Espainiako Historia Garaikidea (1874-1936)

Enviado por Programa Chuletas y clasificado en Historia

Escrito el en vasco con un tamaño de 7,88 KB

Borboien Berrezarkuntza (1874-1931)

Alfonso XII.aren erreinaldia (1874-1885)

1. Pravia: 1874an Espainiako I. Errepublika desegin zuen generala.

2. Alfonso XII.a: Borboien monarkia berrerazi zen Elisabet II.aren semearekin.

3. Cánovas del Castillo: Elisabet II.ak Alfontso semearen alde abdikatzea eta azken horrek gobernu konstituzionala zin egitea lortu zuen Alderdi Kontserbadoreko burua.

4. Martínez Campos: Monarkiaren berrezarkuntza aldarrikatu zuena.

5. Pardo Ituna: Cánovasek eta Sagastak sistemari eusteko konpromisoa hartu zuten ituna.

6. Maria Kristina Austriakoa: 1885ean Alfontso XII.a hil ondoren erregeorde izan zen erregearen bigarren emaztea.

Erregeordetza (1885-1902)

7. Alderdi Kontserbadorea: Cánovas del Castillok zuzendutako moderatuen oinordekoa.

8. Alderdi Liberala: Mateo Sagastak zuzendutako progresisten oinordekoa.

9. Cánovas del Castillo: Alderdi Kontserbadoreko burua.

10. Práxedes Mateo Sagasta: Alderdi Liberalaren burua.

11. Txandaketa: Alderdiak agintean modu baketsuan aldatzea.

12. Pucherazo: Botoak manipulatzea emaitzak aldatzeko.

13. Kazike: Eskualdean edo tokian tokian aginte ekonomiko eta sozial handia zuena.

Autonomismoaren eta nazionalismoaren gorakada

14. Manresako Oinarriak: 1892an Kataluniaren autonomia aldarrikatzen zuen dokumentua.

15. Francesc Cambó: 1901ean Lliga Regionalista sortu zuena.

16. Lliga Regionalista: 1901ean sortutako alderdi erregionalista katalanista.

Langile mugimendua

17. PSOE: 1879an sortutako alderdi sozialista.

18. UGT: 1888an Pablo Iglesiasek sortutako sindikatua.

19. CNT: 1910ean sortutako izaera anarkistako sindikatua.

1898ko krisia

20. Valeriano Weyler jenerala: Espainiako gobernuak zapalketa egiteko Kubara bidali zuen jenerala.

21. Pariseko Bakea: 1898ko abenduan Espainiak Estatu Batuekin sinatu zuen bakea.

Alfonso XIII.aren erreinaldia (1902-1931)

22. José Canalejas: 1912an anarkistek erail zuten gobernuburua.

23. Alfonso XIII.a: 1902an Espainiako tronua eskuratu zuen Alfonso XII.aren semea.

24. Antonio Maura: 1902 eta 1917 bitartean Alderdi Kontserbadorearen buruzagitzan egon zena.

25. José Canalejas: 1910 eta 1912 bitartean Alderdi Liberalaren buruzagitzan egon zena.

26. Onbideratze politikoa: 1898ko krisiaren eta egoera politikoaren eraginez, Espainia gainbehera egoeratik ateratzea bideratutako neurrien multzoa.

27. Erreserbista: Zerbitzu aktiboan ez dagoen baina beharrezko kasuan mobiliza daitekeen soldadua.

28. Antonio Maura: Aste Tragikoaren ondoren dimisioa aurkeztu zuena.

29. Marokoko arazoa: 1902 eta 1927 bitartean etengabeko garrantzia izan zuena.

30. Algecirasko Konferentzia: 1906an Maroko bi protektoratutan banatzeko sinatu zen Espainiak, Frantziak eta Britainia Handiak.

31. Abd el-Krim: Marokoko gerran Espainiako armadaren kontra aritu zen Rifeko jauntxoa.

32. Manuel Fernández Silvestre jenerala: Annualgo hondamendiaren ondoren, espainiar armada gidatu zuena.

33. Kontzentrazio Gobernua: Larrialdietan eratzen den alderdi guztietako ministroek osatutako gobernua.

Primo de Riveraren diktadura (1923-1930)

34. Miguel Primo de Rivera jenerala: 1923an estatu-kolpea egin zuena.

35. Direktorio militarra: Primo de Rivera jeneralak gidatutako batzar militarra.

36. Unión Patriótica: Primo de Riverak 1924an sortutako erakunde politikoa.

37. Legioa: José Millán Astrayk "Tercio de Extranjeros" izenez sortutako Espainiako armaden unitatea, Marokoko gerran borrokatzeko.

38. José Millán Astray: 1920an Legio izeneko armadaren unitatea sortu zuena.

39. Francisco Franco: Marokoko gerran nabarmendu zen jenerala.

40. Alhucemas: Espainiar armada lehorreratu zen Marokoko iparraldeko kostaldeko badia.

41. Direktorio zibila: Primo de Riverak sortu zuen sei zibilek eta sei militarrek osatutako batzarra.

Diktablandatik II. Errepublikarako trantsizioa (1930-1931)

42. Diktablanda: Primo de Rivera erori eta gero ezarri zen erdipurdiko diktadura.

43. Dámaso Berenguer: Primo de Rivera erori eta gero Diktablanda izenekoaren burua.

44. Donostiako Ituna: Errepublikanoek, sozialistek eta ezkerreko katalanistek monarkia alboratu eta errepublika ezartzeko sinatu zutena.

45. Eibar: Errepublika aldarrikatu zen lehen herria.

II. Errepublika (1931-1939)

Biurteko Erreformista (1931-1933)

46. Gorte Konstituziogileak: Konstituzioa idazteko biltzen direnak.

47. Niceto Alcalá-Zamora: 1931ko Konstituzioa onartu ondoren II. Errepublikako presidente hautatu zutena.

48. Manuel Azaña: Biurteko Erreformistan II. Errepublikako gobernuburua.

49. Generalitat: Kataluniako Gobernuak duen izena.

50. Francisco Franco: Zaragozako Akademia Militarra zuzendu zuena.

51. Francisco Largo Caballero: Biurteko Erreformistan Lan Ministro izan zen sozialista.

52. Francesc Macià: Kataluniako lehen lehendakaria.

53. Esquerra Republicana de Catalunya: 1931n sortutako Kataluniako alderdi nazionalista.

Biurteko Kontserbadorea (1933-1936)

54. Alderdi Erradikala: Biurteko Kontserbadorean gobernatu zuen Alejandro Lerrouxek zuzendutako alderdi politikoa.

55. Alejandro Lerroux: Alderdi Erradikala burua.

56. CEDA: José María Gil-Roblesek zuzendutako eskuineko alderdien koalizioa.

57. José María Gil-Robles: CEDA izeneko koalizioaren burua.

Fronte Popularra (1936)

58. Santiago Casares Quiroga: Fronte Popularraren garaian II. Errepublikako presidentea.

59. Manuel Azaña: Fronte Popularraren garaian gobernuburua.

60. Falange Española: Ideologia faxistako alderdi politikoa.

61. José Antonio Primo de Rivera: Falange Española fundatu zuen Primo de Rivera jeneralaren semea.

62. José Calvo Sotelo: 1936an eskuin muturreko falangistek hil zuten politikaria.

63. Emilio Mola jenerala: 1936ko estatu-kolpea prestatu zuen militarra.

Euskal Herria

64. Kupoa: Euskal Herriko aldundiek urtero Espainiako estatuari diru kopuru jakin bat ordaintzea.

65. Kontzertu Ekonomikoa: Izaera fiskal eta administratiboko eskumen garrantzitsuak bermatzen zituen Espainiako estatuaren eta Euskal Herriko aldundien arteko akordioa.

66. Gamazada: Nafarroan 1893-1894an gertatu zen herri altxamendua.

67. Germán Gamazo: Nafarroako autonomia fiskala suntsitu eta Espainiako erregimen bateratua ezarri nahi zuen Sagastaren gobernuaren Ogasun Ministroa.

68. Sabino Arana: EAJren oinarriak ezarri zituena.

Gerra Zibilaren hasiera (1936)

69. Nazionalak: Estatu-kolpearen aldekoek hartu zuten izena.

70. Gorriak: Errepublikaren aldekoek hartu zuten izena.

Entradas relacionadas: