Harri magmatikoak
Enviado por Chuletator online y clasificado en Geología
Escrito el en 
vasco con un tamaño de 5,42 KB
30. ZER DA METAMORFISMOA? • Tenperatura edo presioaren eraginez, dagoeneko osatuta dauden harriak aldatu eta harri metamorfiko bihurtzen dituen prozesu geologikoa da. 31. METAMORFISMOA ERAGITEN DUTEN FAKTORE NAGUSIAK. • Tenperatura igotzea – Kristal-sareetako atomoen arteko loturak hautsi eta barne-energia handitu. – Kristal-
egitura berriak sortu. • Presioa handitzea – Kristal-egiturak aldatu eta kristal trinkoagoak sortu. • Fluidoen presentzia – Uretako ioi disolbatuek, mineralen kristal-sareekin elkarreragin. – Harrien konposizioa aldatu. 32. ERLAZIONATU PLAKEN TEKTONIKAREN BITARTEZ ZEHAZTUTAKO LITOSFERAEREMUAK ETA INGURUNE METAMORFIKOAK. • Ertz konbergenteak – Talka zonetan (Presioa igo) – Subduzitzen den plakan (Tenperatura igo) • Ertz dibergenteak – Dortsaletan eta Rift-etan (Tenperatura igo) • Ertz eraldatzaileak – Plaken arteko marruskadurak (Tenperatura eta presioa handitu) • Plaken barneko zonetan – Puntu beroetan (Tenperatura igo) – Arro sedimentarioetan: sedimentu-geruza lodiak metatzen diren lekuetan, sedimentuen pisuan eragindako presioak. 33. METAMORFISMOAREN ERAGINPEAN HARRIEK PAIRATZEN DITUZTEN ERALDAKETA NAGUSIAK. • Ehunduraren aldaketak – Ehundura: harria osatzen duten kristalen edo aleen tamainarekin eta formarekin lotutako ezaugarria da. – Presioaren ondorioz. – Mineralen orientazioa eta paketatzea aldatu (trinkotu). • Egitura aldaketak – Egitura: harriaren barnean dauden kristalek duten banaketa da. – Presioa handitzearen ondorioz. – Foliazio-maila desberdineko harriak eratu. • Mineralogiaren aldaketak – Aldaketa isokimikoa: Konposizio kimiko berdina baina kristal-sare desberdina. (Mineral polimorfoak) – Birkristaltzea: Jatorrizko harriaren kristalen tamaina handitzea. – Mineral berrien eraketa: Fluido zirkulatzaileek, jatorrizkoaren konposizio desberdineko mineralak sortu. 34. AZALDU FOLIAZIO-MAILAK. • Foliazioa: Mineralak xafletan orientatzean oinarritutako egitura mota. – Arbel-maila: • Kristalek hosto-egitura. • Intentsitate txikiko metamorfismoa – Eskisto-maila: • Kristalak handiagoak dira. • Intentsitate ertaineko metamorfismoa – Gneis-maila: • Kristalak kolore zuriko eta kolore iluneko txandakako bandetan metatzen dira. • Tamaina handiko kristalak. • Intentsitate handiko metamorfismoa 35. AZALDU METAMORFISMO MOTAK. • Ukipenezko metamorfismoak – Tenperatura igotzen delako. – Magma igotzen den zonan, inguruko harriek aldaketak jasaten dituzte. – Ukipen-eremuan bakarrik metamorfismoa, aureola metamorfikoa. – Gero eta magmatik gertuago, tenperatura altuagoa, aldaketa nabariagoak. • Eskualdeko metamorfismoak – Presioa eta tenperatura denbora luzez aldi berean handitzean. – Subdukzio-zonetan edo talka-orogenoetan. – Harri metamorfiko gehienak horrela sortzen dira. • Metamorfismo dinamikoa – Faktore nagusia presioa. – Faila zonetan. • Lurperatze-metamorfismoa – Presioa eta tenperatura. – Arro sedimentarioetan. Material batzuk beste batzuen gainean kokatzen dira. – Xafletan antolatutako harriak.Arbela eta gneis. • Metasomatismoa – Ioi disolbatu asko dituzten fluido beroen presentzian. – Harrien poroen artean zirkulatzen dute, harrien konposizioa aldatu. 36. ZER IRIZPIDE ERABILTZEN DIRA HARRI METAMORFIKOAK SAILKATZEKO? • Hainbat irizpideren arabera sailka daitezke: – Sortu dituen metamorfismo mota – Jatorrizko harri mota – Ehundura – Egitura – …. 38. ZER HARRIK IZAN DITZAKE FOSILAK? ZERGATIK? AZALDU ERANTZUNA. • Arbelak.
Harriak eratzen dituen metamorfismoak intentsitate txikia duelako eta fosilak suntsitzen ez dituelako. 39. NOLA SORTZEN DIRA HARRI METAMORFIKO EZ FOLIATUAK? ZER EZAUGARRI DITUZTE? • Ukipenezko metamorfismo-prozesuetan sortzen dira. Horregatik, osatzen dituzten mineralek kristal handiak eta erregularrak dituzte, eta ez dute orientaziorik.
egitura berriak sortu. • Presioa handitzea – Kristal-egiturak aldatu eta kristal trinkoagoak sortu. • Fluidoen presentzia – Uretako ioi disolbatuek, mineralen kristal-sareekin elkarreragin. – Harrien konposizioa aldatu. 32. ERLAZIONATU PLAKEN TEKTONIKAREN BITARTEZ ZEHAZTUTAKO LITOSFERAEREMUAK ETA INGURUNE METAMORFIKOAK. • Ertz konbergenteak – Talka zonetan (Presioa igo) – Subduzitzen den plakan (Tenperatura igo) • Ertz dibergenteak – Dortsaletan eta Rift-etan (Tenperatura igo) • Ertz eraldatzaileak – Plaken arteko marruskadurak (Tenperatura eta presioa handitu) • Plaken barneko zonetan – Puntu beroetan (Tenperatura igo) – Arro sedimentarioetan: sedimentu-geruza lodiak metatzen diren lekuetan, sedimentuen pisuan eragindako presioak. 33. METAMORFISMOAREN ERAGINPEAN HARRIEK PAIRATZEN DITUZTEN ERALDAKETA NAGUSIAK. • Ehunduraren aldaketak – Ehundura: harria osatzen duten kristalen edo aleen tamainarekin eta formarekin lotutako ezaugarria da. – Presioaren ondorioz. – Mineralen orientazioa eta paketatzea aldatu (trinkotu). • Egitura aldaketak – Egitura: harriaren barnean dauden kristalek duten banaketa da. – Presioa handitzearen ondorioz. – Foliazio-maila desberdineko harriak eratu. • Mineralogiaren aldaketak – Aldaketa isokimikoa: Konposizio kimiko berdina baina kristal-sare desberdina. (Mineral polimorfoak) – Birkristaltzea: Jatorrizko harriaren kristalen tamaina handitzea. – Mineral berrien eraketa: Fluido zirkulatzaileek, jatorrizkoaren konposizio desberdineko mineralak sortu. 34. AZALDU FOLIAZIO-MAILAK. • Foliazioa: Mineralak xafletan orientatzean oinarritutako egitura mota. – Arbel-maila: • Kristalek hosto-egitura. • Intentsitate txikiko metamorfismoa – Eskisto-maila: • Kristalak handiagoak dira. • Intentsitate ertaineko metamorfismoa – Gneis-maila: • Kristalak kolore zuriko eta kolore iluneko txandakako bandetan metatzen dira. • Tamaina handiko kristalak. • Intentsitate handiko metamorfismoa 35. AZALDU METAMORFISMO MOTAK. • Ukipenezko metamorfismoak – Tenperatura igotzen delako. – Magma igotzen den zonan, inguruko harriek aldaketak jasaten dituzte. – Ukipen-eremuan bakarrik metamorfismoa, aureola metamorfikoa. – Gero eta magmatik gertuago, tenperatura altuagoa, aldaketa nabariagoak. • Eskualdeko metamorfismoak – Presioa eta tenperatura denbora luzez aldi berean handitzean. – Subdukzio-zonetan edo talka-orogenoetan. – Harri metamorfiko gehienak horrela sortzen dira. • Metamorfismo dinamikoa – Faktore nagusia presioa. – Faila zonetan. • Lurperatze-metamorfismoa – Presioa eta tenperatura. – Arro sedimentarioetan. Material batzuk beste batzuen gainean kokatzen dira. – Xafletan antolatutako harriak.Arbela eta gneis. • Metasomatismoa – Ioi disolbatu asko dituzten fluido beroen presentzian. – Harrien poroen artean zirkulatzen dute, harrien konposizioa aldatu. 36. ZER IRIZPIDE ERABILTZEN DIRA HARRI METAMORFIKOAK SAILKATZEKO? • Hainbat irizpideren arabera sailka daitezke: – Sortu dituen metamorfismo mota – Jatorrizko harri mota – Ehundura – Egitura – …. 38. ZER HARRIK IZAN DITZAKE FOSILAK? ZERGATIK? AZALDU ERANTZUNA. • Arbelak.
Harriak eratzen dituen metamorfismoak intentsitate txikia duelako eta fosilak suntsitzen ez dituelako. 39. NOLA SORTZEN DIRA HARRI METAMORFIKO EZ FOLIATUAK? ZER EZAUGARRI DITUZTE? • Ukipenezko metamorfismo-prozesuetan sortzen dira. Horregatik, osatzen dituzten mineralek kristal handiak eta erregularrak dituzte, eta ez dute orientaziorik.