Mussolini boterea eskuratzea

MUSSOLINIK BOTEREA EZKURATZEN

ZER GERTATU ZEN ITALIAN LEHEN MUNDU GERRAREN ONDOREN?

krisi-egoera handig zegoen.

A

herrialdea izugarri zorpetu zen gerra finantzatu ahal izateko.

B

armadaren desamortizazioaren ondorioz, langabezia hazi egin zen.

ONDORIOZ:

gizarte-tentsioak areagotu ziren. Nekazari batzuek lurjabeen lursailak opatu zituzten , eta langile taldeek fabrikak indarrez hartu.

NORTZUK EZ ZUTEN JAKIN EGOERA ZAIL HORRI AURRE EGITEN?

aldeidi politiko tradizionalek 

ONDORIOZ:

biztanleriaren sati handi bat muturreko alderdien alde jartsen hasi zen.

ZER GERTATU ZEN 1919TIK 1921ERA ARTEKO HAUTESKUNDEETAN?

mussolinik aulki gutxi lortu zituen ( eskainuak )

ZER ERABAKI ZUEN MUSSOLINIK? NOLA?

boterea indarrez lortzea erabaki zuen. Bere alderdiko kide asko bildu zituen italiaren erdialdeko hainbat herritan, eta handik ibiltzen hasi eta erroman elkartu ziren ( erromarako martxak )

MUSSOLINIREN GOBERNUA: FAXISMOAREN EZAUGARRIAK

1. Oinarria pentsamolse antidemokratikoa eta antikomunizta zen

2. Buruzagi batek zuzentzen zuen estatua modu totalitarioan. Alderdi bakarra zegoen ( alderdi faxista )

3. Estatuak ekonomia kontrolatzen zuen. Enpresa pribatuei laguntzen zien

4. Oposizioa gogo zapaltzen zuten. Hezkuntza eta komunikabideak kontolatzen zituzten

5. Ultranazionalismoa ezarri zuten

6. indarkeria eta militarismoa gurtzen zuten. Talde armatuak sortu ziren, jansteko itxura militarra zuten ( alkondara beltza ), ikurrak, banderak...

ALEMANIA GERRAOSTEAN: WEIMARKO ERREPUBLIKA(1919-1933)

ZER GERTATU ZEN ALEMANIAREN PORROTAREN ONDOREN?

alemaniako enperadoreak abdikatu zuela. Batzar konstituziogile batek konstituzio berri bat egin zuen, erregimen demokratiko batek gobernatuko errepublika sortuz.( weimarko errepublika )

ZER IZAN ZEN ALDERDI POLITIKO GARRANTZITSUENA?

alderdi Sozialdemokrat ( SPD ), gehiengoa zuen parlamentuan.

ALDERDI POLITIKOAREN OPOSIZIOA:

A

espartakistak, ezker muturreko talde, erregimen komunista ezarri nahai zuten ( boltxebikeek egindako antzeko iraultza ).

B

nazionaliztak, kontzerbadoreak, estati colpea eman zuten boterea lortzeko, baina porrot egin zuten.

NOLAKOA ZEN EKONOMIA EGOERA?

larria, bake itunek oso baldintza ekonomiko gogorrak ezarri zizkiotelako, ondorioz hiperinflasioa izan zen eta biztanleria gehiago pobretu zen.

HITLERREK BOTEREA ESKURATZEA

EKONOMIA KRISIAREN ONDORIO POLITIKOAK

1. gizarte-tentioa areagotu zen. Langabeziak langileengan eta erdi-mailako klaseengan izan zuen eragina, pertsona horietako askok gobernuaren alde egoteari utzi zioten, eta botoa muturreko alderdiei ematen hasi ziren.

2. industrialariak eta finantzriak langile iraultza gertatzeko beldur ziren, ekonomikoki alderdi naziari laguntza erabaki zuten.

HITLERREK LEGEZ ESKURATU ZUEN BOTEREA

ZER GERTATU ZEN 1932KO URTEAN?

hauteskundeak izan zirela.

NORTZUK JASO ZITUZTEN BOTO GEHIEN?

komunistek eta naziek, baina inor ez zuten lortu gehiengo osoa. Hindenburgek hitler izendatu zuen kantziler.

OPOSIZIOAREN DESAGERPENA

1. Oposizioko alderdiak desegin zituzten

2. Comunista kontsentrazio-esparruetan kartelatu zituzten

3. Haren aurkari politikoak hiltzen agindu zuen ( labana luzeen gaua )

HITLERREN IDEIAK

FAXISMOAREN EZAUGARRIAK:

A

buruzagia gurtzea.

B

estatuaren nagusitasuna.

C

indarkeria eta gazteria gorestea.

BEREZKO EZAUGARRIAK:

A

arrazismoa

B

bali o tradizionalak

PENTZAMOLDE ARRAZISTA

1. Behe eta goi mailako arrazak daudela aldarrikatzen du

2. Alemaniarrak arraza ariokoak ziren, goi-mailako arraza

3. arraza-garbitasuna perfektuak ez ziren guztiak giltzapetu edo hil zituzten ( eroak, adimen, gorputz urritak eta homosezualak ).

4. Politika antisemantikoa:

A

juduei lanbide gehienetan jardutea debekatu zitzaien.

B

juduen eta arioen arteko ezkontzak eta sexu-harremanak debekatuta zituzten.

C

juduek tratu txar fisikoak jasaten zituzten ( kristal hautsien gaua )

D

bigarren mundu gerran, juduak eta ijitoak sarrakitze-esparruetara deportatzen zituzten.

ALDERDI BAKARRA

ZER EGIN ZUEN HITLERREK BOTEREA ESKURATU BEZAIN LASTER?

alderdi politiko guztiak legez kanpo utzi zituzten.

NOR ZEN BURUZAGIA?ZER EGITEN ZUEN?

fuhrerr, estatua zuzentzen zuen.

BIZTANLERIAREN KONTROLA: IZUA ETA PROPAGANDA

ZER EGIN ZUTEN BIZTANLERIA KONTROLATZEKO?

polizia-estatua ezarri zuten.

TALDEAK:

A

SS: hitlerren guardia pertsonala.

B

gestapo: polizia sektoretua. Aurkari guztiak jazartzen zituzten ( izua )

ZER IZAN ZEN GARRANTZITSUA ERREGIMEN NAZIARI EUSTEKO?

izua eta propaganda ( biztanleria erregimenaren onurez konbentzitzea ). Alderdi naziak komunikabide guztiak kontrolatzen zituen. Hezkuntzak pentzamolde nazia transmititzen zuen. Gazteek sartu behar zuten hitlarren gazteetan, politika eta militarra hezkuntza jasotzeko.