Italiako faxismoa

Enviado por Chuletator online y clasificado en Historia

Escrito el en vasco con un tamaño de 3,69 KB

ITALIAKO FAXISMOA:

Gerraosteko Italia:


Gerra ondorio handiak ekonomian, 700.000 hildako, zor izugarriak, inflazio handia eta langabezia.  Gainera Fiume eta Dalmazia galdu. Italian erregea Vittorio Emmanuele 3. Gerra ondoren 5 gobernu desberdin eta bestetik, iparraldean gerra zegoen non langile eta nekazariak lur eta industria hartu zuten. Gobernua hori zapaldu eta erdi klasean beldurra sortu uste zutelako iraultza komunista gerta zitekeela.

  1. Faxismoaren igoera:


1919an Benito Mussolinik Fasci du Combattimento edo alkandora beltzak sortu, talde paramilitarra. Iraultzaileen kontrakoak. 1921an fasziak (alderdi nazional faxista) sortu eta idei ona iruditu zuen. Estatua indartsua izan behar zen, gizartearen ordena nahi zuten, jabetza pribatua mantentzea eta lurralde hedapena. Burgesia, jabeek, eliza katolikoa eta erregea alde zituen. 1922ko hauteskundeetan emaitza txarrak baina erregeari eskatu zion gobernua bere esku uztea. Hasieran ezetz esan baina Erromako martxa antolatu zuen non 300.000 alkandora beltz behartu zioten hori egitera.

  1. Diktadura faxista:


Mussolini diktadura bi garaitan indartu zuen:

  • 1922-1924: Askatasunak murriztu eta bere aurkakoak jarraitu zituen baina parlamentua mantendu zuen.

  • 1924tik aurrera: Indarkeriaz auteskundeak irabazi zuen instituzioak kenduz eta botere guztia lortuz.

Estatua indibiduoaren gainetik jarri eta eskubideei uko egin zien. Alderdiak debekatu zituen eta kideak fusilatu zituen. Grebak eta sindikatuak debekatu zituen korporazio sistema ezarriz (estatu, langile eta jabe arteko bilerak). Gainera auteskundeak eta parlamentua debekatu faxisten parlamentua ezarriz. Gizartea, komunikabideak eta ekonomia kontrolatzen zuten. Autarkiaren alde egin zuten(bakarrik Italiako produktuak). Mussolini erromatar inperio moduko bat nahi zuen beraz, 1935ean, Etiopia konkistatu zuen eta bere burua “ il Duce” izendatu zuen.


Entradas relacionadas: