Nerbio sistema

29 Ulertze-Jarduera

b) Nerbio-sistemak kanpoko, inguruneko, Estimuluak jasotzen ditu, organo errezeptoreen edo sentimen-hartzaileen bidez Nerbio bukaerak kitzikatuz. Nerbioek, orduan, beren Nerbio zentroen jakinarazten diete estimulu horien berri eta, zentroetan estimulu horiek prozesatu eta erantzun egokia eman ondoren, Organo motorretara (muskuluetara) edo Guruinetara bidaltzen dute erantzuna.

Gizakion nerbio-sisteman, erlazioetan koordinazio-lana bermatzeko espezializatuta dauden zelulak, Neuronak deiturikoak, nerbio-sistema osoaren oinarria dira.

Zientzialariek sakon aztertzen dituzte neuronak oroimena eta ikaste-prozesuak nola gertatzen diren ulertzeko, eta baita hainbat gaixotasun ere: Parkinson, Alzheimer, Eskizofrenia eta Depresioa.

Neuronek badituzte seinale elektrikoak transmititzeko luzakin berezi batzuk: Azoiak eta Dendritak. Seinalea edo nerbio-bulkada axoi batetik hurrengo neuronaren Dentritala pasatzen da, substantzia kimikoen laguntzarekin, eta horrela gauzatzen da nerbioetan zeharreko transmisioa.

31 Ulertze-Jarduera

ANATOMIA: FORMA ESATEA NAHI DU (ESKELETOA)

FISIOLOGIA: NOLA FUNTZIONATZEN DUEN (FUNTZIONAMENDUA)

1. Entzefaloa: Entzefaloa gorputz osoaren funtzionamendua erregulatzen duen zentroa da.

2. Zerebroa: Garuna edo burmuina entzefaloaren zatirik handiena eta garrantzitsuena da, goi mailako ornodunengan eta, bereziki, gizakiarengan garapen eta konplexutasun handia duena. Nerbio-sistemaren egitura zuzendaria da.

3. Zerebeloa: Zerebroaren atzealdean eta azpialdean dago zerebeloa, bizkarrezur-erraboilaren gainean; mugimenduak koordinatuz gorputzaren orekari eusteaz arduratzea da bere funtzioa.

4. Bizkarrezur-erraboila: Bizkarrezur-muinaren zabalgune edo luzakin bat da. Bizkarrezur-erraboilak bidaltzen ditu organismoa jardunean mantentzeko seinaleak garunera eta muskuluetara.

5. Talamoa: Zerebroaren azpian kokatuta dagoen entzefaloaren zatiari deitzen zaio. Zentzumen nerbioek ekarritako estimuluak kortexera transmititzea da bere funtzioa.

6. Hipotalamoa: Talamoaren azpian dago eta janariaren irenstea kontrolatzeaz gainera, beste eginkizun garrantzitsu asko ditu: Gorputzeko tenperatura, oreka hidrikoa, odol-presioa...Kontrolatzen ditu.

7. Hipofisia: Hipofisia entzefaloaren azpian dagoen guruin endokrinoa da. Hormonak jariatu odolera, beste guruin batzuetan eragiteko da bere funtzioa.