Ondorengotza gerra

Enviado por Chuletator online y clasificado en Historia

Escrito el 14 de Noviembre de 2018 en vasco con un tamaño de 12,48 KB

KARLOS III. (1759-1788).

BARNE ARAZOAK: “Esquilacheren matxinada”1766. -Matxinada piztu zuen Legea: Buruko-jantzi debeju bat. -Benetako arazoa: zerealen prezioaren igoera. -Eragileak: erreformen aurka zeuden noble eta elizgizonak. -Herritarren matxinada, hasieran Madriden eta gero penintsula guztian zehar hedatu zen. -Ondorioak: zerealen prezioa jeitxi, Esquilache, ogasun ministroa kargutik kendu eta urtebete gero, Jesuiten Kanporaketa.

ERREFORMAK:

NEKAZARITZA: -Helbu.: ·Landutako lurren kopurua handitzea eta nekazari lur jabe kopurua handitzea, pentsatuz lur horietan inbertituko zutela.

-Campomanes ministroa: mestaren pribilegioak kritikatu (gutxitzen saiatu), zerealen prezioaren (liberalizatu nahi. Gobernua eskuratzea= fisiokrata) kontrolari kritika.

-G.M.Jovellanosministroa: Informe Sobre la Ley Agraria, 1795. Honekin proposatu zuen, maiorazgoaren eta elizaren lur binkulatuak desagertaraztea, eta baita mesta kritikatu ere (noble + eliza oposatu).

-Landutako lurra zabaldu. -Kolonizazioak (Sierra Morena 17?? -Maizterren (lurra alokairuan dutenak, besteen lurra landu) babesa. -Produktu berrien ekoizpena (artoa, patata). -Azpiegituraren eraiketa=produkzioa igotzeko (ureztatzeak).

EKONOMIAN: -Ogasuna: zerga berriak. -Loteria sortu (estatuarentzako diru iturri berri bat). -Ekonomiaren modernizazioa.Nekazaritza,industria eta mertaritzaren (merkataritza sustatzen saiatu Amerikarekin= neurri famatuena: 1778 Amerikarekin merkatal harremanak liberealizatu 9 portuetan.) suspertze lanak= San Carlos bankuaren sorrera.-Administrazioa modernizatzen saiatu.

KULTURA (kulturaren eredu laikoa ezarriz):

--Akademiak (artea eta zientzietakoak sustatzeko, “Herriaren Adiskideen Ekonomia Elkarteak” bultzatu.)

ADIB.: Lehenengoa:”Euskal Herriaren Adiskideen Errege Elkarte” (RSBAP)-1765.

(gero Espainian gehiago sortu ziren): ·Disziplina berrien hezkuntza eta ikerketa bultzatuko dute. Bai letren bai zientzien ezagutzan. ·Nekazaritza eta industriaren modernizazioan aplikatuko dituzte. ·Unibertsitatearen erreforma, lanbide heziketako eskolen sorrera,...

-1766.Urtean Urola bailarako herritarren matxinada, zereala errekisatu. Jauntxoen defentsam Errenteriako eta Donostiako merkatariek antolatu eta bidali zuten armada. Azpeitia eta Azkoitian altxamendua zapalduz.

ELIZA: Harreman zaila Karlos III.Ak bot.? Sendatu nahi duelako elizaren aurrean.

Erregalismoa: Erreegeak Elizaren gainetik zuen autoritatea indartzeko politikan esanguratsua Jesuiten Lagundiaren kanporaketa izan zen.Bai Espainiatik eta bai kolonietatik (1767). Jesuiten aberastasunak eta hezkuntzan ordurarteko kontrola kenduz.

-----------------------------------------------------------------------

ESPAINIAN ZER? Dinastia aldaketa eta OINORDEKOTZA GERRA: UTRECHT-EKO ITUNAK (1713-1715) Erregaiak: Felipe D’Anjou(Felive V.) / Carlos Archidukea.

Gerra bikoitza: Nazioarteko Gerra(Ingalaterra-Holanda-Austria-Portugal (Habsburgo)) eta Gerra Zibila (Frantzia-Espainia (Borbon)).

Bakea: Utrech-eko itauna (1713). ONDORIOAK: -Espainia Europan bigarren mailako potentzia. -”Kontinentean herrialde-orekarako Legea”; Ingalaterraren zuzendaritzapean. Ingalaterrak kolonietako, itsasoko buruzagitza. -Frantzia Espainia = “Familia ituna”.

-Espainian BORBOINDAR dinastia: Felipe V. Aren erregetza. -Erregearen autoritatearen indartzea, zentralizazioa eta erreformak.

OINORDEKOTZA GERRA ETA ONDORIOAK= ESPAINIAN BORBOIAK: 1)Despotismo ilustratuan aginduko dute 1.-Absolutistek=Beren autoritatea azpimarratuz. 2.-Erreformak sustatuko dituzte:
ekonomian eta hezkuntzan.

2)ERREGEEN ORDENA: Felipe V(1700-1746)=Fernando VI(1746-1759)=Carlos III (1759-1788)=Carlos IV (1788-1808)

(1808-1812=GERRA)

Entradas relacionadas:

Etiquetas: