Metodologia: Gorputz-jarduera, Kirol-jarduera, Ariketa-fisikoa

Metodologia: Gauza bat egiteko modua edo bidea. Gorputz-jarduera: Egun guztian zehar kaloriak erretzen duen edozein mugimendu. Kirol-jarduera: Jarduera fisiko bat antolatzen denean (arauekin)... Mugimenduraren bidez edukitzen ditugun exitoak Ariketa-fisikoa: Onurak erakartzen ditugu. Irakaskuntza: Irakastearen ekintza. Jakintzaren transmisioa, jakintzaren bilakaera edo jakintza bideratzea. Ekintza bat da, gutxienez bi elementu agertzen direnak (A eta B). Gutxienez bi jarrera daude eta ekintza horrek ikasteko egiten dena. Jakintza osoa ez dauka inor. Gorputza lantzeko bi metodo daude, funtzionala (gorputz osoa) eta analitikoa (gorputz zati espezifikoa). Irakaskuntza formala: Antolatuta dagoena. Urrats batzuk jarraitzen dutena. Iraskaskuntza ez-formala: Antolaturik ez dagoena. Bata besteengandik jakintza jasotzen dute. Adibidez, play-ean truko bat ikastea lagun batek erakutsi didalako. Autoikasketa (bere kabuz): Bera bakarrik ikasitakoa. Ekintza Motorea: Jarduera fisikoaren ongi-egitura bat da. Guk irakatsi behar ditugun kontzeptua da. Weltford-en teoria: Informazioa jasotzerakoan, prozesatu egiten dugu (aztertu, baloratu) eta prozesatutako informazio horri erantzuna ematen zaio. Ekintza motorearen faseak: Martxan jarri behar dugun lehen pausoa, pertzepzio mekanismoa da, hurrengo pausoa erabakiak hartzea da, erabaki mekanismoa, eta azkeneko pausoa, ekintza motorea da. Ekintza motorearen ondoren, feedback bat dago, hau da, zerbait edo pertsona batek informazio bat ematen dizunean bai hitz eginez edo datu batekin, ondo egiten ari zaren ego ez jakiteko.

Pertzepzio mekanismoa: jarduera batzuk beste batzuk baino + edo - pertzibituko da. Kirol bat pertzeptiboagoa izango da aurkaria baldin baditu. Adibidez, atletismon, pertzibitu behar da hasierako tiroa, erritmo aldaketak, hau da, azkarrago joan behar naizen edo mantsoago… Barne mekanismoa: sentsazioak dira, ez da neurtu daitekeen zerbait, adibidez, atletsimon, uste dut gaizki noala, baino ez dut kronorik. Kanpo mekanismoa: Neurtu daitekeena. Kanpo feedback-a izanda erabaki mekanismoa errazagoa izango da. Emaitzak.

Ekintza motoreak:

Kontzeptua: Habilitate konkretu bat prueban jartzeko eta garatzeko egingo den akzio espezifikoa. 1. Ekintza motoreak sailkapen diferenteak ditu segun eta ze mekanismo parte hartzen duen. 1.1 Pertzepzio mekanismoa:

A) Inguruko baldintzen arabera:

Barbara Knapp-ek zioenez, mugimen-zereginak, hautematezko edo ohiko gisa sailkatzen dira. Hautematezkoak: Pertsonak, baldintzatuta dauka bere mugimen zeregina, inguruko aldaketen baitan ( tenisa, boleibola, waterpoloa…). Ohikoak: Inguruaren kondizioak ez dira aldakorrak, beraz, pertsonak, erabaki bat hartu ahalko du lasai, ekintza egin baino lehenago.

B) Mugimenduaren mekanismoaren kontrolaren baldintzen arabera:

Poulton-ek, bi motatako mugimen-zereginak bereizten ditu: irekiak eta itxiak.

• Irekiak: Kanpoko feedback-a oso garrantzitsua da hemen, eta honen barruan, informazio bisuala klabea da mugimen-zeregina betetzeko (eskubaloia, futbola…).

• Itxiak: Mugimenduaren betetzea, barneko feedback-arengatik kontrolatuta dago (halterofilia, xabaliña…).

Mugimenduaren betetzea, askoz ere aurreikusiagoa da mugimen-zeregin itxietan, irekietan baino, betebeharra ez delako hain aldakorra.

C) Mugimenduaren mekanismoaren kontrolaren baldintzen eta inguruko baldintzen arabera:

Singerrek, sintesi interesgarri bat egiten du, Poultonen eta Knappen irizpideetatik, eta mugimen-zereginak beste era batera klasifikatzen ditu: Autoerregulaziozko zereginak eta kanpoko erregulaziozko zereginak, honez gain, era eklektiko batean era berri bat sartzen du, erregulazio mixtoa.

• Autoerregulazioa: Ohiko eta itxi zereginak. (arrauna)

• Kanpo erregulazioa: Hautematezko eta irekiak diren zereginak. (futbola)

• Erregulazio mixtoak: Lehengo bien karakteristikak jasotzen dituen kategoria da (100 metro lisoak)

D) Ekintzaren helburua mugimenduaren arabera

• Pertsona eta objektua geldirik ( lurreko zerbait hartu zutik zauden posizioan).

• Pertsona geldirik eta objektua mugimenduan ( Pase bat jaso posizio estatiko batetik)

• Pertsona mugimenduan eta objektua estatikoan ( Korrika zaudenean ostikada bat eman baloi geldiari)

• Pertsona eta objektua mugimenduan ( Korrika zaudenean pase bat eman zure taldekidea geldirik dagoenean.)

• Mugimenduaren propositoaren bidez sailkatua

  • Manipulatzailea:objetu pasibo baten aurrean aktuatzen da,espazioan egoera aldaketa bat sortuz.
  • Jaurtiketa:objetua pasiboan dugu eta guk akzioa emango diogu.
  • Golpeak:ekintza mota hauek objektuan eragina izan nahi dute modu konkretu batean.
  • Interzepzioak:golpearen aldaera bat da,non pertzeptzio maila altuagoa da.

E)Pertzeptzio zailtasunaren arabera

• Billing hezkuntza progresiboko situazioak egin behar direla esaten du eta ekintza baten konplexatasuna aldatu daitekeela ere:zenbat estimulo dauden,abiadura eta iraupena,intentsitatea,konfliktiboa edo konfusoa izan.

1.2Gauzatze mekanismoa

Antzeman pertzibitu eta erabakitakoa burutzeko gorputz jarduera multzoa.

• Beteranoak:esperientzia + erabaki memoria aberatsagoa/erabaki memoria:erabaki multzokatu egiten ditu eta horren ondorioz erabaki multzo bat sortzen du/adina:gauzatzea ez da erabakiaren menpe.
• Beteranoak
  • Kualitatibo:ondo egitea
  • kuantitatibo:gehiago egitea

Iraskakuntza zer,nola,noiz? Sistematikoa,marko baten barruan ematen den irakaskuntza oinarri batzuetan. Helburuak:orokorrak epe luzerako/zehatzak epe motzerako/operatiboa aritzean jardueran ditugun helburuak.

Irakaskuntza sistematikoa:aldez aurretik emandakoa,ez inprobisatua,ematen edo garraiatzen diren pausoak.

• Helburu motak:jarrerazkoa(baloratzea,esfortuza…),prozedurazkoa(baloia gidatzea,errematea..)kontzeptuala(ulertu,arauak aplikatzea….)

1.3 Erabaki mekanismoa

• Erabaki memoria,erabakien gauzatzean ondorioak onak badira errepikapena emango da.Aldiz,ondorioak negatiboak badira ez dugu errepikatuko.Geroz eta kopuru gehiago hartu,gehiago hartu,esperientziaren ondorioz,erabaki mekanismoa aberatsa izango da.
• Baldintzatzen dituzten faktoreak
  • • Pertzeptzio denbora:estimuloa agertzen denetik,akzioa gertatzen denerako harrerainoko pasatzen den denbora.
    • Gauzatze denbora:erantzuna ematen den arteko denbora
    • Hautemate denbora:estimulotik garunera iristen den arte
    • Erabakiaren arrikua:joko arriskua
    • Zalantza:zenbat eta faktore ziur gehiago erabakiak hartzea errazagoa izango da.