Gallego
Enviado por Programa Chuletas y clasificado en Otras materias
Escrito el en 
español con un tamaño de 3,95 KB
O ACENTO
funcions do acento:
-constitutiva:o acento forma parte do significante da palabra e é necesario para que esta se converta en signo verbal
-distintiva:o acento asume valor distintivo,xa que é o unico trazo que permite diferenciar o significado
-enfatica:serve para salientar o significado dunha palabra
*as formas atonas que se antepoñen a unha tonica,formando con ela grupo de intensidade,denominase procliticas
*as formas atonas que se pospoñen a unha tonica,para formar con ela grupo de intensidade,son encliticasO ACENTO GRAFICO
acentuase:
-agudas:cando son polisilabas e rematan en vogal,n,s o ns
-graves:cando rematan en cosoante distinta de n,s,en diptongo decrecente(eis)
-esduxulas:sempre
-i,u tonicas cando van antes o despois dunha vogal atona(hiato)
*acentuanse:alvéolo,anónido,ástur,auréola,cénit,cardíaco,cepelín,endócrino,gladíolo,mísil,óvoe,olimpíada,período,popurrí,réptil,rícino,rubéola,termóstata,téxtil*non se acentuan:
-as monosilabicas
-as palabras agudas rematadas en diptongo decrecende(recolleu)
-os adverbios rematados en -mente
-os grupos iu,ui,cando e tonico o primero elemento(diptongo)
-os interrogativos e exclamativosOS PRESTAMOS
frances(xamon,duque,pantalon,maleta,moda)provenzal(bacallao,bailar,funil)italiano(piloto,balcon,modelo,boletin)aleman(sabre,potasa,espia)amerindia(tabaco,pataca,cacao,chocolate,coca,cacique)ingles(tennis,cheque,champu,vagon,tunel)turco(chacal,cafe)africanas(chimpance,banana,cola)castelan(bocadillo,tortilla,pastilla,moreno)catalan(paella,cartel,capicua,esquirol)euscaro(zamarra,boina,chatarra)portugues(frouso,aluguer)ONOMASTICA
estuda a etimoloxia e o significado dosnomes propios XENTILICIOS
-os sufixon -an/a,ao/a empreganse para formar xentilicios galegos
-os sufixos -eño/eña usase para formar xentilicios españois ou hispano americanos
-o sufixo ano/ana forma os xentilicios de paises extranxeiros
-o sufixo ino usase para formar xentilicios que teñen como base toponimos de cidades
-o sufixo i e propio de paises relacionados coas culturas xemiticas
(-eiro/eira;-ego/ega;-eta;-ense;-es/esa;-on/oa)CLASES DE PALABRAS
-simples:conteñen un so lexema ou morfema independente
-derivadas:constan de dous ou mais lexemas ou morfemas derivativos
-compostas:constan de dous ou mas lexemas ou de dous morfemas independentes
-parasinteticas:dous ou mas lexeman masi morfema/prefixo+lexema+sufixoFORMACION DE PALABRAS imitacion:da lugar a onomatopeyas/derivacion:adicion dun morfema derivativo(prefixo:ORIXE LATINA OU GREGA;sufixo:aletrativo(aumentativo,diminutivos,despectivos)derivativos)/composicion:ortograficos(fusion de dous lexemas nunha soa palabra;noiteboa)sintagmaticos(dous ou mas elemntos que non se fusionan;disxuncion'porco bravo'/sinapsia'estrela de mar'/contraposicion'arabe-israeli?)DESVIOS LEXICOS(estan cosntituidos c voces que non se axustan a normativa oficial do idioma)ARCAISMOS:formas linguisticas anticuadas;DIALECTALISMOS:formas linguisticas de determinadas zonas;VULGARISMOS:formas linguisticas incorectas;HIPERGALEGUISMOS:ultracorreccions as que se lle da unha apareza mais galega;LUSISMOS:son vocesdo portugues;CASTELANISMOS:palabras do castelan que constituen prestamos inxustificados x esistiren en galego os termos correspondentes
funcions do acento:
-constitutiva:o acento forma parte do significante da palabra e é necesario para que esta se converta en signo verbal
-distintiva:o acento asume valor distintivo,xa que é o unico trazo que permite diferenciar o significado
-enfatica:serve para salientar o significado dunha palabra
*as formas atonas que se antepoñen a unha tonica,formando con ela grupo de intensidade,denominase procliticas
*as formas atonas que se pospoñen a unha tonica,para formar con ela grupo de intensidade,son encliticasO ACENTO GRAFICO
acentuase:
-agudas:cando son polisilabas e rematan en vogal,n,s o ns
-graves:cando rematan en cosoante distinta de n,s,en diptongo decrecente(eis)
-esduxulas:sempre
-i,u tonicas cando van antes o despois dunha vogal atona(hiato)
*acentuanse:alvéolo,anónido,ástur,auréola,cénit,cardíaco,cepelín,endócrino,gladíolo,mísil,óvoe,olimpíada,período,popurrí,réptil,rícino,rubéola,termóstata,téxtil*non se acentuan:
-as monosilabicas
-as palabras agudas rematadas en diptongo decrecende(recolleu)
-os adverbios rematados en -mente
-os grupos iu,ui,cando e tonico o primero elemento(diptongo)
-os interrogativos e exclamativosOS PRESTAMOS
frances(xamon,duque,pantalon,maleta,moda)provenzal(bacallao,bailar,funil)italiano(piloto,balcon,modelo,boletin)aleman(sabre,potasa,espia)amerindia(tabaco,pataca,cacao,chocolate,coca,cacique)ingles(tennis,cheque,champu,vagon,tunel)turco(chacal,cafe)africanas(chimpance,banana,cola)castelan(bocadillo,tortilla,pastilla,moreno)catalan(paella,cartel,capicua,esquirol)euscaro(zamarra,boina,chatarra)portugues(frouso,aluguer)ONOMASTICA
estuda a etimoloxia e o significado dosnomes propios XENTILICIOS
-os sufixon -an/a,ao/a empreganse para formar xentilicios galegos
-os sufixos -eño/eña usase para formar xentilicios españois ou hispano americanos
-o sufixo ano/ana forma os xentilicios de paises extranxeiros
-o sufixo ino usase para formar xentilicios que teñen como base toponimos de cidades
-o sufixo i e propio de paises relacionados coas culturas xemiticas
(-eiro/eira;-ego/ega;-eta;-ense;-es/esa;-on/oa)CLASES DE PALABRAS
-simples:conteñen un so lexema ou morfema independente
-derivadas:constan de dous ou mais lexemas ou morfemas derivativos
-compostas:constan de dous ou mas lexemas ou de dous morfemas independentes
-parasinteticas:dous ou mas lexeman masi morfema/prefixo+lexema+sufixoFORMACION DE PALABRAS imitacion:da lugar a onomatopeyas/derivacion:adicion dun morfema derivativo(prefixo:ORIXE LATINA OU GREGA;sufixo:aletrativo(aumentativo,diminutivos,despectivos)derivativos)/composicion:ortograficos(fusion de dous lexemas nunha soa palabra;noiteboa)sintagmaticos(dous ou mas elemntos que non se fusionan;disxuncion'porco bravo'/sinapsia'estrela de mar'/contraposicion'arabe-israeli?)DESVIOS LEXICOS(estan cosntituidos c voces que non se axustan a normativa oficial do idioma)ARCAISMOS:formas linguisticas anticuadas;DIALECTALISMOS:formas linguisticas de determinadas zonas;VULGARISMOS:formas linguisticas incorectas;HIPERGALEGUISMOS:ultracorreccions as que se lle da unha apareza mais galega;LUSISMOS:son vocesdo portugues;CASTELANISMOS:palabras do castelan que constituen prestamos inxustificados x esistiren en galego os termos correspondentes