Musika Aroen Historia: Erromanikotik Garaikidera

a) Musika Erlijiosoa

• Monastegietan egiten zen (monjeek).
• Helburu didaktikoa zuen (hitz sakratuak herrikoei erakusteko).
• Latinez idatzita.
• Musika monodikoa (ahots bakarra).
• A capella (musika-tresnarik gabe).
• Kantu gregoriarra (Alfontso X.a Jakintsuaren kantigak eta laudorioak nabarmenduko dira).

b) Musika Profanoa

• Plazaz plaza egiten zen (juglareek eta trobadoreek).
• Helburua ondo pasatzea zen.
• Erromantze hizkuntzan.
• Monodikoa.
• Instrumentuak erabiltzen ziren laguntza gisa (laudeak).
• Gaiak: amodioa, gudak, heroiak, eta abar.
• Musika-tresnak: danborra, sonaja, biola, laudea, oboea eta gaita.

Gotikoa (XI-XIV. mendeak)

Errenazimendua (XV-XVI. mendeak)

• Ahozko musikatik instrumentuzko musika jaiotzen da eta independente bihurtzen da.
• Apurka-apurka ahotsa instrumentuengatik ordezkatzen da, eta horren ondorioz dantza bultzatzen da.
• Ahotsen artean oreka handiagoa lortuko da (lau ahots edo gehiago).
• Musika entzunaldia gozatzea bilatzen da.
• Maila boteretsuenen artean mezenasak agertzen dira.
• Musika-formak: motetea, meza, bariazioak, madrigala...
• Musika-tresnak: organoa, laudea, klabikordioa.
• Musikariak: Antonio de Cabezón eta Palestrina.

Barrokoa (XVII-XVIII. mendeak)

• Apaingarri eta elementu konplexuz betetako musika, oso markatua.
• Ahots guztiek ez dute garrantzi berbera izango; izan ere, vox principalis garrantzitsuena izango da, eta honi gainerakoek laguntza harmonikoa emango diote.
• Instrumentuzko musika guztiz garatuko da.
• Operaren aurkezpenak aberastasunez eta dotoretasunez aurkeztuko dira.
• Musika-formak: instrumentala (suitea, kontzertua, fuga, sonata) eta ahozkoa (opera, kantata, oratorioa).
• Musika-tresnak: biolina, organoa, klabezina.
• Musikagileak: Antonio Vivaldi, Johann Pachelbel, Johann Sebastian Bach, Georg Friedrich Händel.

Neoklasizismoa (XVIII. mendea)

• Musika gehiena instrumentuzkoa da.
• Musika honetan musikagileek jakindurian oinarrituko dute haien inspirazioa.
• Konpositoreak formarekin arduratuko dira, arau zehatz batzuk aurkitu arte.
• Erritmoak eta melodiak erregularrak eta errazak izango dira.
• Ahozko musika-obretan elkarrizketa ugari.
• Operetan eta musika-formen nahasketan orkestra eta ahozko musika mantentzen dira.
• Musika-formak: sonata, sinfonia, kontzertua, laukote klasikoa.
• Musikagileak: Wolfgang Amadeus Mozart, Ludwig van Beethoven, Joseph Haydn eta Antonio Salieri.
• Musika-tresnak: klabezina, haizezko musika-tresnak.

Erromantizismoa (XIX. mendea)

• Espresibitate handiko formak apurtu egingo dira, eta musika-forma berri ugari agertuko dira.
• Musika-forma txikiak nahiago izango dira.
• Orkestrak soinu distiratsua izango du, instrumentu kopurua handitu eta haize-metalezko familiakoak gehituko direlako.
• Instrumentuetan birtuosismoa bilatuko da.
• Instrumentuak: pianoa eta biolina.
• Musika-formak: Forma handiak (kontzertua, sinfonia eta opera); Forma txikiak (Lied, Vals, Balada eta Fantasia); Bi forma berri (Olerki sinfonikoa eta musika programatikoa).
• Musikagileak: Franz Schubert, Frédéric Chopin, Franz Liszt, Richard Wagner, Johannes Brahms, Ludwig van Beethoven (bigarren aldia).

Musika Modernoa (XIX-XX. mendeak)

Nazionalismoa

• Errusian sortzen da, aberriarekiko maitasunetik eraginda.
• Obra hauetan konpositoreek beren herrialdeko abestiak eta dantzak islatzen dituzte (beren folklorea).
• Obrak askatasun osoz konposatuko dira.
• Mugimendu honen sortzaileak: Franz Liszt eta Frédéric Chopin.

Inpresionismoa

• Frantzian sortu zen (1905).
• Instintu eta sentsazioetan oinarritzen dute inspirazioa.
• Obra hauek ere askatasun osoz konposatuko dira.
• Naturatik ateratzen dituzte gai gehienak.
• Musikagileak: Claude Debussy eta Maurice Ravel.

Musika Garaikidea (XX. mendetik aurrera)

• XX. mendean Europako musikak aldaketa osoa jasango du.
• Musika-mugimenduen sakabanatzea gertatuko da, eta horren ondorioz, hemendik aurrera aldi berean sortuko diren estilo desberdinak izango ditugu.