Filosofia grezian

1.Zer da filosofia

Gizakiok hainbat galdera egiten ditugu geure buruari. Nondik gatoz? Nora goaz? Zergatik gaude hemen? Noizbait galdera horietako bat egin badiozu zeure buruari filosofia ez zaizu arrotza egingo. Geure buruari galderak egitea gizakioaren ezaugarria da.

Filosofia zertan datza ez da erraza eta gainera hainbat aldaketak egon dira historioan zehar eta hainbat zalantza sortzen dira geure buruan.

Jakinduriaren (sofia) lagun edo maitale (filo) esan nahi du. Filosofiaren esanahia: jakiteko nahia.

Sorrera leku edo une jakin batean, Jonian ( Asia Txikiko kolonia greziarra) K.A. VI. Mendean. Gizakiak ingurunearekin txundituta eta harrituta zeuden. Honen ondorioz filosofiaren agerpena gertatu zen.

Filosofia hitza Pitagoras erabili zuen lehen aldiz.

2. Mitoen ezaugarriak:

• Kondairazko pertsonaiak:  Mitoan, naturazko indarrak pertsonifikatu eta jainkotu egiten dira (antropomorfisoa).

• Kontakizunak: Fantastikoak dira. Ematen dituen azapenak ez dira arrazionalak; ez dira ez justifikatzen ez frogatzen.

• Mitoaren sortzailea beti da ezezaguna eta koolektiboa, teoriaren zientzaren kontra.

• Izaera tradizionala eta akritikoa dute. Idatzita ez daudenez, transmititzen da.

4. Filosofiaren sorburua (bideoa):

Filosofia zaharra da eta Grezian sortu zen kristoaurreko zazpigarren mendean. Gizakia beti saiatzen da bere inguruan dagoena guztia aztertzen. Ezagutzen ez duguna beldurra diogu eta beldur hori ekiditzeko gizakia hasi zen historioak asmatzen fenomeno naturalak azaltzeko. Pentsamendu mitiko sortu zen fenomeno naturalak azaltzeko, hau da, oinarrizko pentsamendua. Antzinako kulturak emzaten zituzten erantzunak. Fenomeno naturalak azaltzeko ez zuten balio azalpen mitologikoak desberdinak zirelako eta erantzuna desberdinak.

Filosofia erabiltzen du arrazioa. Filosofia sortu:

• Merkataritza sortu eta beste kultura ezagutu zituzten.

• Idazkera bitartez pasatzen dugu hurrengokoei jakinduria.

• Matematika garatu zen: Matematikak arrazionalak (abstraktuak) ziren. Lôgos > Pentsamendu arrazionala.

Filosofiatik zientzia sortu zen.

5. Zer esan nahi du esaldi honek “filosofia mitotik logoseraino pausoa”

Filosofia jakintza Miletoko eskolan sortu zen. K.A. VI mendean. Filosofiaren jatorrian mitotik logosera igaro dela esan ohi da. Bi pentsamendu mota horien erlazioa egon ala ez kontakizun fantastikoen bidez azaltzen zen errealitatea, eta gero zentzumenen bidez jasotako datuak edo legeen bidez arrazionalizatzen hasi ziren.

Logosa-- Arrazionala: Filosofiak zergaitik gertatzen diren jakin nahi du.

     Sistematikoa: Baieztapen guztiek erlazionatuta eta hierarkizatuta. Ezagutzak ordenatuta daude, ez da inkoherentziak onartzen.

    Kritikoa: Ez du azterketa arrazionalik gabeko ezer onartzen.