Lan merkatuko esku-hartzea

Lanbide arteko gutxieneko soldata. Gobernuek finkatzen dute urtero, enpresen gehiegikariak eragozteko eta langileen bizimodu duina bermatzeko.

Gutxieneko soldatak. Sindikatuek eta enpresek adosten dituzte (hitzarmen kolektibuetan, LGSa errespetatus).

Lana ondasun desberdindua.

Aldeak giza kapitalean (prestakuntza hobea = soldata hobeagoa). Konpentzatzen diren lanbaldintzak (baldintyza gogorretan lan egiten duten langileei gehiago ordaintzen zaie).

Aldeak talentuan (Gizartea prest dago soldata hobeak ordaintzeko ospe handia duten langileengatik). Efizientziako soldatak (Batzuetan enpresek batezbesteko soldatatik gora ordainzten dute, langileak motibatzeko). Dizkriminazioa (kolektibo batzuek beste batzuek baino soldata handiagoa lortzen dute).

Lanaren produktibitatea

Lortutako ekoizpenaren eta erabilitako lan kantitatearen arteko eralzioa neurtzen du, faktoreak:

Gizakapi. Zenbat eta handiagoa izan langile baten prestakuntza eta esperientzia, ordura eta handiagoa izango da hare produktibitatea.

Erabilitako ekoizpen ondasunak. Langile asko ez dira trukagarriak, eta ekoizpen ondasun asko ere ez.

Teknologia-aurrerapenak. Oro har, honen ondorioz, lana faktorea kapital faktoreez ordezten ari dira ekoizpen prozesuetan.

Giza kapitala

Pertsonek prestakuntzari eta esperientziari esker metatzen dituzten ezagutzen, gaitasunen eta jarreren multzoa da.

Enplegu politika

Dritzo ekonomia jakin bateko langabezia murriztea helburu nagusi duten neurrien multzoari.

Enplegu joerak gizartearen eskari berriak identifikatzen dituzten ildo orokorrak dira, faktoreak:

Aisiaren industria, teknologia berriak lanorduak murriztea dakar.

Ekonomia berdea. Gero eta handiagoak dira produktu eta zerbitzu ekologikoekin lotutako eskaria eta inbertsioak, ondorioz gero ta gehiago dira ingurumen sektorearekin zuzenean lotutako industriak eta lanpostuak.

Ekonomia zirkularra. Baliabideak aprobetxatzeko sistema multzo bat da (kontsumoa murriztu…).

Bizi kalitatea. Gizarte garatuen errenta handitzea eta kultura maila, sarritan teknologiarekin lotutako produktibitatearen ondorio direnak.

Enplegu sorguneak tokiko esparruan garatutako ekonomia jarduerak dira, enplegua sortzeko ahalmen handia dutenak, haien eskaria handia delako.