Gizakiaren arnas aparatua

DIGESTIO APARATUA

funtzioa: mantenugaiak eta energia eskuratu.

deskribapena: janaria digeritzen dugu eta janariko mantenugaiak zeluletara iristen da.

ARNAS APARATUA

funtzioa: gasak trukatu.

deskribapena: oxigenoa hartu egiten dugu, mantenugaiak erretzeko; karbono dioxidoa botatzen dugu, kaltegarria delako.

ZIRKULAZIO APARATUA

funtzioa: hainbat gai garraiatu.

deskribapena: mantenugaiak, oxigenoa eta honakinak garraiatu ditu, motorra bihotza.

IRAITZ APARATUA

funtzioa: hondakinak kanporatu.

deskribapena: hondakinak kanporatzen ditugu, giltzurrunen eta maskuriaren laguntzarekin eta baita izrdiaren bidez.

NERBIO APRATUA

funtzioa: gainerako sistemak zaindu eta koordinatu.

deskribapena: nerbioaren bitartez, gure burbuinak mezu eta aginduak betetzen ditu.

UGALTZE APARATUA

funtzioa: izaki berriak sortu.

LOKOMOZIO APARATUA

funtzioa: gorputza eutsi eta mugitu.

deskribapena: hezurdura eta giharrei ezker gorputza eutsi eta mugitzen da.

ZEINTUK DIRA GIZA FUNTZIOAK?

1)NUTRIZIO funtzioa

2)ERLAZIO funtzioa

3)UGALTZE funtzioa

ARNASKETAREN UNEAK

- Bi une ditu:

1- Arnasa botatzeko unea: arnasbehera. Birikak ondo hustu behar dira eta arnasa berriz lasai eta mantso bota behar da, abdomeneko giharren laguntzarekin.

2- Arnasa hartzeko unea: Sudurretik mantso-mantso arnasa hartzen da biriken barruraino. Era horretan hartzen baduzu arnasa airea garbi eta

tenperatura egokian iritsiko da birikietara.

LARINGEA. FONAZIO ORGANOA

Laringea fonazioaren organoa da, ahotsaren organoa, eta mihiaren atzean dago. Barrualdea hutsa du eta eztula egitean mugitu egiten da.

Laringearen barrenean ahots kordak daude eta irteten den airearekin

mugitzen direnean sortzen dira soinuak.

Soinu hauek hitz egiteko baliagarriak dira. Ahotsaren tonua bakoitza muskuluen borondatezko mugimenduen bidez kontrolatzen du, tonu altuak (agudoak) eta baxuak (grabeak) bereiztuz.

Gizonezkoek ahots kordak luzeagoak dituzte. Emakumeak berriz ahots kordak laburragoak izanik ahots tonu altuagoa izaten dute. Haurren ahots kordak ere laburragoak dira, eta nerabezaroan laringearen eta ahots korden luzera aldatu egiten da.