Italiako faxismoa
Enviado por Chuletator online y clasificado en Historia
Escrito el en vasco con un tamaño de 4,81 KB
3.Italia Faxista
3.1.Italiako Erregimen liberalaren krisia
Gerra
Amaitzean,ondorio sozial eta ekonomiko larriak izan ziren
Italian.Soldaduak desmobilizatu ostean, langabeen kopurua bi milioira
Irtisi zen eta inflazioa asko hazi zen.Langileek greba mordo bat egin
Zituzten, soldatak igotzea eta lanaldia zortzi ordura murriztea
Lortzeko.
1919.Eta
1920. Urteetan, Biurteko Gorria izeneko garaian, grebak orokortu
Egin ziren, eta fabrikak eta lurrak okupatu zituzten.
Bestalde,
Gerraren ondorioz,areagotu egin zen monarkia liberal eta
Parlamentarioaren eta alderdi tradizionalen (kontserbadoreak eta
Liberalak) sistemaren krisia.
Italiako
Alderdi Sozialistak ez zuen lortu langile-masak elkartzea, etengabe
Desadostasunak sortzen baitziren alderdiko bi sektoreen
Artean:
erreformistak eta maximalistak.
1921ean sektore maximalistak
Italiako Alderdi Komunista eratu zuen.Ezegonkortasuna ez ezik,
Frustrazio-sentimendua ere eragin zuen Lehen Mundu Gerrak
Italian.Horrek nazionalisten sumindura sortu zuen, eta Fiumeko
Lurraldeak aldarrikatu zituzten.
Erreformistak:
Italiako
Parlamentuan ezkerreko talde liberalekin lankidetzan aritzearen alde
Zeudenak.
Maximalistak:
Italiako Parlamentuan iraultzaren alde zeuden taldea.
3.4.Diktadura Faxista
1925-1926tik
Aurrera, Mussolinik
Ez zuen inolako aurkaritzarik izan; horrenbestez, lege guztiz
Faxistak ezarri,
Eta zenbait ezkutuko polizia politikoa ere,gainerako alderdi
Politikoak eta sindikatuak deuseztatu zituen, eta prentsaren zentsura
Ezarri zuen.Mussoliniren botereak mugagabeak izan ziren ordutik
Aurrera.
Estatua Faxista bihurtzean, alderdi bakarreko erregimen totalitarioa ezarri Zen
.Benetako
Boterea Mussolinik (ducea:
Gidaria, buruzagia)
zuen,
Kontseilu Faxista Handiarenlaguntzaz.1938an,
Diputatuen Ganbera deuseztatu zen, eta Fascien eta Korporazioen
Ganberak ordezkatu zuen.
Letrango
Itunak (1929) sinatuta,
Erregimena sendotu egin zen, eta Italiako estatuaren eta Eliza
Katolikoaren arteko gatazkak amaitu ziren.Ofizialki sortu zen
Vatikano Hiriko Estatua.
OVRA
Antifaxismoa Zelatzeko eta Erreprimitzeko Erakundea.
5.Gizartea, Eraldatzen:
Gerra
Arteko garaian, aldaketa sakonak izan ziren mendebaldeko gizarteetan;
Masa-kultura agertu zen eta pentsamoldea aldtu egin zen.
5.1.Gizarte-aldaketak:
1920ko
Hamarkadan, burges aberatsen belaunaldi berria sortu
Zen:negozio-gizonak ziren, aberats berriak.Aldi berean, nekazari
Kopurua murriztu, eta industriako langile-klasea hazi egin zen, baita
Hirugarren sektoreko langile kopurua ere.1930eko hamarkadan erdiko
Klasearen proletarizazioa gertatu zen.
Emakumearen Rol berria gizartean
Gerraosteko Beste gertaera garrantzitsu bat emakumearen emantzipatzio prozesua Izan zen.Lehen Mundu Gerran emakumeak lan mundura sartu ziren eta Horrek gizarte-rol berri baten kontzientzia piztu zuen Emakumeengan.Emakumeak lan-munduan sartu eta haien boto-eskubidea Hedatzean, areagotu egin zen gizartean zuten garrantzia.Dena den, Aldaketa horiek pixkanaka eta astiro gertatu ziren.
5.2.Masa-kulturalaren Sorrera
Hedabide Handiak garatzearekin batera, kulturaren kontsumo herrikoira Bideratutako aisialdi-industriak garatu ziren.
-Prentsa Espezializatuak sortu ziren.
-Irratia Etxeetan sartu zen.
-Zinema Hedatu eta ikuskizunik herrikoiena bilakatu zen.
-Europan (Frantzia eta Alemanian) egile zinema eta errealismo soziala nagusitu Zen, 1930eko gizarteko kezkak eraginda.
-AEB-n Zinema ikuskizun handi eta industria garrantzitsu bihurtu zen Berehala (Hollywood).
-Masak Erakartzen zituzten beste ikuskizun batzuk kirol-txapelketak izan Ziren.