Gihar ehuna
Enviado por Programa Chuletas y clasificado en Biología
Escrito el en vasco con un tamaño de 4,5 KB
Ehunak
Egitura berdintsua duten eta funtzio bera betetzen duten zelulen multzoari deritzo.
E.Epiteliala:
oso gertu dauden zelulek,forma geometrikoak eta elkarri lotzen zaizkio, geruzak osatuz.2 mota:
¹estaltura-epitelioa:
organismoaren kampoaldeko nahiz barrunbeetako gainazalak estaltzen eta babesten ditu
.-Muki-mintzak:
aho-barrunbea,faringea,hestegorria,ondestea, arnasbideak eta abar estaltzen dituzte.-
Endotelioak:
odol hodien eta bihotzaren barrualdea estaltzen dituzte.-
Epidermisa:
larruazalaren geruzarik kanpokoena da.
²Guruin epitelioa:
subs jariatzea du funtzioa
.-Guruin exokrinoak
Subs eratu eta gorputzaren kampoaldera edo gorputz-barrunbeetara jariatzen dituzte
.-Guruin endokrinoak
Hormonak eratu eta odolera isurtzen dituzte.-
Guruin mixtoak
Endokrino eta exokrino giza jarduten dute:(pankrea).
E.Konektiboa
-
E.Konjuntiboa:
Ehun batzuen eta organoen artean egoten da,lotzeko tendoiak eta lotailuak
.-Gantz-ehunak:
Adipozitoak, lipido erreserba izatea,zenbait organo babestea eta isolatzaile termiko giza jardutea
.-Kartilago-ehuna:
kondozitroek, sudurreko, zintzur-hesteko eta belarri-hegaleko kartilagoak eratzen ditu.-
Hezur-ehuna:
osteozitoek, subs solido bat eratzen dute.
Gihar-ehuna:
gihar zuntz izeneko zelula luzangek osatzen dute,horiek arduratzen dira uzkurtzeaz eta erlazatzeaz
.-
Gihar-ehun leuna
Nukleo bakarreko zelula luzangek osatua.Ez-borondatezko uskurtzea du odol hodien..-
Gihar ehun ildaskatua:
Nukleo askoko zelulaz, borondatezko uskurtzea du,eskeleto giharrak.
Bihotzeko gihar ehuna:
Itxura ildaskatua eta nukleo bakarra,bihotzean dago.
Nerbio ehuna:
kanpo-eta barne-inguruneko aldaketak hautematen ditu, eta aginduak bidaltzen ditu organismoan zehar.Bi mota:-
Neuronak:
zelula gorputza, dentritak eta axoia.Nerbio-bulkadak trasmititzea du funtzioa.
Zelula glialak:
neuronei laguntzen diete.Neuronak babesteaz eta elikatzeaz arduratzen da.
Organoak:
Funtzio jakin bat betetzeko bata besteari lotzen zaizkion hainbat ehunen multzoa dira.Funtzio horri ekintza deritzo.
Sistemak:
Mota berekoak izanik antzeko funtzioa betetzen duten hainbat organok betetzen dituzte sistemak.
_Gihar-sistema:
Eskeleto giharrez osatuta dago. Gihar ehun ildaskatuz.Lokomozioaz,mimikaz eta gorputzaren jerrerari eusteaz arduratzen da.
Eskeleto-sistema:
Hezurrek osatzen dute.Gihar sistemarekin batera, lokomozioaz arduratzen da,bai eta organoak eta egiturak babezteaz ere.-Nerbio ehunez osatuta dago.Entzefaloa,bizkar-hezurmuina eta nerbioak. Kanpo eta barne inguruneko infor biltzen da.Nerbio bulkadak bideratzen dira, eta aginduak hartzen, erantzunak emateko.
S.Endokrinoa:
Guruin endokrinoek, hormonak eratzen dituzte.
Aparatuak:
bata bestearekin lana eginez funtzio goren bat edo batzuk betetzen dituzten hainbat organok osatzen dituzte aparatuak.
-
Digestio-aparatua:
Digestio hodiak eta guruin erantsiek lortzen dira lehen printzipioak,elikagaietatik.
Arnas-aparatua:
arnasbideek eta birikak,gas trukea han gertatzen da. Organismoa oxigenos hornitzen du eta zelulek sortutako CO² kanporatzen du
.-Iraitz aparatua:
Giltzurrunek, gernu bideek eta izerdi-guruinek zelulako erreakzio kimikoetatik sortutako hondakin-subs kanporatu
.-Ugaltze apraratua:
kanpoko nahiz barruko hainbat organok osatzen dute.Arra edo emea izan daiteke. Aparatu horietan eratzen dira ugaltze zelulak edo gametoak
.-Zirkulazio -Aparatua
bihotzak, odol odiek eta odolak eratzen dute.Organismo osoan zehar banatzea, mantenugaiak zelula guztietara.
Lokomozio-aparatua:
gihar sistemak eta eskeleto sistemak osatzen dute, lokomozioaz eta gorputzaren borondatezko mugimenduez arduratzen da....Azkatzen den energia kaloriatan(kal) edo kilokaloriatan neurtzen da (1 kcal = 1.000 kaloria)
Kaloria:
Gramo bat uren temp gradu zentigradu bat igotzeko eman beharreko bero kantitatea da.