Koordinazio sistemak

NSP

Zer da: NSZ tik kanpo dagoen nerbio sistemaren atala da. NZS eta organo eta egituren artean kokatzen da, eta gorputz osoan zehar banatzen diren zuntzez eta kordioz osatua dago. Funtzioa: NSZ organoekin konektatzea, zentzumenen errezeptoreekin, muskuluekin eta guruinekin. Osagaiak: -Sistema somatikoa: zentzuen jasotako informazioa hartu eta muskuluak mugitzera baimenduko duen erantzuna bidaltzeaz arduratzen da. Borondatezko mugimenduak kontrolatu, eta gorputza bere ingurunearekin kontaktuan mantentzen lagundu. -Sistema autonomo edo begetatiboa: Informazioa errai eta barne ingurunetik jaso, eta odol hodi, guruin eta muskuluen gain eragin.

SISTEMA SOMATIKOA

Zer da: NSP- aren parte da. Funtzioak: -Zentzuek detektatutako informazioa hartu eta muskuluak mugitzea baimenduko duen erantzunaz arduratzen da -Borondatezko mugimendu kontrolatu. -Gorputza bere ingurumenarekin kontaktuan mantendu.

SISTEMA AUTONOMOA

Zer da: NSP aren parte. Nahigabekoa da eta bizkarrezur muin, entzefalo enbor eta hipotalamoan dauden nerbioak aktibatzen ditu. Funtzioak: Informazioa errai eta barne ingurunetik jaso, eta odol hodi, guruin eta muskuluen gain eragiten du. Fenomenook ez dute zereboaren kontrol beharrik, beraz inkontzienteak dira. Osagaiak:- Nerbio Sistema Simpatikoa: bizkarrezurraren bi aldetik doazten bi nerbio kateek osatzen dute. Ibilbidean lodiguneak agertu (gongoi sinpatikoak). Gongoietatik atera erraietara doazen nerbioo adarrak. Noradrenalina du neurotrasmisore gisa eta energia gastua eskatzen duten ekintzekin dago erlazionatua, estres egoera batean erreakzionatzeko prestatuz. -Nerbio Sistema Parasinpatikoa: Entzefaloaren azpitik ateratzen diren nerbio adarrek osatzen dute. Gongoi isolatuek osatzen dute eta azeltikolina du neurotrasnmisore gisa, energia gordetzearen arduraduna baita. Gorputza egoera normalean mantentzen du eta sinpatikoaren antagonista da. Funtzionamendua: Bi sistemak, zenbait organo erregulatzen dituzte: -Sinpatikoak, organoak kitzikatu eta parasinpatikoak lasaitu. -Sinpatikoak jarduera fisikorako eta ekintzetarako prestatu gorputza. Aktibatzean, bihotz taupadak arindu, presio arteriala gehitu. Parasinpatikoak kontrakoa.

SISTEMA ENDOKRINOA

Zer da: Guruin endokrinoak jariatzen dituzten hormonak dira. Nerbio sistemarekin batera aritzen da jokabideak zuzentzen eta oreka lortu eta mantentzen. Funtzioak: -Zirkulazio sistemara askatzen diren hormonak sintezitatu. -Ehun eta organo desberdinen funtzioak kordinatu eta integratu.