Felipe Arrese Beitia bizitza%2C obra eta iritzi kritikoa
Enviado por Chuletator online y clasificado en Otras lenguas extranjeras
Escrito el en 
vasco con un tamaño de 13,84 KB
ORIXE
BIZITZA:
Nikolas Ormaetxea Orexa, Gipuzkoan jao zen 1888. Urtean eta 17 urterekin jesuita sartu zen Xabierren.
Humanitateak eta klasikoak ikasi zituen.
Heziera horrek eragin handia du haren olerkigintzako iritzietan.
1931 Bilbon aritu zen lanean, EUskaltzaindiko buru zen Resurreccion Maria Azkueri laguntzen.
Euzkadi egunkaria jeltzaleko euskal orriaren arduera ere izan zuen 1929-21 bitartean.
Hiru liburu argitaratzen ditu bitarte horretan: bi itzulpen lan, Tormes’ko itsu-mutila (1929) hau bizkaieraz eta Mireio (1930) eta Santa kruz Apaiza (1929).
Zehaztapen hau egin beharrekoa da idazlan hau bere testuinguru historikoak kokatua izan dadin.
Beste poesi liburu txiki bat ere eman zuen argitara, Barne-Muinetan (1934) izenekoa, hau mistikoa.
Gerratean atzerrira alde egin behar izan zuen.
1945an itzuli eta Añorgan (Donostia) hil zen.
OBRA:
Orixe arlo askotako langilea da, bere garaiko ebsteak bezala.
Olerkien artean, bi obra nagusi ditu:
Euskaldunak lan mardula, Euskaltzaileak elkarteak eskaturik idatzia. Gerratea zela eta, ez zen argitaratu 1950 arte.
Barne-muinetan du beste olerki-liburua. Gai erlijiozko olerki-bilduna intimista edo barnerakoia. Hitz lauz idatzitako liburuen artean, Santa Kruz apaiza eta Jainkoaren bila dira aipagarrienak.
IRITZI KRITIKOA
Euskararen ezagutza sakona zuen.
Garbizalekeriak gehiegi kutsatu gabea, euskara oparo eta ederraren erakusleiho da Orixeren obra.
Lauaxetaren eta Lizardiren garaikide, ez zetorren bat haien berritasunekin.
Orixeren ustez, euskarak ez du behar kanpoko txertorik, olerki ona egiteko.
Materialismoaren aurka era erradikalean jotzen du.
LIZARDI
BIZITZA:
Zarautzen jaioa zen.
Tolosan egin zituen erdi mailako ikasketak eta Madrilen aldiz, zuzenbidekoak.
Tolosako enpresa bateko ardura-lanetan egon zen lan egiten.
Bizitza laburra izan zuen gaixotasun batek hil baitzuen 37 urte baino ez zituenean.
OBRA:
1930-1932: Bihotz begietan izeneko liburuan argitaratu zituen.
Umezurtz olerkiak (1934). Bera hil ondoren Euskaltzaleak Elkarteak argitaratu zituen.
Urte berean eman zituzten argitara prosazko lanak ere, itz lauz bildumaz.
Lizardi olerkari zen arren, kazetari eta antzerki munduan bazuen bere tokia.
IRITZI KRITIKOA:
Lizardiren obrak oso pertsonalak direnez, zaila da norbaiten eragina antzematea.
Batzuen ustez ez du aurrekaririk.
Beste zerbaitek ordea, Frantziako sinbolisten eragina azpimarratzen dute.
Arrazoi hauei esker, euskal liriko handienetarikoa da.
Hizkuntzak dituen aukerak erabiltzen ditu hizkera poetiko berria sortzeko.
Hizkuntzaren erabileran malgutasuna du: hiperbatona, zangalatraua eta paralelismoa.
Hizkuntzaz baliatuz lortzen duen musikaltasuna.