por natureza

- O que lle corresponde a alguén

V.2. FORMACIÓN DO PLURAL

1.- Palabras rematadas en vogal ou ditongo: engaden  -s  2.- Palabras rematadas en  -r e

-z

Engaden 
-es 
3.- Palabras rematadas en 
-s e -
x (ks): as agudas rematadas en 
-s engaden 

-es

Mais se rematan en grupo consonántico ou 
-x (ks), permanecen invariábeis. As graves e esdrúxulas permaneces invariábeis
4. Palabras rematadas en 

-n

Engaden 

-s

5.- Palabras rematadas en

 -l

Os monosílabos engaden 
-es e os de máis de unha sílaba cambian o 
-l do singular por 
-is en plural (no caso de 
-íl, 

-ís

. Mais: 
- palabras graves rematadas en 

-l

Engaden

-es

 
- palabras graves rematas en 
-bel, plural 

-beis

 
- palabras compostas sobre monosílabos rematados en 

-l

Engaden 

-es

6.- Palabras rematadas noutras consoantes (cultismos e estranxeirismos): engaden 

-s

1.2.2.-FEMININOS

- cor, dor, orde, orixe, ponte, testemuña, suor, marxe.
- Palabras acabadas en 
-axe, menos paxe, traxe, garaxe, personaxe.
- Palabras acabadas en 
-se (=sis)
, -ite (=itis): análise, farinxite, peritonite.
- As que comezan por á tónico non mudan de artigo: a arte
OBSERVACIÓN: as árbores froiteiras teñen o mesmo xénero que a froita, agás castiñeiro e figueira.

1.3.- Formación do feminino

O feminino fórmase comunmente co morfema 
-a, que se une directamente ao masculino (deus, rapaz, avó, só, cru, chinés, burgués- deusa, rapaza, avoa, soa, crúa, chinesa, burguesa) ou substitúe a vogal final da forma masculina (sobriño, presidente -sobriña, presidenta). Mais:
1.3.1. 

Nomes rematados en -n:

1.3.1.1.- 

-án/-á

aldeán, artesán, chan, cidadán, cristián, curmán, irmán, pagán, san, alemán, catalán, afgán -aldeá, artesá, chá, cidadá, crumá, irmá, pagá, sa, alemá, catalá, afgá-
1.3.1.2.- 

-án/-ana

Despectivos: folgazán, charlatán...-folgazana, charlatana- 
1.3.1.3.- -

Ón/-oa

ladrón (ladra), león, patrón, campión -ladroa ou ladra, leoa, patroa, campioa-. Nos aumentativos e despectivos-

Ona:

 cabezón, abusón, faltón -cabezona, abusona, faltóna-.
1.3.1.4.- -

In/-ina

bailarín -bailarina-