Etnozentrismoa euskara

Enviado por Chuletator online y clasificado en Otras lenguas extranjeras

Escrito el en vasco con un tamaño de 2,69 KB

JOAN ANTONIO MOGEL (1745-1804) Eibarren jaio,bizi Markinan 1788-hil arte.

-1.1.Mogelen harremanak: Euskararen jatorriaz ikerketa asko egin eta garaiko adituekin harreman zuzena (Astarloa...). “Vasco iberismoaren” teoria defendatu alemaniarrarekin batera: Iberiar penin. Lehen hizkuntza euskara zen, bere liburuan argi ikus daiteke (La historia y geografia de la españa ilustraa por el idioma vascuence).

-1.2.Mogel Euskal idazlea: Euskara landuko du,horretarako herriaren ahotik hitzak ahoskera eta joskera jasoko ditu. Peru Abarkaren mezua: Baserriak, gure euskararen gordailu izan direnak dira euskararen unibertsitateak

-1.3.Bizkaiera landu zutenak: Lehenak Mogel eta Añibarro hauek bizkaiera idatziaren suspertzaileak izan ziren. Añibarro:1802 argitaratu “Esku liburua”, Mogel: 1803an argitaratu bizkaieraz, ”Konfesio onak” lehenengo gipuzkeraz baina azkenean bizkaieraz.-Bi eratara saiatu zen Mogel euskararen alde Euskeraz eta Erderaz: Erderaz:Atzerritar jakintsuen harremanen bidez,gainera bere liburura (la historia y la geografia...) gain “Cartas y disertaciones sobre la lengua vascongada” ere idatzi zuen. Euskaraz: “Confesico eta comunioco sacramentuen gañean eracasteac””Versiones vascongadas”,Ciceron…itzulpenak eta 1802 idatzi baina 1881ean argitaratu zen “Pero Abarka”


MOGELEN ERAGINA Garaiko euskaltzaleekin harreman estua (Añibarro,Bautista...). Bere bi hilobak: Juan Jose eta Bizenta. Osaba izan zuten irakasle.

1.Juan Jose Mogel:Oñatiko unibertsitatean eliz ikasketak. Otoitz, hitzaldi eta kristau ikasbide gaiez 3 liburu idatzi.

2.Vicenta Mogel: 1804an argitaratu bere lehen liburua “Ipui Onak”,gipuzkeraz, Esoporen 50 fabula,hitz lauz itzuliak eta beste 8 bertsoz

3.Fray Bartolome de Santa Teresa: Etxebarrin jaio, euskal sermolari eta idazle sutsua. Sermolaria izan zen Euskadiko Hegoaldean

-Euskal Errijetako olgueeta ta dantzeen neurrizco gatzozpinduba: Dantzetan egiten diren gehiegikeri eta bekatuen aurka idazten du.

-Icasiquizunac: 3 zatitan argitaratu, 1 eta 2 zatiak jainikoaren legeko aginduak adierazten ditu sermoi bidez, 3.Nean zazpi sacramentuak


Entradas relacionadas: