Ikasketa esanguratsua

Hezkuntzaren psikologiaren ezaugarriak:

1.Hezkuntzako arazoei aurre egitea hurbilketa multidiziplinar bat eskatzen du.2. Hezkuntza ingurugirotan ematen den giza jokabidearen ikasketa eta esplikazioa ingurugiro horietan dauden ezaugarri espezifikoak kontutan hartuz aztertu behar da.3. HP-ak hezkuntza egoeretan gizakien jokabideari buruz ezagutza espezifikoak ekartzen ditu.4. HP-aren lanik garrantzitsuena hau da: hezkuntza egoeretan gizakien jokabidea ulertu eta esplikatzeko baliabide teorikoak, kontzeptualak, metodologikoak elaboratzea.5. HP-ak ikerketa objektu propioa du eta ezagutza berriak sortzeko asmoa du.

Hezkuntza psikologian ematen diren aldaketa prozesuak aztertzeko 3 dimentsioak:-TEORIKOA: Aldaketen zergatia, teoria baliatuz bilatu egiten dira,hau da, aldaketen zergatiaren azalpen eta interpretazioa egiten da. Adb: Zergatik ematen da eskolan gatazka moduko galerak erantzuten saiatzen gara dimentsio hau baliatuz.-PROIEKTIBOA: Egoerak edo planak diseinatzean datza, hezkuntzako psikologiako aldaketa prozesuetan ematen diren arazoei aurre egiteko.-PRAKTIKOA: Aurretik ere diseinaturiko proiektua edo arazoei aurre egiteko plana praktikan aurrera eramatea eta hau ebaluatzea.

HEZKUNTZAREN  PRINTZIPIOAK

Ikasteko modua aipatzeko, hiru puntu eman beharko dira ikasketa prozesua modu zuzen batean gertatu dadin:-Hasteko Asoziazioak egiten hasiko gara, hau da, ekintza bat burututakoan helburu edo gertaera bat lortuko dugula ikasiko dugu eta  modu honetan, emango diogu hasiera ikasketa prozesuari.-Landutako ezagutza berri hau, motibatzeko eta burutzen jarraitzeko, errefortzuak erabiliko dira, modu honetan, lantzea nahi dugun jarrera edo ekintza bultzatuko dugularik.-Eta ikasketa prozesuarekin amaitzeko, jarduera hauek, praktikatuz eta behin eta berriz errepikatuz lortuko dugu, hauek barneratu eta gure azken helburua den ikasketa edo ezagutza.

ONDORIOEN GARRANTZIA IKASKETARAKO

Jokabide berri bat egoki bat mantendu edo jokabide desegoki bat desagerrarazteko, ERREFORTSU eta ZIGORRAK erabiltzen ditugu:-

Errefortzu positiboa

:  Ekintza edo zerbait hona egitean, zerbait ona gertatu edo jasoko du umeak. (adb: ikasgai guztiak gainditu ditudanez, udalekuetara joango naiz.)-

Errefortzu negatiboa:

Ekintza edo zerbait hona egitean, gustatzen ez zaion zerbait kenduko zaio umeari. (adb:ikasgai guztiak gainditu ditudanez, aurten ez dut udan ingeleseko udalekura “gustuko ez dudanera” joan beharko.)

-Zigor  positiboa:

Ekintza edo zerbait txarra egitean, gustatzen ez zaion zerbait jasoko du umeak. (adb:Atzoko etxeko lanak egin ez dituzunez, biharko bikoitza bidaliko dizut.)

-Zigor negatiboa

: Ekintza edo zerbait txarra egitean, gustatzen ez zaion zerbait kenduko zaio umeari. (adb: Bi ikasgai gainditu gabe utzi dituenez, aurten ezingo da “hainbeste gustatzen zion” udalekura joan.

ERREFORTSU ETA ZIGOR MOTAK

Zigor klasikoak eta eraginkorragoak diren hainbat errefortzu aztertuko ditugu jarraian;ZIGOR KLASIKOAK: -Errieta (hitzez) -“TIME OUT” -Erantzunaren kostua.-Gain zuzenketa. ERAGINORRAGOAK (Errefortzuak)- Jarrera negatiboak kontuan hartu gabe, jarrera positiboak bakarrik erreportxatuko dira.(beste jokabideen errefortzua)-Jarrera positiboak erreportxatu, negatiboak alderatuz.-Erantzunaren maila baxua erreportxatu.

ZIGORRAREBN ARAZOAK

Hartu beharreko azken neurria da, gaizki aplikatzen bada, desiragarriak ez diren baldintzak lortuko ditugu.-Aplikatzeko baldintzei dagokienez: (Ikasleak zigorraren zergatia ezagutu beharko du, Aplikazioa konstantea, egoera guztietan beteko da, Ez da beteko ez den zigor bat jarriko, Ikaslea ez da zigortzen bere jokaera baizik, Zigorra ez dugu ikaskuntza jarduerekin lotuko.

ARAU ETA LIMITEEN GARRANTZIA

Arau eta limite hauek funtzioari dagokionez:-Ziurtasuna eman -Nortasuna eraikitzen lagundu -Bulkadak kontrolatzen lagundu//Nola aplikatu:-Neurrian (ez gutxi, ez gehiegi)//Baldintzak:-Afektu giro batetan ezarri -Elkarrekin definitu -Zentzuzkoak izan behar dira eta jerarkizatuak -Koherentzia mantendu, malgutasunez aplikatu ONDORIO NATURAL LOGIKOA(Jokabidea=ondorioak)--erabaki propioak hartu--ardura sustatu

Esku-hartzerako pautak:

Helburu nagusia desegokiak diren jarrerak aldatzea izango da. Aipaturiko helburu hau lortzeko, irakasleak hurrengo zereginak bete beharko ditu:-Jokabide onak erreportxatu egingo ditugu, jokabide hauek errepikatzeko aukerak handituz.-Jokabidearen behaketa jarraitua, aldatu nahi dugun jokabidea identifikatuz.-Aldatu nahi dugun jokabidea aldatzeko zehazturiko helburuak lortzeko zuzendutako ikaskuntza bultzatu.

////

Behaketa erregistroei dagokienez, behaketa honen bidez, aldatu nahi dugun jokabidea identifikatu eta honen inguruko balorazio objektiboa egingo dugu.-Jokabidea definitu (maiztasuna,iraupena)-Jokabide honen aurretik antzekorik egon den aztertu.-Helburua zehaztu.

Esku-hartzerako teknikak: *

Entrenamendu diskriminatzailea:

-Jokabide bat noiz aurkeztu ikasten da (adb.: trebetasun sozialak)

Pausuz-pausuko sekuentzia

:-Jokabide sinpleak kateatuz jokabide konplexuagoak ikasten dira (adb.: zatiketak egiten)*

Moldaketa (moldeamiento

):-Saiakerak eginez, pixkanaka akatsak zuzentzen ikasten da (adb.: hizkuntza zailtasunak)

Modelatzea (modelado)

:-Eredu batek egindako jokabidea behatuz eta gero imitatuz ikasten da (adb.: dantza egiten)///*

Premack-en printzipioa

Ikasleak gustuko duen ikasitako jokabide bati (adb.: abestea) ikasi beharreko beste bat lotzen ikasten da (adb.: irakurtzea) *

Desagerpena

Zeinu eta kriterio estimuluen arteko lotura hautsiz, bakarrik ikasi berria den jokabidea ematen ikasten da

. *

Kontratu eskolarra edo kontingentzia k. (“Economía de fichas”)

Jokabidearen errefortzua ikaslearentzat esanguratsua den zerbaitekin egin ordez (adb.: jolasteko denbora), momentuan eskuragarri den zerbait erabiltzen da (adb.: pegatina bat) eta adostua den kopurua betetzen denean errefortzu erreala ematen zaio.

Egile konstruktibistak:

PIAGET

-adinaren araberako etapak(estadioak) -ikasketa objetuen bidezko interakzioaz ematen da -(oreka/desoreka/asimilazioa/akomodazioa/berroreka) -ikasketa emateko, irakasleak desorekak sortu.//AUSUBEL:
-ulertus landu dena ikasiko da -ezagutza berriak aurreko ezagutzekin lotu(motibazioa) -
ikaskuntza sobordinatua, aurreko ezagutza berri baino zabalagoa -
Ikas supraordinatua,aurreko ezagutzak kontzeptu berriak baino zehatzago.//VYGOTSKY:
-ikaskuntza burutzeko andamiagea -ikasketa hasieran modu sozialean bideratu eta gero modu indibidualean- maila soziala (interpsikologiko)→maila indibidual(intrapsikologiko) -garapen maila errealetik, potentzialera.//BRUNER:
-Gizakia=ordenagailua, informazioa jaso prosezatu eta erantzuna sotu -3 irudikapen mota: (enaktiboa,tresnak manipulatuz, ikonikoa, irudikapena, sinbolikoa. //PAULOV:-

Baldintzapen klasikoa

Txakurrraren listuaren esperimentua // SKINNER:

Baldintzapen operante edo instrumentala

Ekintza batek: ondorio atsegina, portaera errepikatzeko aukerak↑ondorio desatsegina, portaera errepikatzeko aukerak↓//BANDURA:

Ikaskuntza soziala

DEFINIZIOAK:-Sinboloen bitartez hartutako eta transmititutako portaera-ereduak.

(Kultura)

-Jarrera eta ohitura berrien sorkuntza.(Ikaskuntza)
-Ezagutzak edo gaitasunak nork bere egiteko prozesua, iraunkorra, neurgarria eta espezifikoa den aldaketa sortzen duena.

(ikaskuntza)

Bizitzan zehar gertatzen diren aldaketa multzoak, genetika eta ingurunearen elkarreraginaren ondorio direnak.

(Garapena)

-Irakasleen eta ikasleen arteko interakzio pedagogikoa eta planifikatua, gaitasunak garatzeko helburuarekin egiten dena.(hezkuntza)
-Naturala edo adostutakoa den izaki taldea, non xede nagusia elkar-kooperazioaren bidez bizitza helburuak betetzea den.(gizartea)
-Kulturaren, ezagutzaren eta informazioaren transmisioa.(irakaskuntza)
-Praktika sozialei eta hezigarriei esker pertsona batek bereganatzen dituen jakindurien emaitza.(garapena)
-Pertsonaren garapen integrala helburu duen testuinguru zehatz batetan aurrera eramaten den planifikatutako ekintza.(hezkuntza)
-Aro edo gizarte berezi batean metatutako ezagutza, sinesmen, arte, morala, zuzenbide, usadio eta beste gaitasun eta ohitura multzoa.(kultura)
-Denboran zehar mantendutako harreman-elkarreragin esanguratsua, non trebeagoa den batek hain trebea ez den beste bati bere garapen mailatik abiatuta garapen maila altuagora heltzen laguntzen dion. (irakaskuntza)