Euskal nazionalismoa

Enviado por Chuletator online y clasificado en Historia

Escrito el en vasco con un tamaño de 5,62 KB

Euskal nazionalismoa

XIX.Mendearen bigarren zatian Euskal Herriko gizartean aldaketa sozialak, ekonomikoak eta ideologikoak gertatu. Ideologia zehatz eta antolatu zuten. Aldaketa horiek eragina izan industrializazio prozesuaren ondorio izan zuen.
Europan gertatu zen modurez hemen ere kalitalismoa garatu
Proiektu nazionalista behe eta erdi mailako burgesiak zuzendu Eta nekazariak ere erakarri
Hasieran nazionalismoa Bizkaira mugatu zen 1920.Urteatik aurrera gainerako probintzietara hedatu
Industrializazioaren ondorioz aldaketa handiak eta aldaketa demografiko eta sozialak funtsezkoak izan ziren. Euskal mugimendu nazionalista garatzeko

Nazionalismoaren aurreko egoera Euskal Herrian (XVIII.Mendea1895)

Larramendismoa

Korronte ideologikoa XVIII.Mendearen lehenengo zatian garatu Manuel Larramendi eman zion korronte honi
Ezaugarri nagusiak 1.Gipuzkoen foruen defentsa 2.Foruak Gipuzkoako lege berezi gisa definitzea 3.Foruen defentsa aldarrikatzailea bilatzea
Larramendismoa foruak galtzearen beldurraren ondorioz Decretos de nueva planta piztu eta

1717an aduanak kostaldera eraman

Madrilgo intelektualen artean Euskal Herriko foru-pribilejioen kontrako kanpaina bultzatu
Karlismoa
Espainiako beste ingurune batzuetan eragina eta karlismoaren sorreran eta garapenean elementu politikoak, dinastikoak eta foruzaleak egon
Sektore dinastikoa, Koroa eskuratu nahi, erregegaiaren aldekoek osatu Herriaren borroka aprobetxatu helburuak lortzeko. Sektore foruzaleak herrian oinarria. Foru askatasunen babesa zuen helburu
XIX.Mendeko liberalismo zentralistak arriskuan jarri. Sektore horretan Zumalakarregi ere bazegoen. Honek helburu independentista zuen
Lehenengo gerra karlistan 1833-1835 artean Sektore foruzalea izan zen nagusi. Lehenengo gerra karlistaren bigarren atala Zumalakarregi hiltzerakoan hasi 1835-1839 artekoa. Liberalen erasoak izan ziren nagusi karlisten estrategia faltaren eta gerrak eragindako nekearen aurrean. 1839ko gatazka militarren ondoren. Marotok eta Esparterok Bergarako ituna sinatu
Kongresuan foruak onartu ziren Hurrengo urteetan hainbat dekretu eman zen Foru baimena eta foru-diputazioak ezeztatuz. Une horretan sortu zen foruzaletasuna, karlismoarekin batera bizi zena
Foruzaletasuna
Foruak plano teoriko eta intelektualen defendatzen oinarritu
Lehenengo gerra karlistaren ondoren Foruen kontra egindako erasoren ondorioz sortu zen.
Foruzaletasunaren printzipioen artean honakoak azpimarratu1. Foruei eusteko beharra. Euskal Herriko lege orijinalak eta bereziak baitira 2.Euskal Herriko errejimen politikoaren, lege-errejimenaren eta berdintasunezko sistema ekonomiko eta sozialaren orijinaltasuna 3.Foru-legediaren ezagutza sakontzeko beharra 4.Euskal Herriko berezitasun historikoen defentsa 5.Euskal kultura berrindartzeko beharra
Foru-legedia aztertzen hasi ziren idazleak sortu Joera moderatukoak

Entradas relacionadas: