Mintz sinobiala
Enviado por Chuletator online y clasificado en Biología
Escrito el en vasco con un tamaño de 8,03 KB
Hezur motak
Hezur lauak edo zapalak
Hauetan luzera eta zabalera dira nagusi. Kanpoko alde bat fute, diploe izenekoa eta bi geruza (kanpokoa eta barrukoa) berezi daitezke
Hezur laburrak
Hauetan hiru dimentsioak berdinak dira edo berdintsuak behintzat eta honek erresistentzia handia ematen die eta beste aldetik mugikortasun eskasa. Hau da eskumuturreko hezurraren kasuan adibidez. Hauetan muin gorria ere badago. Horregatik leuzemia detektatzeko osagileek hezur hauek erabiltzen dituzte punzioa edo ziztada egiteko (lagina erauzteko).
Hezur luzeak
Diafisisa
Kainabera baten itxura du eta atal nagusiena da. Barruan barrunbe bat du. Zilindro baten itxura eta ehun trinkoz osatua. Gauza hauei esker oso sendoa da eta oso erresistentea piso larregirik izan barik.
Epifisisa
Bi muturretan aurkitzen da eta bulbo baten itxura du. Hortik lotzen dira muskuluak eta tendoiak. Ehun harroz beterik dago eta ehun harroaren barrunbe txikietan muin gorria dago. Muin gorrian odo zelulak eraikitzen dira. Enbrioi eta jaio berrietan muin gorria ez dago baina hazkudean zehar horren zati bat muin horia bihurtzen da (eraginik gabea eta guztiz koipez osotua). Helduengan mota bakoitzetik erdibana egoten da.Ornoek, sahietsek, esternoiak eta buruezurretako diploeak muin gorria dute ere. Egoera normaletan, hezur gorriaren %70a koipez beterik dago eta gainerakoa ehun mieloidea da, eraginkorra eta odol-zelulen eratzailea. Odol kopurua jaisten denean muin horia muin gorria bihur daiteke (luzaroko anemia, erradiazioa..). Hazkuandearen lehenengo epeetan, diafisi eta epifisisen artean kurruzkazko banda bat izaten da plaka epifisaria deiturikoa.
Kartilago artikularra
Epifisien alde artikularretan dauden kurruzkazko banda estuak eta finak dira. Oso elastikoa da eta kolpeen efektuak biguntzen ditu.
Periostio
Kanpoen dagoen geruza da. Odol hodianiztuna d eta beronen bidez herruzari elikagaiak sartzen zaizkio. Hezurraren gainazal osoa estaltzen du. Mintz zuntzua, dentsoa eta zuria da. Tendoietako zuntzak periostioenekin nahasten dira, muskuluak hezurrekin txertatzeko edo lotzeko. Guztiz beharrezkoa da hezur zelulen superbizitzarako eta hezurrak eratzeko. Nerbio amaierak ere baditu eta hauen bidez igertzen da ‘hezurretako mina’ eta ez hezurrean bertan.
Endostioa
Mintz epiteliala eta fina da. Muin barrunbearen ingurutik dagoena.
Hezur-intenuneak edo apofisiak
Hezur baten gainazaletik gailetzen diren zatiak dira. Artikulagarriak zen artikulaezinak zian daitezke, artikulazio baten atala den ala ez kontuan harturik. Irtenune artilkulaezinek giharre eta lotailuen txertapenerako balio dute. Bere formaren arabera, jalliguneak, hanturak, lerroak, gangarrak eta abr deitzen zaie.