Foruak eta liberalismoa

4. INDEPENDENTZIA GERRA EUSKAL PROBINTZIETAN:

   
   

5. Zamakoladaren ostea, are gertaera larriago eta tragikoago bat hasi:

6. Independentzia Gerra

1807. Urtearen amaieratik 1808. Urtearen hasieran

Napoleonek zenbait lur konkistatu zituen

Euskal Probintzietan ere matxinada sortu zen

1. Borrokarik bortitzena Bilbon gertatu → Ibeniko Gudua

1. Frantsesek lurralde osoa mendean hartu zutenean:

   1. 1810eo otsailean, gobernu militar bat eratu zen → Bizkaiko Gobernua

      1. Thouvenot jenerala buru

      2. Hiru Euskal Probintziak biltzen zituen

2. Frantsesen nagusitasuna 1813ko Gazteizko Guduan Frantziako tropak garaitu

3. San Martzialgo Gudua izan zen

   1. Frantsesak behin betirako kanporatu

   2. 
      

LIBERALISMOA ETA FORUAK:

• XIX. Mendearen lehen herenean, euskal foruen auzia izan zen eztabaida

  • Foruak izatea ez zetorren bat borboitarren zentralismoarekin

• Foruen aurkako lehenengo neurriak XVIII. Mendean hartu:

  • Felipe V.Aren erregealdian

  • Erregeak alderdi fiskal eta pribilegio batzuk bertan behera utzi

• Geroago, XIX. Mendean, Baionako Konstituzioan (1807):

  • Foruekin lotutako zenbait alderdi jaso ziren

  • Beharrezkoa zela lurraldea uniformatzea eta foru-sistema aztertzea azpimarratu

• Thouvenot jeneralak, foruen aurkako beste urrats bat eman zuen:

  • Foru-aldundiak eta Batzar Nagusiak desegin zituen

    Haien ordez, Gobernu Kontseilua eratu

Espainiako liberalak, 1812ko Konstituzioa idatzi

Aurrerago, Hirurteko Liberalean (1820-1823)

• Foruak eta foru-erakundeak deuseztatu

• Fernando VII.Ak berriro tronua hartu

  • Foruak berrezarri zituen

  • Aduanak kostaldetik → Gaztelako barrualdean ezarri