Klima ozeanikoa espainian
Enviado por Chuletator online y clasificado en Geografía
Escrito el en vasco con un tamaño de 5,49 KB
II.KLIMAREN OSAGAIAK:
Leku bateko klima zehazteko, aztertu eta kuantifikatu daitezkeen
Atmosferaren alderdiak
: 1)INTSOLAZIOA ETA HODEIAK:
Intsolazioa lurrazalak jasotako eguzki-erradiazioaren
Kantitatea da. Kontraste handiak daude Bizkaiko golkoaren inguruan eta
Intsolazio handiko inguruetan. Hodeiak atmosferaren egoera bat da eta zerua
Hodeiez estalita egoten da. Espainian, Bizkaiko golkoaren inguruan egoten dira
Hodei gehien.
2)Airearen tenperatura:
tenperatura
Airearen berotasun-maila da. Gradu zentigradutan neurtzen da. Mapetan,
Isotermen edo tenperatura bereko puntuak lotzen dituzten lerroen bidez
Irudikatzen da. Espainian, bataz besteko tenperaturek alde handiak dituzte
Zenbait faktoreren eraginez. Faktore nagusiak latitudea, itsasora dagoen
Distantzia eta altuera dira. Tenperaturek klimarekin lotuta dituzten alderdi
Nabarmenenak:
X)Urteko
Tenperatura-bitartea: hilabeterik beroenetako eta hotzeneko bataz besteko
Tenperaturaren arteko aldea da. Espainian bitarterik txikienak kanarietan eta
Kostetan daude. Bitarterik handienak Iberiar penintsularen barrualdean daude
. X
Izozleak: Airearen
Tenperatura 0ºtik beherakoa denean gertatzen dira. Orduan, aireak duen ura
Izoztu egiten da, eta izotz itxuran erortzen da lurrazalera. Izozteak
Irradiaziokoak izan daitezke lurzorua gau oskarbietan hoztu eta izotz hori
Airera transmititzen denean, edo adbekziokoak izan daitezke, aire-masa oso hotz
Bat iristearen ondorioz. Izozte gehien Ipar goi-lautadan eta Ebroren haranean
Gertatzen dira.
3)X)Hezetasuna
Aireak duen ur-lurrunaren kantitatea da. Itsasora dagoen hurbiltasunaren eta Tenperaturaren araberakoa da.
X)LAINOA
: ur-tanta txikiak atmosferaren beheko geruzan esekita egoten da.
Atmosferaren behe-geruzako airea hoztu eta kondentsatzen denean sortzen da.
Lainoa irradiaziokoa izan daiteke, lurzorua gauez beroa galtzen duelako edo
Adbekziokoa, lurzoru hotzera aira-masa beroak eta hezeak iristen direlako, edo
Aire-masa hotzak iristen direlako lurzoru beroago eta oso hezera, hau da,
Itsasora.
X)GANDUA:
Ikuspena
Murrizten duen lanbro lehorra da. Atmosferako behe-geruzetan hauts-partikula
Fin ugari daudelako sortzen da.
4)Presioa Eta Haizea: X)Presio atmosferikoa:
Espainiaren gainean urte osoan
Ezartzen diren aire-masen ezaugarrien araberakoak dira. Iberiar penintsulan,
Neguan, goi-presioak dira nagusi; udazkenean, eta udaberrian, behe-presioak,
Eta udan, berriro ere goi-presioak. Kanarietan goi-presioak dira nagusi.
X)HAIZEAK:
lurzoruarekin
Alderatuta, airearen mugimendu horizontalak dira. Presio-aldeen eraginez
Gertatzen dira, eta goi-presioetatik behe presioetara mugitzen dira. Iberiar
Penintsulan, latitudea dela- eta, mendebaldeko haizeak dira nagusi, baina
Tokiko haize ugari daude. Kanarietan Ipar Ekialdeko haize alisioa da nagusi.
Presio-aldeen eraginez, txandakako haizeak ere sortzen dira, esaterako, itsas
Brisak eta mendikoak.
5)Prezipitazioak:
Prezipitazioa hodeietatik lurrazalera erortzen den ura da, modu likidoan Zein solidoan. Publiometroarekin milimetrotan edo metro karratuko litrotan Neurtzen da. Mapetan isohieten edo prezipitazio bereko puntuak lotzen dituzten Lerroen bidez irudikatzen da. Prezipitazioen arrazoiak airean dagoen Ur-lurrunak gora egitea, hoztea eta kondentsatzea dira. Aireak gora egiteko Arrazoiaren arabera, prezipitazioa orografiko, konbektiboa edo frontekoa izan Daiteke. Espainian, prezipitazioen urteko bolumena urria da, eta aldakortasun Handia du urtetik urtera:
Faktoreak
-)
Latitudea eta Kokapena: urteko borraskak edo
Antizikloiak nagusi izatea eta segida izatea zehazten dute.
-)
Itsasora irekita egotea: itsasoaren eraginetik isolatuta
Dauden inguruetan, neguko hotzaren eraginez antizikloiak sortzen dira, eta
Udako beroaren eraginez, airea ez da kondentsatzen.
-)
Erliebea: Prezipitazioak altuerarekin handiagotu egiten
Dira, eta inguruan mendiak dituzten aldeetan, gutxitu egiten dira.
6)X)Lurrunketa:
Ura giroko
Tenperaturan lurrun bihurtzeko prozesua da. Lurrunketaren intentsitateak gora
Egiten du, tenpera handiagotzen denean. X
)Ebapotranspirazioa:
Lurrazalak hezetasuna galtzea da, intsolazioaren eta landareen eta lurzoruaren
Transpirazioaren eraginez. Benetako ebapotranspirazioa egiaz gertatzen dena da,
Eta ebapotranspirazioa potentziala ur kantitate nahikoa egongo balitz gertatuko
Litzatekeena da.
X)Idortasuna:
Lurzoruan eta atmosferan behar besteko ura ez egotea da. Prezipitazioaren eta
Tenperaturaren artean loturaren araberakoa da. Modu horretan, prezipitazioaren
Bolumena zenbat eta txikiagoa izan, eta zenbat eta tenperatura handiagoa izan,
Idortasuna handiagoa da. Idortasuna kalkulatzeko, zenbait indize daude:
1)Hileko Idortasuna: Gaussen
Indizearekin neurtzen da. Hilabete bat lehorra da, batez besteko tenperaturaren
Bikoitza prezipitazio guztiak baino handiagoa edo berdina denean.
2)Inguru bateko idortasun orokorra De
Martonne indizearekin kalkula daiteke, hau da, prezipitazio guztiak urteko
Batez besteko tenperaturarekin zatituta gehi hamar. Orduan, inguru hezeari,
Erdi hezeari, estepari eta basamortuari buruz hitz egiten da.