f

AXULARREN “GERO” MAISULAN bat dakizuna esan(2)

Maisulanak eredu eta ispilutzat hartzen dira.Liburu bat maisulana izateko 5 baldintza bete behar ditu:

ASPALDITASUNA: Denborak ematen duen perspektibak garbiago erakusten du zein ona den. Sarako Joannes , Larramendik,Azkuek, Villasantek … ez dute alabatu “GERO” epaitzerakoan.

ORIJINALTASUNA: idazle bati kopiatua bada,ez dago orijinaltasunik. Hizkuntza guztietan ditugu beste hizkuntzatatik itzulitako liburuak (Biblia). Itzulpenak ezin dira maisulantzat hartu. Maisulan batek, herri eta hizkuntza bateko fruitu jatorra behar du izan,bai mamiz eta baita azalez ere.

Originaltasuna zalantzan jarri zen,Humboldt eta Schuchart-ek dudan jarri zuten. Gero liburua zitaz josita dago, aintzinako autoreak,kristauak… eta horietatik hartu zituen nahi zituen adibide eta istorioak. Zita horiek Axularren jakinduria frogatu besterik ez dute egiten. Julio urkixok, esan zuen zein izan zitekeen iturri nagusietako bat, Fray Luis De Granadaren obrak zabaldu ziren Europatik eta Axular ezagutzen zituen, Axularren Gero Fray Luisen “Guia de pecadores” liburuaren antzera dago eta gaur egun frogatu egin da.Geron, gaiak beste lekuetatik hartu zituen baina hori liburuaren portadan agertzen da.

MAMI BALIOTSUA behar du maisulan batek.“Gero”kristau ikasbidearen erdigunean kokatzen da liburuaren mamia. Bizitza Jaungoikoaganako bidea da, Jainkoa baita gure helmuga. Bide horretan nagikeriagatik, gauzak geroko uzteak nolako kaltea dakarkigun adierazten digu Axularrek. Badira “GERO”n, makina bat konparazio eta irudi herritik jasoak.

FORMA EDERREZ AZALDUA. Forma lirain, gatz eta piperduna izatea dagokio maisulan bati. Besteetatik jasotako zitak, bere erara moldatuta eskaintzen dizkigu Axularrek: ideia batetik bestera, perpaus batetik bestera…

HIZKUNTZA ONGI MENDERATZEA. Herriko hizkuntzan ere maisu izatea dagokio maisulan bati.

Gure “GERO” benetako maisulana da, beraz, bai azalez eta bai mamiz, betiereko balioa duen horietakoa, balio iraunkorra dutenetarikoa.