Lehen gerra karlista

Egoera ekonomikoa

• 1914. Urtean hasitako I. Mundu Gerran, Espainia herri neutrala eta hiru momentu:

  • Noraezean eta antolaketarik gabe gerrako lehen urtean.

  • Zabalkunde unea izan zuen gerra bukatu arte

  • Armistizioaren ondoko krisia.

• Ekonomia zabaldu zen unean, kanpoaldeko eskaria hazi, inportazioak murriztu eta industrializazio prozesua bizkortu. Hazkunde honen ondorioz, prezioek gora eta ekonomia nabarmen bizkortu zen: elkarte berriak sortu, inbertsio maila hazi egin zen eta etekinak handitu ziren. Espainiako Merkataritza Balantzaren emaitza positiboa lehen aldiz XX. Mendean.

• Nekazaritza alorrean ekoizpena hazi  landuriko lurren azalera handitu zelako. Hala ere espekulazioak ere berea egin zuen eta prezioen igoera azkar batek guztiz larritu zuen eguneroko mantenuaren arazoa; laborarien bizi baldintzek okerrera eta asko hirirantz

• Industria alorrean, inportazioak murriztu, ikatza garestitu. Ondorioz bizitzaren kostua handitu zelarik. Baina ehungintza, kimika, burdingintza eta armagintza alorreko industria izugarri hazi.

• Ikatzaren prezioa eta langileen soldatak hazi ziren neurrian, burdinbide konpainiak etekinik gabe

• Soldatak ez ziren prezioak bezainbeste igo eta langileen egonezina areagotu

Krisi militarra

• 1916an sortu ziren Defentsa Juntak militarrek bizi zuten egonezinaren adierazgarri gisa. Sindikatu militarren antzekoa hasieran. Eskaera hauek:

  • Antzinatasunean oinarrituriko gradu goratzeak ezartzea.

  • Jardunean ari ziren ofizialei proba fisikoak eta profesionalak kentzea.

  • Hutsik geratutako postuen mantenua.

  • Errege faboreak desagertzea

    
    

  • Soldaten igoera bizi kostuaren arabera egitea.

• 1917ko udan eskatu zioten erregeari gobernu bat izendatu eta, militarren kontrolpean beste Gorte Konstituziogileetarako deia egitea.